Có được từ chối ra tòa làm chứng?

Hỏi: Tôi chứng kiến vụ ẩu đả giữa hai bên nên sau khi Công an tiến hành lấy lời khai, tôi đã ký tên vào biên bản. Tôi nghe nói, sau này khi ra tòa xét xử, tòa sẽ tiếp tục mời tôi hầu tòa với tư cách người làm chứng. Do công việc nên tôi thường xuyên phải đi làm ăn xa, rất khó khăn về mặt thời gian. Vậy tôi có thể từ chối việc ra tòa làm chứng?

T.V.H (TP. Bạc Liêu)

Trả lời: Theo quy định của Luật Hình sự, người làm chứng trong vụ án hình sự là người biết được những tình tiết liên quan đến tội phạm, quá trình làm sáng tỏ vụ án và được cơ quan tiến hành tố tụng triệu tập làm chứng. Luật quy định người làm chứng phải có mặt theo giấy triệu tập của cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng. Trường hợp cố ý vắng mặt mà không vì lý do bất khả kháng, hoặc không do trở ngại khách quan và việc vắng mặt của họ gây trở ngại cho việc giải quyết nguồn tin về tội phạm, khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử thì có thể bị dẫn giải.

Như vậy, trường hợp của bạn đã được cơ quan tố tụng xác định là người làm chứng thì bạn phải có trách nhiệm tham gia làm chứng trong quá trình tố tụng. Tuy nhiên, người làm chứng cũng có các quyền được cơ quan triệu tập bảo vệ tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, tài sản và quyền, lợi ích hợp pháp khác của mình, người thân thích của mình khi bị đe dọa; được chi trả chi phí trong quá trình làm chứng…

Ở giai đoạn xét xử, nếu bạn đã có lời khai đầy đủ và có đơn đề nghị tòa xét xử vắng mặt người làm chứng thì tòa sẽ xem xét. Việc vắng mặt của bạn tại tòa sẽ do tòa quyết định. Việc vắng mặt của bạn tại tòa phải đáp ứng 2 điều kiện, đó là: có lý do bất khả kháng, hoặc do trở ngại khách quan và việc vắng mặt của bạn không gây trở ngại cho việc xét xử.

Trường hợp tòa đã quyết định triệu tập, việc bạn vắng mặt gây trở ngại cho quá trình xét xử thì bạn phải đến. Nếu không, bạn sẽ bị dẫn giải theo quy định của pháp luật.

Thân ái!

Luật gia KIM PHƯỢNG