Hợp đồng công chứng có giá trị như thế nào?

Hỏi: Mẹ tôi có mua một mảnh đất, đã hoàn tất các thủ tục tại văn phòng công chứng. Tuy nhiên, khi sang bộ phận “Một cửa” để chuyển quyền sử dụng đất thì hồ sơ gặp trở ngại do có người yêu cầu tranh chấp. Cơ quan có thẩm quyền giải quyết chỉ mời phía bên bán đất đến để giải quyết tranh chấp mà không mời mẹ tôi, trong khi mẹ tôi đã trả tiền mua đất.

Xin hỏi, sau khi công chứng xong thì đất đã thuộc về bên mua chưa? Trách nhiệm của văn phòng công chứng trong trường hợp này như thế nào? Họ có buộc phải biết đất có tranh chấp hay không?

H.N.O (TP. Bạc Liêu)

 Trả lời: Quy định về thời điểm chuyển quyền sở hữu tài sản, khoản 1 Điều 168 Bộ luật Dân sự 2005 quy định: “Việc chuyển quyền sở hữu đối với bất động sản có hiệu lực kể từ thời điểm đăng ký quyền sở hữu, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác”. Như vậy, chỉ sau khi mẹ bạn thực hiện thủ tục đăng ký tại văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất và được cấp sổ đỏ (giấy chứng nhận quyền sử dụng đất) thì mảnh đất mới thuộc quyền sử dụng của mình.

Còn vấn đề sau khi công chứng có tranh chấp, theo quy định của Luật Đất đai và các văn bản pháp luật liên quan thì việc xác định đất có tranh chấp hay không thuộc thẩm quyền của UBND cấp xã nơi có bất động sản. Khi công chứng hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất, công chứng viên căn cứ vào hồ sơ, tài liệu mà người yêu cầu công chứng cung cấp và cam đoan của người yêu cầu công chứng. Như vậy, pháp luật không quy định bắt buộc công chứng viên phải xác minh, nhưng trong trường hợp có căn cứ cho rằng trong hồ sơ công chứng có vấn đề chưa rõ ràng hoặc thấy cần thiết thì công chứng viên sẽ tiến hành việc xác minh.

Trường hợp của mẹ bạn, sau khi ký hợp đồng công chứng, hiện tại thủ tục bị vướng do có tranh chấp với bên chuyển nhượng (bên bán đất) thì phải giải quyết vấn đề này. Nếu xét thấy quyền và lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm thì mẹ bạn có quyền khởi kiện đến Tòa án để được giải quyết.

Thân ái!

Luật gia KIM PHƯỢNG