Trung tâm Tư vấn pháp luật tỉnh: Còn nhiều vướng mắc trong hoạt động tố tụng dân sự

Thời gian qua, hoạt động của Trung tâm Tư vấn pháp luật (TVPL - gọi tắt là Trung tâm) tỉnh đã giúp nhiều cá nhân, tổ chức nâng cao hiểu biết pháp luật, bảo vệ được quyền và lợi ích hợp pháp của mình… Tuy nhiên bên cạnh những thuận lợi thì hiện Trung tâm vẫn còn nhiều khó khăn, vướng mắc trong hoạt động tố tụng dân sự, nhằm bảo vệ quyền lợi cho đương sự…

Năm 2014, Trung tâm TVPL tỉnh (thuộc Hội Luật gia tỉnh) đã tham gia hơn 200 vụ việc, nhiều nhất là ở lĩnh vực đất đai: 67 vụ, hôn nhân gia đình: 50 vụ, hợp đồng dịch vụ: 13 vụ… Ngoài những nỗ lực đổi mới trong hoạt động TVPL nhằm nâng cao hiểu biết pháp luật, đảm bảo công bằng xã hội, Trung tâm cũng còn gặp một số vướng mắc, hạn chế về nguồn nhân lực (tư vấn viên, cộng tác viên còn mỏng), kinh phí hỗ trợ hoạt động TVPL miễn phí cho một số đối tượng chính sách còn khó khăn; trình độ pháp lý của đội ngũ tư vấn viên, cộng tác viên chưa đồng đều và chưa được tập huấn nâng cao kỹ năng nghiệp vụ. Đặc biệt, hoạt động của Tư vấn viên pháp luật được Trung tâm cử tham gia tố tụng để bào chữa, đại diện, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức yêu cầu TVPL đối với vụ việc mà Trung tâm thực hiện TVPL không được một số cơ quan, đơn vị thực hiện theo quy định.

Một buổi tư vấn của nhân viên Trung tâm TVPL với người dân. Ảnh: K.P

Luật gia Dương Long Hưởng, tư vấn viên của Trung tâm bộc bạch: Tôi được Trung tâm cử tham gia tố tụng bảo vệ quyền lợi cho 1 trường hợp có yêu cầu TVPL trong vụ án tranh chấp tài sản. Nhưng khi đến tòa án huyện để trích lục hồ sơ vụ án thì lãnh đạo đơn vị này viện dẫn Nghị quyết 03/2012/NQ-HĐTP của Hội đồng Thẩm phán Tòa án Tối cao để từ chối cung cấp. Mặc dù, những hồ sơ, chứng cứ tư vấn viên thu thập, trích lục có liên quan đến vụ án mà Nghị quyết 03 cũng có nêu (Điều 17, Điều 19) và không liên quan đến bí mật Nhà nước, bí mật nghề nghiệp, bí mật kinh doanh, bí mật đời tư. Mặt khác, hồ sơ Tòa án thụ lý xét xử sơ thẩm trước khi được bàn giao cho Viện Kiểm sát, thẩm phán mới đánh bút lục, điều này gây nhiều khó khăn cho tư vấn viên trong việc theo dõi sát sao vụ án (đã có bao nhiêu bút lục, còn thiếu bao nhiêu bút lục…) để bảo vệ quyền lợi cho người có yêu cầu TVPL. Và còn rất nhiều trường hợp khác, phía Trung tâm không nhận được sự hợp tác của các đơn vị, địa phương…

Trong khi đó, Trung tâm được thành lập và hoạt động theo quy định tại Nghị định số 77/2008/NĐ-CP về TVPL. Ở Điều 7 Nghị định số 77 có quy định rất rõ phạm vi hoạt động của Trung tâm: Được thực hiện TVPL; được cử luật sư làm việc theo hợp đồng cho Trung tâm tham gia tố tụng để bào chữa, đại diện, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức yêu cầu TVPL đối với vụ việc mà Trung tâm thực hiện TVPL; được thực hiện trợ giúp pháp lý theo quy định của pháp luật về trợ giúp pháp lý; được nhận và thực hiện vụ việc trong tất cả các lĩnh vực pháp luật. Điều 8 của Nghị định 77 cũng nêu rõ, Trung tâm TVPL có quyền đề nghị cơ quan, tổ chức cung cấp thông tin về những vấn đề có liên quan đến quyền, lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức yêu cầu TVPL; Kiến nghị với cơ quan Nhà nước về những vấn đề có liên quan đến quyền, lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức yêu cầu TVPL…

Thiết nghĩ, với những vướng mắc nêu trên rất cần được lãnh đạo, cơ quan chức năng quan tâm tạo điều kiện để hoạt động TVPL ngày càng đạt hiệu quả hơn.

M.N