Lập danh sách tham gia BHYT theo hộ gia đình: Giải pháp tiến tới BHYT toàn dân

Thực hiện lộ trình tiến tới bảo hiểm y tế (BHYT) toàn dân vào năm 2020, Bạc Liêu phấn đấu có trên 80% dân số tham gia BHYT. Để đạt mục tiêu này, một trong những nhiệm vụ đặt ra đối với các cấp ủy, chính quyền và các sở, ban ngành, đoàn thể và mặt trận là đẩy mạnh công tác tuyên truyền và phát triển nhóm đối tượng hộ gia đình tham gia BHYT, nhằm tăng tỷ lệ bao phủ BHYT trên địa bàn.

* Quang cảnh hội nghị triển khai thực hiện Kế hoạch tổng điều tra rà soát hộ nghèo, cận nghèo theo phương pháp tiếp cận đo lường nghèo từ đơn chiều sang đa chiều giai đoạn 2016 - 2020.

* Nhân viên BHXH tỉnh lập danh sách hộ tham gia BHYT. Ảnh: Bảo Trâm

Năm 2015 là năm đầu tiên triển khai Luật BHYT sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT và Nghị định 105/2014/NĐ-CP ngày 15/11/2014 của Chính phủ quy định chi tiết hướng dẫn thực hiện Luật BHYT. Để thực hiện tốt Luật BHYT sửa đổi, bổ sung và các văn bản hướng dẫn thực hiện; thời gian qua, ngành BHXH tỉnh đã phối hợp với các sở, ban ngành có liên quan tích cực triển khai nhiều biện pháp phát triển đối tượng tham gia BHYT. Trong đó, chú trọng tới đối tượng thuộc diện vận động tham gia theo hộ gia đình nhằm thực hiện lộ trình BHYT toàn dân.

BHXH tỉnh đã kịp thời tuyên truyền, phổ biến các nội dung cơ bản về đối tượng, mức đóng, quyền lợi khi tham gia BHYT hộ gia đình đến các tổ chức, cá nhân và quần chúng nhân dân trên địa bàn tỉnh; đến nay, tỷ lệ bao phủ BHYT trên địa bàn đã đạt 70,4%. Tuy nhiên, do mới triển khai thực hiện BHYT bắt buộc theo hộ gia đình nên nhiều người dân chưa nắm rõ quy định mới, kinh tế nhiều hộ gia đình còn khó khăn, việc triển khai thống kê lập danh sách tham gia theo hộ gia đình chưa thể thực hiện được nên ảnh hưởng đến việc tham gia BHYT.

 Nhằm hỗ trợ đối tượng tham gia theo hình thức BHYT hộ gia đình, Luật BHYT đã quy định cơ chế khuyến khích theo hướng giảm dần mức đóng từ thành viên thứ hai trở đi. Vừa qua, BHXH Việt Nam đã ban hành nhiều văn bản hướng dẫn đơn giản hóa thủ tục tham gia BHYT hộ gia đình, tuy nhiên những hướng dẫn đó chỉ là giải pháp tạm thời xử lý những vướng mắc trong giai đoạn chuyển giao thực hiện Luật BHYT và Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT. Đến ngày 24/8/2015, BHXH Việt Nam đã có Công văn số 3170/BHXH-BT hướng dẫn việc lập danh sách hộ gia đình tham gia BHYT, tiếp theo UBND tỉnh cũng đã ban hành Kế hoạch số 1224/KH-BCĐ ngày 27/11/2015 về việc triển khai thực hiện lập danh sách hộ gia đình tham gia BHYT. Trên cơ sở đó, BHXH tỉnh đã ban hành Quyết định số 1251/QĐ-BHXH ngày 8/12/2015 thành lập tổ chỉ đạo thực hiện triển khai lập danh sách hộ gia đình tham gia BHYT trên địa bàn tỉnh nhằm xác định trách nhiệm của các cá nhân, đơn vị cũng như những nhiệm vụ trọng tâm cần gấp rút thực hiện trong việc thực hiện lập danh sách hộ gia đình tham gia BHYT. Sau đó, UBND các huyện, thị xã, thành phố đã ban hành kế hoạch tổ chức, triển khai và tập huấn công tác kê khai và lập danh sách hộ gia đình tham gia BHYT cho UBND các xã, phường, thị trấn và trưởng khóm, trưởng ấp.

