Đấu tranh phòng, chống tham nhũng - Làm để dân tin

Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị toàn quốc tổng kết 10 năm công tác phòng, chống tham nhũng (PCTN), tiêu cực giai đoạn 2012 - 2022, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng khẳng định: “Chưa bao giờ công tác đấu tranh PCTN, tiêu cực lại được thực hiện một cách mạnh mẽ, đồng bộ, quyết liệt, bài bản và hiệu quả như thời gian gần đây; để lại dấu ấn nổi bật, tạo sự đồng thuận cao trong xã hội và củng cố, tăng cường niềm tin của cán bộ, đảng viên và Nhân dân đối với Đảng, Nhà nước”. Không chỉ ở cấp Trung ương, tại Bạc Liêu, công tác đấu tranh PCTN, tiêu cực cũng được chỉ đạo thực hiện khá quyết liệt, nhiều vụ việc đã và đang được giải quyết để làm rõ vai trò, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên trên tinh thần kiên quyết không khoan nhượng với sai phạm.

Bài 1: Nâng cao hiệu lực, hiệu quả phòng, chống tham nhũng

Trong tháng 6 và 7/2022, qua công tác thanh - kiểm tra, điều tra, ngành chức năng đã phát hiện những sai phạm liên quan đến việc mua sắm các dụng cụ y tế phục vụ xét nghiệm COVID-19, và nhiều sai phạm trong quản lý nhà nước, quản lý đất đai trên địa bàn tỉnh. Rất nhiều cán bộ, công chức qua những vụ việc trên đã được cảnh tỉnh, tự răn mình. Còn người dân thì ngày càng thêm tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng trong công tác đấu tranh PCTN, tiêu cực, sự quyết tâm của chính quyền trong nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội.

Hội nghị toàn quốc tổng kết 10 năm công tác PCTN, tiêu cực giai đoạn 2012 - 2022  tại điểm cầu tỉnh Bạc Liêu. Ảnh: K.P

SIẾT CHẶT CÔNG TÁC PHÒNG, CHỐNG THAM NHŨNG

Theo đánh giá, tình hình tham nhũng vẫn còn diễn biến phức tạp, luôn tiềm ẩn nguy cơ phát sinh với những thủ đoạn ngày càng tinh vi, khó phát hiện. Tình trạng sách nhiễu, gây phiền hà (tham nhũng vặt) ở một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức còn diễn ra, nhất là tham nhũng, lãng phí trong quản lý và sử dụng đất đai, đầu tư xây dựng, y tế, quản lý và sử dụng tài chính ngân sách, vốn và tài sản tại một số cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp nhà nước… Tin mừng là hiện nay, tình hình tham nhũng ở một số lĩnh vực trên địa bàn tỉnh đã được kiềm chế, có xu hướng giảm, lòng tin của Nhân dân đối với cấp ủy, chính quyền được nâng lên. Nhiều thông tin tích cực liên quan đến công tác chỉ đạo, điều hành của cấp ủy như việc thành lập Ban chỉ đạo PCTN, tiêu cực của tỉnh; công tác phối hợp như việc ký kết quy chế phối hợp giữa Ban Nội chính Tỉnh ủy với Báo Bạc Liêu, Đài PT-TH tỉnh trong việc cung cấp thông tin đã và đang nhận được nhiều sự quan tâm của cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân.

Dự báo tình hình tham nhũng trong thời gian tới, mặc dù công tác PCTN, tiêu cực được thực hiện quyết liệt, số vụ án, vụ việc tham nhũng có chiều hướng giảm nhưng không ổn định. Tình hình tham nhũng vẫn diễn biến phức tạp, tinh vi. Do đó, chỉ cần việc quản lý trong công tác cán bộ thiếu chặt chẽ, sâu sát thì sẽ dễ phát sinh hành vi tiêu cực trong quá trình tham mưu, đề xuất thực hiện các chương trình, dự án đầu tư, quản lý tài chính, tài sản công.

Đánh giá chung về hiệu lực, hiệu quả công tác PCTN, tiêu cực trên các lĩnh vực thuộc thẩm quyền quản lý đã có rất nhiều chuyển biến. Những vụ việc tham nhũng kịp thời được phát hiện, ngăn chặn và xử lý đúng pháp luật. Nhận thức, ý thức trách nhiệm của cán bộ, công chức, viên chức và Nhân dân đối với công tác PCTN, tiêu cực được nâng lên. Công tác thông tin, tuyên truyền và vai trò của báo chí trong PCTN, tiêu cực được tăng cường, các biện pháp phòng ngừa được các cấp, các ngành triển khai đồng bộ, sâu rộng, việc phối hợp giữa các cơ quan chuyên trách làm công tác PCTN đã có sự chủ động, hiệu quả hơn. Đặc biệt, hoạt động thanh tra, kiểm tra, điều tra đã phát hiện, xử lý nhiều trường hợp sai phạm, từ kỷ luật trong Đảng đến chính quyền, thậm chí là xét xử hình sự.

