Chung sống như vợ chồng với người đang có vợ, có bị xử lý hình sự?

Hỏi: Chị tôi lấy chồng được 5 năm, 2 năm gần đây vợ chồng anh chị xảy ra bất hòa nhưng vẫn sống chung dưới một mái nhà, có một con chung. Nay, chị tôi phát hiện chồng mình đang lén lút sống như vợ chồng với một phụ nữ khác nên rất đau khổ và muốn ly hôn. Chị tôi muốn đưa chồng mình và người đàn bà kia ra pháp luật, liệu hai người này có bị xử lý hình sự về tội vi phạm chế độ một vợ một chồng hay không?

Ngọc Diệu (TP. Bạc Liêu)

Trả lời: Khoản 2, Điều 5, Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014, quy định các hành vi bị cấm, theo đó: “Người đang có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác hoặc chưa có vợ, chưa có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người đang có chồng, có vợ”. Hành vi chung sống như vợ chồng có thể bị xử phạt hành chính từ 1 - 3 triệu đồng theo quy định tại điểm b, c, khoản 1, Điều 48, Nghị định 110/2013/NĐ-CP. Hoặc bị xử lý hình sự nếu hành vi chung sống như vợ chồng gây hậu quả nghiêm trọng tùy theo mức độ còn có thể bị xử lý hình sự về tội Vi phạm chế độ một vợ, một chồng theo quy định tại Điều 147, BLHS.

Việc chung sống như vợ chồng được hướng dẫn tại TTLT 01/2001/TTLT/BTP-BCA-TANDTC-VKSNDTC là chung sống công khai hoặc không công khai nhưng cùng sinh hoạt chung như một gia đình. Việc chung sống như vợ chồng có thể chứng minh bằng việc có con chung, được hàng xóm và xã hội xung quanh coi như vợ chồng, có tài sản chung… Còn như thế nào mới được coi là gây hậu quả nghiêm trọng, qua thực tế xét xử đối với loại tội này có thể là việc chung sống làm cho gia đình của một hoặc cả hai bên tan vỡ dẫn đến ly hôn, vợ hoặc chồng, con vì thế mà tự sát...), hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến 1 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 1 năm.

Như vậy, nếu chị của bạn có cơ sở xác định chồng mình chung sống như vợ chồng với người phụ nữ khác trong thời kỳ hôn nhân, thì có thể báo với chính quyền địa phương, cơ quan có thẩm quyền để xử phạt hành chính, hoặc nặng hơn là truy cứu trách nhiệm hình sự. Tuy nhiên, phải có cơ sở như đã nói ở trên, chứ nếu chỉ nghe tin đồn thì pháp luật không xử lý được.

Thân ái!

Luật gia KIM PHƯỢNG