Đấu tranh phòng, chống tham nhũng - Làm để dân tin

Bài 2: Triển khai đồng bộ các giải pháp phòng ngừa tham nhũng, tiêu cực

>> Bài 1: Nâng cao hiệu lực, hiệu quả phòng, chống tham nhũng

Để thực hiện tốt công tác phòng ngừa, từng bước ngăn chặn, đẩy lùi tệ nạn tham nhũng, tiêu cực, đòi hỏi phải phát huy sức mạnh tổng hợp và sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh và sự giám sát của các cơ quan dân cử. Trong đó, cần tập trung triển khai đồng bộ, hiệu quả các giải pháp phòng ngừa, kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm đối với các hành vi tham nhũng, tiêu cực.

HĐND tỉnh giám sát tại UBND tỉnh liên quan đến các lĩnh vực đất đai, tài nguyên, môi trường.

KHÓ PHÁT HIỆN THAM NHŨNG QUA TỰ KIỂM TRA NỘI BỘ

Theo báo cáo của tỉnh, tính đến nay, qua hoạt động giám sát, kiểm tra và tự kiểm tra nội bộ của các cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc phạm vi quản lý vẫn chưa phát hiện, xử lý trường hợp nào về hành vi tiêu cực, tham nhũng. Trong hoạt động thanh tra, 6 tháng đầu năm 2022, ngành Thanh tra tổ chức 21 cuộc thanh tra tại 27 địa phương, đơn vị (trong đó có 3 cuộc thanh tra đột xuất, 4 cuộc thanh tra trách nhiệm thủ trưởng). Qua thanh tra đã phát hiện sai phạm và kiến nghị thu hồi 1,8 tỷ đồng; theo dõi, đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện 42 kết luận thanh tra từ năm 2021 trở về trước; chuyển hồ sơ sang Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh giải quyết theo quy định pháp luật.

Với hoạt động thanh tra, kiểm tra chuyên ngành, Thanh tra các sở, ban ngành cấp tỉnh đã tổ chức 232 cuộc thanh tra tại 648 tổ chức, cá nhân. Phát hiện 112 tổ chức, cá nhân vi phạm, ban hành 101 quyết định xử phạt hành chính với số tiền 869 triệu đồng, thu nộp ngân sách 814 triệu đồng.

Qua những số liệu trên cho thấy một thực tế, chỉ qua thanh tra mới phát hiện ra sai phạm, tham nhũng, còn qua hoạt động giám sát, kiểm tra và tự kiểm tra nội bộ, không có cơ quan, tổ chức, đơn vị nào phát hiện ra hành vi tham nhũng, tiêu cực.

Đối với công tác kiểm soát tài sản, thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn, vẫn thực hiện theo quy định của Nghị định 130 của Chính phủ. Theo đó, trên địa bàn tỉnh có 38/38 cơ quan, đơn vị, địa phương, doanh nghiệp nhà nước trong tỉnh thực hiện kê khai tài sản, thu nhập. Cụ thể, có 4.155 người đã kê khai tài sản, thu nhập, số bản kê khai đã được công khai đạt tỷ lệ 100%. Trong đó, công khai bằng hình thức niêm yết 1.925 bản, chiếm tỷ lệ 46,3%; công khai bằng hình thức công bố tại cuộc họp 2.230 bản. Việc kê khai thực hiện đúng quy định pháp luật, tuy nhiên, khó tránh khỏi có trường hợp kê khai chỉ là hình thức. Cơ chế giám sát, kiểm soát thu nhập chưa thật sự hiệu quả, đến nay chưa có trường hợp nào phát hiện tham nhũng, tiêu cực thông qua kê khai tài sản, thu nhập.

UBND tỉnh làm việc với Tập đoàn Viettel về chuyển đổi số và mô hình đô thị thông minh. Ảnh: K.P

GIẢI PHÁP PHÒNG NGỪA THAM NHŨNG, TIÊU CỰC TRONG CÁC CƠ QUAN, ĐƠN VỊ

Trên cơ sở quy định của Luật Phòng, chống tham nhũng (PCTN) năm 2018 và các văn bản hướng dẫn thi hành, các cơ quan, tổ chức, đơn vị thực hiện công khai, minh bạch trên các lĩnh vực quản lý nhà nước, trọng tâm là công khai, minh bạch về chính sách, pháp luật liên quan đến quyền, lợi ích hợp pháp của cán bộ, công chức, viên chức và người lao động. Công khai việc bố trí, quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản cộng hoặc kinh phí huy động từ các nguồn hợp pháp khác; công khai về công tác tổ chức cán bộ, về quy tắc ứng xử của người có chức vụ, quyền hạn theo quy định. Tiếp tục thực hiện rà soát, sửa đổi, bổ sung, thay thế các nội quy, quy chế bảo đảm đúng quy định; tăng cường trách nhiệm giải trình của cán bộ, công chức, viên chức trong thực hiện nhiệm vụ công vụ. Tăng cường thanh tra trách nhiệm người đứng đầu trong thực hiện các quy định của pháp luật về thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và PCTN.