Để triển khai hiệu quả công tác này, từ ngày 1/12/2015 BHXH tỉnh phối hợp với UBND huyện tổ chức hội nghị tập huấn triển khai lập danh sách hộ gia đình tham gia BHYT đối với các phòng, ban chuyên môn và các xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh. Từ ngày 9 - 15/12/2015, UBND các xã, phường, thị trấn tập huấn cho trưởng khóm, trưởng ấp và tiến hành thu thập thông tin. Các đại biểu tham dự hội nghị được phổ biến và quán triệt về trách nhiệm của các bên tham gia (trách nhiệm hộ gia đình, trưởng khóm, trưởng ấp, UBND xã, phường, thị trấn, BHXH huyện, bưu điện huyện…); quy trình lập danh sách hộ gia đình tham gia BHYT; hướng dẫn cách lập tờ khai cung cấp thông tin tham gia BHXH, BHYT; danh sách hộ gia đình tham gia BHYT, danh sách tham gia BHYT của đối tượng tự đóng; tập trung vào những nội dung mới quy định về mở rộng đối tượng tham gia BHYT… Đối với cấp xã, UBND xã xây dựng kế hoạch và tổ chức phổ biến cách thu thập thông tin, ghi chép biểu mẫu, quy trình thực hiện cho các khóm, tổ dân phố. Có thể cho rằng, đây là giải pháp quan trọng để có thể thống kê chính xác tình hình dân số, xác định số người đang tham gia BHYT thuộc các nhóm đối tượng, số người chưa tham gia BHYT theo địa bàn xã, phường, thị trấn để có giải pháp phát triển đối tượng, tiến tới BHYT toàn dân. Quy trình được thực hiện với sự tham gia của các trưởng khóm, trưởng ấp, UBND xã, phường, thị trấn (gọi chung là UBND xã), BHXH cấp huyện, đại lý thu BHYT, trong đó trách nhiệm của từng tổ chức, cá nhân được quy định rõ ràng. Hộ gia đình có trách nhiệm kê khai đầy đủ, chính xác toàn bộ thành viên trong hộ gia đình vào mẫu DK01 làm cơ sở quản lý, theo dõi người tham gia BHYT. Danh sách này được các trưởng khóm, ấp tiếp nhận tại hộ gia đình và bàn giao cho UBND xã. Từ các bản kê khai đó, UBND xã cử cán bộ tổng hợp, rà soát và nhập thông tin danh sách người thuộc hộ gia đình; phân loại đối tượng theo danh sách người đang tham gia theo nhóm đối tượng (mẫu DK02); người chưa tham gia BHYT (mẫu DK03) rồi chuyển cho Bưu điện cấp huyện. Trên cơ sở này, Bưu điện phân loại, đối chiếu với các cơ quan quản lý đối tượng xác nhận danh sách người tham gia BHYT; chuyển danh sách người chưa tham gia cho hệ thống đại lý thu của Bưu điện và UBND xã, phường, Hội nông dân để làm căn cứ vận động tham gia.

Tuy nhiên, việc tập huấn, triển khai lập danh sách hộ gia đình và nhập dữ liệu vào phần mềm quản lý hiện nay thực hiện rất gấp (hoàn thành trước ngày 31/12/2015) và đối mặt với không ít khó khăn, nhất là về chi phí cho các cán bộ khóm - ấp, xã trực tiếp thực hiện việc lập danh sách theo quy định là 1.500 đồng/khẩu. Việc lập danh sách theo hộ gia đình ở nhiều địa phương gặp khó khăn do địa bàn vùng sâu vùng xa, dân cư thưa thớt... Bên cạnh đó, hiện nay toàn tỉnh có 63 xã, phường, thị trấn với số lượng không ít hộ phải kê khai trong đợt này. Với số lượng đối tượng lớn, việc triển khai lập danh sách tham gia BHYT theo hộ gia đình và xây dựng phần mềm phục vụ các hoạt động nghiệp vụ là một công việc lớn và rất phức tạp. Phó Giám đốc BHXH tỉnh - Lê Danh Đấu cho biết, việc lập danh sách hộ gia đình tham gia BHYT sẽ hoàn thành trước ngày 31/12/2015. Qua đó giúp công tác quản lý, phát triển đối tượng tham gia BHYT của địa phương được chặt chẽ hơn, thuận tiện cho việc vận động, khai thác, cấp thẻ BHYT và đặc biệt sẽ giảm bớt thủ tục hành chính cho hộ gia đình khi tham gia BHYT trong những lần tiếp theo. Bên cạnh mục đích phục vụ công tác quản lý, theo dõi người tham gia BHYT trong các hộ gia đình tại từng khóm - ấp, việc kê khai, lập danh sách hộ gia đình tham gia BHYT còn có ý nghĩa mở rộng mạng lưới nhân viên đại lý thu đến từng khóm - ấp, tổ dân phố để trực tiếp thu tiền và phát thẻ BHYT tại hộ gia đình, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân được chăm sóc sức khỏe từ lợi ích của tấm thẻ BHYT, hướng tới BHYT toàn dân theo tinh thần Nghị quyết số 21-NQ/Tv ngày 22/11/2012 của Bộ Chính trị. Để triển khai tốt việc kê khai, lập danh sách hộ gia đình tham gia BHYT, hoàn thành mục tiêu đề ra, cùng với sự nỗ lực quyết tâm của hệ thống BHXH tỉnh, rất cần sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị các cấp. Có như thế, chính sách BHYT mới thật sự đi vào cuộc sống và đạt hiệu quả cao nhất.

PHƯƠNG THÚY (BHXH tỉnh)