Phòng trừ bệnh vàng lùn, lùn xoắn lá

Vàng lùn, lùn xoắn lá (VL-LXL) do vi-rút gây ra, rất nguy hiểm đối với cây lúa. Nếu lúa nhiễm bệnh nặng có thể dẫn tới nguy cơ mất mùa. Bệnh phát sinh, gây hại trên tất cả các giống lúa nhưng chưa có thuốc đặc trị.

Lúa bị bệnh vàng lùn - lùn xoắn lá. Ảnh: M.Đ

Tác nhân gây bệnh VL-LXL là vi-rút, chúng lan truyền gián tiếp qua lúa thông qua rầy nâu, rầy lưng trắng. Những cây lúa nhiễm bệnh có triệu chứng chung là thấp lùn hơn so với các cây bình thường, phân bố tương đối đều trên cả ruộng. Nếu bệnh VL-LXL sớm, cây lúa sẽ chết và không trỗ đòng được; nếu bệnh muộn, lúa sẽ nghẹn đòng không trỗ, và nếu có trỗ thì hạt cũng bị lép, năng suất kém.

- Lúa bị bệnh VL-LXL

Lá của cây bệnh VL-LXL chuyển từ xanh nhạt sang vàng nhạt, đến vàng cam rồi vàng khô; các lá dưới vàng trước, lần lượt đến các lá phía trên; vết vàng lan dần từ chóp lá dẫn vào bẹ; lá có xu hướng xòe ngang; bệnh làm giảm chiều cao, số chồi hoặc lá vàng xoắn lại.

- Biện pháp phòng trừ

Bệnh VL-LXL chưa có thuốc đặc trị, vì vậy cần kiểm tra, đánh giá tình hình lúa nhiễm bệnh cụ thể để có các biện pháp phòng trừ thích hợp.

- Đối với những ruộng lúa nhiễm bệnh với tỷ lệ dưới 20%: Nhổ bỏ, vùi sâu xuống bùn những cây bị bệnh, không vứt tràn lan trên bờ để tránh lây lan. Tiếp tục chăm sóc, bón thúc phân kịp thời giúp cây khỏe, tăng khả năng chống chịu bệnh. Nếu thấy rầy xuất hiện trên ruộng thì sử dụng các loại thuốc trừ rầy đặc hiệu: Penalty 40WP, Sectox 10WP, Midan 10WP, Conphai 700WP…

Nếu ruộng có một vài cây lúa bị bệnh ở một số khóm thì tách nhổ cả khóm, bón vôi trực tiếp và vùi sâu những cây bệnh dưới bùn, phun thuốc trừ rầy.

- Những ruộng lúa có tỷ lệ số cây bị nhiễm bệnh từ 20 - 25%: Tiêu hủy 100% diện tích lúa bị bệnh bằng vôi bột và vùi sâu cây lúa bệnh trong bùn.

- Những ruộng lúa bị nặng trên 25%: Tiêu hủy ngay bằng các biện pháp cắt lúa trên ruộng, gom sạch tàn dư thực vật để tiêu hủy (chôn, đốt). Cày trục cả ruộng, phun thuốc trừ rầy xung quanh bờ nhằm tránh phát tán, lây lan sang các ruộng lúa khác. Nếu trên ruộng có rầy, cần phun thuốc diệt trừ trước khi cắt lúa tiêu hủy.

M.C

(lược trích tài liệu phòng trừ bệnh VL-LXL)