Kết quả thanh tra cho thấy, hầu hết các sở, ngành, địa phương đã tổ chức thực hiện công khai các hoạt động theo quy định, như: Xây dựng, ban hành quy chế hoạt động, quy chế làm việc, quy chế chi tiêu nội bộ; quy chế bộ phận tiếp nhận và giải quyết thủ tục hành chính; công khai dự toán thu, chi ngân sách; công khai các quy định, quy trình, thủ tục, mức thu phí, lệ phí, thời hạn giải quyết công việc liên quan đến người dân, doanh nghiệp; thiết lập đường dây nóng để tiếp nhận, xử lý thông tin phản ánh về hành vi tiêu cực, tham nhũng trong thực hiện nhiệm vụ, công vụ của cán bộ, công chức, viên chức. Qua đó, tạo điều kiện thuận lợi để nội bộ và Nhân dân thực hiện giám sát, góp phần nâng cao hiệu quả trong phòng ngừa, phát hiện kịp thời hành vi tham nhũng, tiêu cực, đặc biệt là “tham nhũng vặt”.

Trong thực hiện quy tắc ứng xử của người có chức vụ, quyền hạn, Chủ tịch UBND tỉnh ban hành Quy tắc ứng xử, quy tắc đạo đức nghề nghiệp của cán bộ, công chức, viên chức trên địa bàn tỉnh. Theo đó, chỉ đạo các sở, ngành, địa phương tiếp tục tăng cường thực hiện quy tắc ứng xử trong thi hành nhiệm vụ, công vụ theo điều kiện của ngành, lĩnh vực, nhất là trong tiếp xúc, giải quyết công việc của người dân, doanh nghiệp. Qua kiểm tra việc thực hiện quy định về giờ giấc làm việc, hầu hết các cơ quan, đơn vị, công chức, viên chức thực hiện nghiêm túc theo quy định. Quy chế dân chủ ở cơ sở, nhất là trách nhiệm nêu gương của người đứng đầu, của cán bộ, công chức, viên chức trong tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống và trong thực hiện nhiệm vụ, công vụ, đề cao vai trò giám sát của Nhân dân, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội các cấp trong chấp hành pháp luật, kỷ luật, kỷ cương của cán bộ, công chức, viên chức trên địa bàn tỉnh.

CHẬM KHỞI ĐỘNG PHÒNG, CHỐNG THAM NHŨNG, TIÊU CỰC NGOÀI NHÀ NƯỚC

Nhằm tăng cường công tác PCTN trong doanh nghiệp, tổ chức khu vực ngoài nhà nước, Chủ tịch UBND tỉnh ban hành Công văn 1712 ngày 24/5/2022, giao cho các cơ quan, tổ chức, đơn vị có liên quan tổ chức thực hiện các nhiệm vụ cụ thể. Đồng thời, giao Thanh tra tỉnh tăng cường thanh tra việc thực hiện pháp luật về PCTN đối với doanh nghiệp, tổ chức khu vực ngoài nhà nước. Hiện tại, số lượng doanh nghiệp, tổ chức khu vực ngoài nhà nước thuộc phạm vi quản lý gồm công ty đại chúng, tổ chức tín dụng, tổ chức xã hội do Chủ tịch UBND tỉnh quyết định thành lập hoặc phê duyệt điều lệ có huy động các khoản đóng góp của Nhân dân để hoạt động từ thiện. Qua rà soát, thống kê, tỉnh Bạc Liêu có 4 công ty đại chúng, 27 tổ chức tín dụng và 19 tổ chức xã hội thuộc đối tượng điều chỉnh của Luật PCTN. Trong kỳ báo cáo, Chủ tịch UBND tỉnh đã ban hành văn bản chỉ đạo công tác PCTN đối với đối tượng này. Tỉnh đã chỉ đạo đẩy mạnh công tác tuyên truyền pháp luật về PCTN đến khu vực ngoài nhà nước; xây dựng kế hoạch thực hiện Đề án 861 của Thủ tướng Chính phủ, giao Thanh tra tỉnh phối hợp với Sở Tư pháp, Sở Kế hoạch - Đầu tư và Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh thực hiện. Tuy nhiên, từ đầu năm đến nay, vẫn chưa thực hiện thanh tra PCTN đối với doanh nghiệp, tổ chức khu vực ngoài nhà nước theo quy định.

Bên cạnh đó, một trong những giải pháp để đấu tranh PCTN, tiêu cực phải là nâng cao vai trò trách nhiệm của xã hội. Cụ thể, các cơ quan, đơn vị phải thực hiện nghiêm túc Quy chế phối hợp với các cơ quan dân cử như Mặt trận Tổ quốc, nhằm nâng cao vai trò giám sát, phản biện xã hội của các tổ chức chính trị và Nhân dân. Từ việc tuyên truyền, giáo dục Nhân dân và các thành viên tổ chức mình thực hiện các quy định của pháp luật về PCTN, tiêu cực. Đồng thời, chính quyền các cấp phải kịp thời xem xét, xử lý kiến nghị sau giám sát của các cơ quan dân cử nhằm phát hiện và phòng ngừa tham nhũng. Kịp thời giải quyết những kiến nghị của doanh nghiệp và người dân, cung cấp thông tin và trả lời cơ quan báo chí theo quy định pháp luật. Hoàn thiện cơ chế bảo vệ người tố cáo, phát hiện, phản ánh hành vi tham nhũng, nhất là đối với báo chí và người dân, tôn vinh, khen thưởng tổ chức, cá nhân có thành tích trong công tác PCTN, tiêu cực.

KIM PHƯỢNG