Để tiếp tục nâng cao hơn nữa hiệu quả trong công tác PCTN, Chủ tịch UBND tỉnh đã giao Thanh tra tỉnh tham mưu, đề xuất giải pháp PCTN hữu hiệu, nhất là trong công tác phối hợp, xử lý vụ việc, vụ án tham nhũng, thu hồi triệt để tải sản bị tham nhũng, thất thoát trên địa bàn tỉnh. Cả 3 cơ quan: Thanh tra, Công an và Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh đã ký kết quy chế và thực hiện nghiêm túc việc trao đổi thông tin về tội phạm, giải quyết kiến nghị khởi tố được phát hiện thông qua hoạt động thanh tra. Các cơ quan chuyên trách về PCTN tiếp tục phát huy tốt vai trò tham mưu trong việc xây dựng, ban hành các chương trình, kế hoạch công tác về PCTN kịp thời và phù hợp, chủ động nắm tình hình, đôn đốc đẩy nhanh tiến độ giải quyết.

Phiên tòa xét xử bị cáo Bạch Thu Loan tham ô tài sản.

CHỈ RÕ NHỮNG VƯỚNG MẮC, TỒN TẠI

PCTN là công việc khó khăn, phức tạp, lâu dài; hệ thống, chính sách, pháp luật nói chung và chính sách, pháp luật liên quan đến PCTN nói riêng còn chưa đồng bộ; cơ chế giám sát, kiểm soát thu nhập chưa thật hữu hiệu, thực hiện quy định về trách nhiệm giải trình của người có chức vụ, quyền hạn có lúc, có nơi thực hiện chưa tốt. Đây là những nguyên nhân khách quan khiến công cuộc đấu tranh PCTN có lúc, có nơi chưa đạt yêu cầu như mong đợi. Còn ở yếu tố chủ quan, chính việc chỉ đạo, điều hành của một số đơn vị, địa phương chưa nghiêm; công tác tự kiểm tra, giám sát chưa được thực hiện thường xuyên. Bên cạnh đó, việc xem xét, xử lý trách nhiệm đối với các trường hợp sai phạm còn thiếu kiên quyết. Không ít cơ quan, đơn vị, địa phương chưa quyết liệt, đồng bộ trong chỉ đạo, tổ chức thực hiện công tác PCTN, nhất là việc triển khai thực hiện các giải pháp phòng ngừa tham nhũng, tiêu cực. Việc tổ chức thực hiện các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước ở một số nơi chưa kịp thời; kỷ cương, kỷ luật có lúc, có nơi còn chưa nghiêm; việc công khai, minh bạch trong các hoạt động có liên quan đến người dân, doanh nghiệp, trong quản lý, sử dụng tài chính, tài sản của Nhà nước; công tác cán bộ ở một số đơn vị, địa phương còn chưa tốt.

Dưới tác động mặt trái của cơ chế thị trường, tội phạm tham nhũng phải được xác định là không thể bị triệt tiêu trong một sớm, một chiều. Mặt khác, trong công tác quản lý nhà nước, khi còn bộc lộ những sơ hở, thiếu sót thì sẽ còn nguy cơ cán bộ, công chức, viên chức thoái hóa, biến chất lợi dụng để tham nhũng. Do đó, vấn đề mạnh dạn chỉ ra những hạn chế, tồn tại trong công tác đấu tranh PCTN là hết sức quan trọng và cần thiết. Đơn cử như việc thực hiện chức năng quản lý của các cơ quan nhà nước nhiều nơi chưa chặt chẽ, nhất là trong quản lý việc chấp hành pháp luật của các đơn vị trực thuộc. Công tác tự kiểm tra, giám sát ở một số đơn vị, địa phương chưa thường xuyên, hầu hết các vụ việc tham nhũng thời gian qua đều được phát hiện qua dư luận xã hội, qua thanh tra, kiểm tra, qua báo chí, hiếm có vụ việc do chính cơ quan, đơn vị tự phát hiện.

Trong công tác phối hợp xử lý các vụ việc, vụ án tham nhũng, các cơ quan chức năng được giao nhiệm vụ kiểm tra, thanh tra, điều tra, truy tố, xét xử có lúc, có nơi vẫn còn nhiều hạn chế. Một phần do năng lực của cán bộ, một phần cũng do áp lực từ nhiều phía, tâm lý sợ bị ghét, nể nang… dẫn đến nhiều vụ việc, vụ án tham nhũng thường kéo dài thời gian do phải bổ sung hồ sơ, trả hồ sơ để điều tra bổ sung nhiều lần gây dư luận không tốt.

Trong kiểm sát giải quyết tố giác, tin báo tội phạm về tham nhũng của cơ quan điều tra còn để một số vụ việc quá hạn giải quyết. Nhiều vụ việc vướng mắc từ hoạt động giám định tư pháp không được kịp thời tháo gỡ, nhất là giám định về tài chính. Hoạt động giám định chưa đáp ứng yêu cầu về tiến độ và chất lượng, thời gian giám định kéo dài, một số vụ án tại địa phương không có cơ quan giám định hoặc người giám định, từ đó ảnh hưởng đến tiến độ công tác điều tra, xử lý các vụ việc, vụ án tham nhũng.

KIM PHƯỢNG