Các luật có hiệu lực từ ngày 1/7/2016

Ngày 1/7/2016 sẽ là một ngày đặc biệt đối với vấn đề áp dụng pháp luật bởi có đến 18 luật, bộ luật quan trọng có hiệu lực thi hành. Rất nhiều sự thay đổi từ những vấn đề thiết thực nhất của đời sống xã hội, những vấn đề liên quan đến quyền, lợi ích hợp pháp của công dân, tổ chức, quyền nhân thân, trách nhiệm dân sự, trách nhiệm hình sự.

BỘ LUẬT HÌNH SỰ

Bộ luật Hình sự bổ sung quy định về trách nhiệm hình sự của pháp nhân thương mại phạm các tội trong lĩnh vực kinh tế, môi trường; hoàn thiện chính sách xử lý đối với người dưới 18 tuổi; thay thế tội cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng bằng các tội danh cụ thể trong lĩnh vực quản lý kinh tế. Bộ luật Hình sự năm 2015 bãi bỏ hình phạt tử hình đối với 7 tội phạm, đồng thời mở rộng đối tượng không bị áp dụng hình phạt tử hình và không thi hành án tử hình, quy định thêm 34 tội danh mới.

BỘ LUẬT TỐ TỤNG HÌNH SỰ

Phân định rõ thẩm quyền quản lý hành chính tư pháp; tăng quyền, trách nhiệm cho điều tra viên, kiểm sát viên, thẩm phán. Mở rộng diện người tham gia tố tụng; bổ sung quyền của những người tham gia tố tụng theo hướng mở rộng hơn. Điều chỉnh khái niệm chứng cứ, nguồn, thu thập chứng cứ; xử lý chặt chẽ hơn về vật chứng.

BỘ LUẬT TỐ TỤNG DÂN SỰ

Tòa án không được từ chối giải quyết vụ việc dân sự vì lý do chưa có điều luật để áp dụng. Tòa án áp dụng tập quán để giải quyết vụ việc dân sự, trong trường hợp các bên không có thỏa thuận và pháp luật không quy định. Tập quán không được trái với các nguyên tắc cơ bản của pháp luật dân sự quy định.

LUẬT TỐ TỤNG HÀNH CHÍNH

Quy định mới về quyền tiếp cận, trao đổi tài liệu, chứng cứ. Quy định rõ nguyên tắc đối thoại. Quy định nội dung và phương thức tranh tụng tại phiên tòa.

LUẬT ĐIỀU ƯỚC QUỐC TẾ

Điều ước quốc tế không được trái với Hiến pháp. Thứ tự áp dụng khi văn bản quy phạm pháp luật và điều ước quốc tế có quy định khác nhau: Hiến pháp; Điều ước quốc tế; Văn bản quy phạm pháp luật khác. Điều ước quốc tế nhân danh Chính phủ về vay nợ nước ngoài được đàm phán, ký, phê duyệt, sửa đổi, gia hạn theo quy định của pháp luật về quản lý nợ công.

LUẬT THUẾ GIÁ TRỊ GIA TĂNG, LUẬT THUẾ TIÊU THỤ ĐẶC BIỆT VÀ LUẬT QUẢN LÝ THUẾ SỬA ĐỔI

Bỏ quy định cơ sở kinh doanh được hoàn thuế giá trị gia tăng đầu vào chưa được khấu trừ. Bổ sung các đối tượng không chịu thuế giá trị gia tăng. Mức phạt tiền chậm nộp thuế là 0,03%/ngày tính trên số tiền thuế chậm nộp.

LUẬT TỔ CHỨC CƠ QUAN ĐIỀU TRA HÌNH SỰ

Quy định cụ thể nhiệm vụ, quyền hạn của Cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu, Cục Kiểm tra sau thông quan, Cục Hải quan tỉnh, liên tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu phát hiện tội phạm. Mở rộng thẩm quyền điều tra cho cơ quan an ninh thuộc CAND.

LUẬT QUÂN NHÂN CHUYÊN NGHIỆP, CÔNG NHÂN VÀ VIÊN CHỨC QUỐC PHÒNG

Quy định về vấn đề tuyển chọn, tuyển dụng quân nhân chuyên nghiệp. Sinh viên tốt nghiệp loại giỏi, loại xuất sắc thì có thể tham gia xét tuyển quân nhân chuyên nghiệp, công nhân quốc phòng và viên chức quốc phòng.

