Quyền thừa kế của con nuôi

Hỏi: Tôi là con nuôi của ba mẹ tôi, và tôi cũng có ba mẹ ruột của mình. Cả hai bên đều rất thương yêu tôi. Ba mẹ nuôi tôi có nói về việc phân chia tài sản, trong đó chia đều cho các con, có cả tôi. Nhưng khi ba mẹ nuôi tôi qua đời, các em con ruột của ba mẹ nuôi tôi thay đổi ý, họ cho rằng, tôi chỉ là con nuôi nên không thể hưởng thừa kế như con ruột và không đồng ý phân chia tài sản như ý nguyện của ba mẹ. Ba mẹ nuôi tôi chết đi không để lại di chúc, chỉ họp gia đình phân chia tài sản nói miệng.

Xin hỏi, tôi là con nuôi của ba mẹ thì có được hưởng tài sản thừa kế ngay cả khi không có di chúc hay không?

Nguyễn Thanh Thủy (TP. Bạc Liêu)

Trả lời: Luật Nuôi con nuôi 2010 quy định “Nuôi con nuôi là việc xác lập quan hệ cha, mẹ và con giữa người nhận con nuôi và người được nhận làm con nuôi. Kể từ ngày giao nhận con nuôi, giữa cha mẹ nuôi và con nuôi có đầy đủ các quyền, nghĩa vụ của cha mẹ và con; giữa con nuôi và các thành viên khác của gia đình cha mẹ nuôi cũng có các quyền, nghĩa vụ đối với nhau theo quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình, pháp luật dân sự và các quy định khác của pháp luật có liên quan.

Khi cha mẹ nuôi để lại di chúc chỉ đích danh con nuôi được hưởng thì người đó đương nhiên được hưởng di sản do cha mẹ nuôi để lại. Tuy nhiên, trong trường hợp không có di chúc thì con nuôi vẫn được hưởng di sản thừa kế theo pháp luật.

Như vậy, kể cả khi chỉ là con nuôi, thì người đó cũng có quyền hưởng phần di sản thừa kế do cha mẹ nuôi để lại ngang với các con đẻ của cha mẹ nuôi. Tuy nhiên, bạn phải lưu ý rằng, quan hệ giữa cha mẹ nuôi và con nuôi chỉ được xác lập khi:

- Tại thời điểm nhận nuôi con nuôi, việc nuôi con nuôi được đăng ký tại UBND xã, phường, thị trấn nơi thường trú của cha mẹ nuôi hoặc con nuôi.

- Trường hợp việc nuôi con nuôi đã phát sinh trên thực tế mà chưa đăng ký trước ngày 1/1/2011, nếu đáp ứng các điều kiện quy định tại khoản 1, điều 50 Luật Nuôi con nuôi thì được đăng ký kể từ ngày 1/1/2011 đến hết ngày 31/12/2015 tại UBND cấp xã nơi thường trú của cha mẹ nuôi và con nuôi (căn cứ khoản 1, điều 23 Nghị định số 19/2011/NĐ-CP ngày 21/3/2011 quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Nuôi con nuôi).

Như vậy, nếu người con nuôi có các giấy tờ chứng minh quan hệ giữa cha mẹ nuôi và con nuôi theo đúng quy định trên thì sẽ được hưởng thừa kế đối với tài sản của cha mẹ nuôi để lại. Nếu người con nuôi và cha mẹ nuôi chưa đăng ký xác lập quan hệ thì bạn không có quyền hưởng thừa kế theo pháp luật, chỉ có thể hưởng thừa kế theo di chúc.

Thân ái!

Luật gia Kim Phượng