Giải quyết khiếu nại, tố cáo trong thi hành án dân sự: Khó khăn do đâu?

Trong 6 tháng đầu năm 2012, ngành Thi hành án dân sự (THADS) tỉnh đã tập trung quyết liệt để giải quyết các loại án khó thi hành, xử lý ổn định nhiều việc phức tạp của những năm trước chuyển sang. Với kết quả đó, đã làm giảm 37,19% số đơn khiếu kiện so với cùng kỳ năm trước.

Cụ thể, ngành tiếp nhận 18 trường hợp khiếu nại, tố cáo, tất cả đã được giải quyết đúng thẩm quyền, đúng trình tự thủ tục trong hạn luật định. Ngoài số đã thụ lý giải quyết như nêu trên, đến thời điểm này toàn tỉnh còn tồn trên 30 vụ việc khiếu nại gay gắt phát sinh từ những năm trước chưa kết thúc, trong đó, chủ yếu là số việc về tranh chấp đất đai.

Họp công bố cơ quan thi hành án trực thuộc hệ thống ngành dọc. Ảnh: K.P

Trong quá trình giải quyết THADS, do một bên được thì một bên mất nên thông thường, các vụ THADS mà bản án phải xử nhiều lần rất khó khăn khi thụ lý THA. Bên phải THA thường có đơn yêu cầu khiếu nại, và trong rất nhiều trường hợp, phải chờ đợi để có trả lời từ phía các cơ quan chức năng. Do đó, thời gian thi hành án kéo dài, trong khi án đã có hiệu lực, điều này dẫn đến bức xúc của bên được THA, họ lại có đơn khiếu nại vì sao chậm THA. Đó là còn chưa nói yếu tố chủ quan, nếu trong quá trình giải quyết, cán bộ THA thiếu công bằng, thì chắc chắn sẽ đẩy mâu thuẫn vốn đã có từ khi phát sinh tranh chấp lên đến đỉnh điểm.

Một số trường hợp khiếu nại, tố cáo trong giai đoạn THA nhưng chủ yếu liên quan trách nhiệm, thẩm quyền giải quyết của ngành khác. Chẳng hạn, đương sự cho rằng án tuyên oan sai, nội dung án tuyên có nhầm lẫn, sai sót hoặc khiếu nại liên quan đến trách nhiệm của chính quyền địa phương, ngành chức năng không cung cấp thông tin, không xác nhận điều kiện THA của người phải THA theo quy định của pháp luật, các trường hợp cưỡng chế giao tài sản, kết thúc việc THA nhưng sau đó, đương sự tái chiếm hoặc cản trở quyền sử dụng của người nhận tài sản nhưng chậm được can thiệp…

Trong khi đó, vẫn còn khó khăn rất nhiều từ việc giải quyết khiếu nại, tố cáo trong THADS. Cơ quan THADS cũng đã nỗ lực rất nhiều, đề ra nhiều giải pháp, cụ thể như nâng cao hiệu quả công tác tiếp công dân, tăng cường biện pháp thuyết phục, hướng dẫn, giải thích, động viên, đồng thời phối hợp tốt với các ngành tổ chức cưỡng chế trong những trường hợp cần thiết theo quy định pháp luật. Tuy nhiên, về phía các đương sự, họ cho rằng nhiều khiếu nại, tố cáo của họ chưa được giải quyết thấu đáo. Nhiều trường hợp, nhất là THA liên quan đến nhà cửa, đất đai, Cơ quan THA hoặc có tâm lý e ngại, chậm trễ vì sợ đụng chạm và hay chờ đợi vào quyết định của các cơ quan khác. Điều này cũng gây bức xúc cho các đương sự.

Việc chậm trễ trong THA, để án tồn đọng là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến khiếu nại, tố cáo trong THADS. Để khắc phục điều này, ngoài nỗ lực của chính cơ quan THADS, còn phải có sự đồng thuận và nhận thức cụ thể, rõ ràng hơn của các ngành có liên quan. Đồng thời có sự phối - kết hợp tốt của chính đương sự, những người trong vụ kiện.

KIM PHƯỢNG