15 tuổi phạm tội, có bị xử lý hình sự không?

Hỏi: Vừa rồi trong lúc chơi đùa cháu tôi dùng cây đánh nhau với người bạn trong nhóm khiến người này bị chấn thương sọ não.

Xin được hỏi, cháu tôi chỉ mới 15 tuổi, như vậy có bị xử lý hình sự hay không? Gia đình cũng đã bồi thường cho bên bị hại và bên này cũng có đơn bãi nại cho cháu.

Trần Châu Thanh (xã Tân Phong, huyện Giá Rai)

Trả lời: Điều 12 của Bộ luật Hình sự quy định về tuổi chịu trách nhiệm hình sự như sau:

“1. Người từ đủ 16 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự về mọi tội phạm.

2. Người từ đủ 14 tuổi trở lên, nhưng chưa đủ 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm rất nghiêm trọng do cố ý hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng”.

Trong trường hợp bạn hỏi, cháu bạn đã được 15 tuổi, đây là tuổi nằm trong quy định vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự, nhưng có giới hạn. Theo đó, nếu người đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phạm tội rất nghiêm trọng do cố ý hoặc tội đặc biệt nghiêm trọng thì vẫn bị xử lý hình sự. Bạn không nói rõ cháu của bạn gây thương tích cho người khác với tỷ lệ thương tích bao nhiêu. Bên cạnh đó, còn phụ thuộc vào yếu tố lỗi cố ý, mức hình phạt để xác định xem cháu của bạn có bị xử lý hình sự hay không.

Chúng tôi xin đưa ra căn cứ để phân loại tội phạm cho bạn tham khảo. Theo đó, Bộ luật Hình sự quy định, “tội phạm ít nghiêm trọng là tội phạm gây nguy hại không lớn cho xã hội mà mức cao nhất của khung hình phạt đối với tội ấy là đến 3 năm tù; tội phạm nghiêm trọng là tội phạm gây nguy hại lớn cho xã hội mà mức cao nhất của khung hình phạt đối với tội ấy là đến 7 năm tù; tội phạm rất nghiêm trọng là tội phạm gây nguy hại rất lớn cho xã hội mà mức cao nhất của khung hình phạt đối với tội ấy là đến 15 năm tù; tội phạm đặc biệt nghiêm trọng là tội phạm gây nguy hại đặc biệt lớn cho xã hội mà mức cao nhất của khung hình phạt đối với tội ấy là trên 15 năm tù, tù chung thân hoặc tử hình”.

Như vậy, đối chiếu với điều luật của tội “Cố ý gây thương tích” Điều 104 BLHS, thì chỉ khi cháu bạn phạm tội rơi vào khoản 3, khoản 4 mới có thể bị xử lý hình sự. Theo đó, khoản 3 quy định “Phạm tội gây thương tích, gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ thương tật từ 61% trở lên hoặc dẫn đến chết người, hoặc từ 31 - 60% nhưng thuộc một trong các trường hợp quy định tại các điểm từ điểm a đến điểm k khoản 1 Điều này, thì bị phạt tù từ 5 - 15 năm”; khoản 4 “Phạm tội dẫn đến chết nhiều người hoặc trong trường hợp đặc biệt nghiêm trọng khác, thì bị phạt tù từ 10 - 20 năm hoặc tù chung thân”.

Thân ái!

Luật gia KIM PHƯỢNG