LUẬT THI HÀNH TẠM GIỮ, TẠM GIAM

Người bị tạm giữ, tạm giam được thực hiện quyền bầu cử theo quy định của Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND, quyền bỏ phiếu trưng cầu ý dân. Người đồng tính, chuyển giới được quyền tạm giữ, tạm giam tại phòng giam riêng.

LUẬT TRƯNG CẦU Ý DÂN

Theo đó, Quốc hội xem xét, quyết định trưng cầu ý dân về các vấn đề: Toàn văn Hiến pháp hoặc một số nội dung quan trọng của Hiến pháp. Vấn đề đặc biệt quan trọng về chủ quyền, lãnh thổ quốc gia, về quốc phòng, an ninh, đối ngoại có ảnh hưởng trực tiếp đến lợi ích của quốc gia. Vấn đề đặc biệt quan trọng về kinh tế - xã hội có ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của đất nước.

LUẬT KHÍ TƯỢNG THỦY VĂN

Bổ sung danh mục ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện của Luật Đầu tư.

LUẬT THỐNG KÊ

Hoạt động thống kê nhà nước nhằm cung cấp thông tin thống kê phục vụ các mục đích. Hoạt động thống kê ngoài thống kê nhà nước nhằm cung cấp thông tin thống kê phục vụ nghiên cứu, sản xuất, kinh doanh của tổ chức, cá nhân và đáp ứng nhu cầu hợp pháp, chính đáng khác.

LUẬT HOẠT ĐỘNG GIÁM SÁT CỦA QUỐC HỘI VÀ HĐND

Quy định rõ hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND là hoạt động của cơ quan quyền lực nhà nước, bổ sung quy định về hoạt động giám sát chuyên đề của Quốc hội và HĐND, lấy phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do Quốc hội và HĐND bầu hoặc phê chuẩn.

LUẬT AN TOÀN THÔNG TIN MẠNG

Cơ quan, tổ chức, cá nhân có trách nhiệm bảo đảm an toàn thông tin mạng (ATTTM). Hoạt động ATTTM của cơ quan, tổ chức, cá nhân phải đúng quy định của pháp luật, bảo đảm quốc phòng, an ninh quốc gia, bí mật Nhà nước, giữ vững ổn định chính trị, trật tự, an toàn xã hội và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Tổ chức, cá nhân không được xâm phạm ATTTM của tổ chức, cá nhân khác.

LUẬT TÀI NGUYÊN, MÔI TRƯỜNG BIỂN VÀ HẢI ĐẢO

Quy định về quản lý tổng hợp tài nguyên và bảo vệ môi trường biển và hải đảo; quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm của cơ quan, tổ chức và cá nhân trong quản lý tổng hợp tài nguyên, bảo vệ môi trường biển và hải đảo Việt Nam.

Nghiêm cấm khai thác, sử dụng tài nguyên biển và hải đảo trái quy định của pháp luật; Hủy hoại, làm suy thoái môi trường, hệ sinh thái biển, hải đảo; Nhận chìm vật, chất ở vùng biển Việt Nam mà không có giấy phép, trái quy định của pháp luật…

LUẬT AN TOÀN, VỆ SINH LAO ĐỘNG

Mở rộng đối với tất cả các tổ chức cá nhân có liên quan đến an toàn vệ sinh lao động, mở rộng đối với người lao động làm việc không theo hợp đồng lao động. Lần đầu tiên quy định người lao động không có quan hệ lao động được tham gia bảo hiểm thất nghiệp lao động (theo hình thức tự nguyện và có sự hỗ trợ của Nhà nước tùy theo điều kiện phát triển kinh tế, xã hội và khả năng ngân sách).

LUẬT BAN HÀNH VĂN BẢN QUY PHẠM PHÁP LUẬT

Quy định rõ phạm vi điều chỉnh của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật cụ thể hóa một số nguyên tắc xây dựng và ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

LUẬT THÚ Y

Bổ sung một số hành vi bị nghiêm cấm. Kiểm dịch không còn dựa trên “số lượng lớn, khối lượng lớn”. Kiểm soát giết mổ động vật.

K.K (lược trích)