Tăng cường liên kết để thực hiện tốt chính sách BHXH, BHYT

Có thể nói, việc vận động lao động tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp (BHXH, BHYT, BHTN) thời gian qua đã mang lại nhiều kết quả tích cực. Qua đó, góp phần bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động, đồng thời thực hiện có hiệu quả các chính sách an sinh xã hội.

Pa-nô tuyên truyền tham gia BHXH, BHYT trên địa bàn phường 8 (TP. Bạc Liêu).

Trong năm 2019, số người tham gia BHXH, BHYT, BHTN của tỉnh liên tục tăng. Cụ thể, số người tham gia BHXH, BHYT 727.301 người, đạt 100,63% so với kế hoạch BHXH Việt Nam giao. Trong đó, số người tham gia BHXH, BHYT bắt buộc 38.817 người, đạt 100,21%; số người tham gia BHXH tự nguyện 3.246 người, đạt 113,28%; số người tham gia BHTN 32.816 người, đạt 100,55% so với kế hoạch trên giao. Đặc biệt, số người chưa tham gia BHYT 724.055 người, đạt độ bao phủ BHYT 88,08% dân số, cao hơn 2,88% so với Quyết định số 1167 của Thủ tướng Chính phủ giao (85,2%).

Tuy nhiên, công tác phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT, BHTN thời gian qua và hiện nay vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Một trong những khó khăn và bất cập đó chính là cơ quan BHXH chỉ được Chính phủ giao thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành về đóng BHXH, BHTN, BHYT, trong khi đó, nội dung về việc thực hiện các quy định khám chữa bệnh (KCB) bằng thẻ BHYT mới chỉ dừng lại ở việc kiểm tra nên chưa đủ sức răn đe đối với các đơn vị, đặc biệt là đối với các cơ sở KCB bằng thẻ BHYT.

Ngành BHXH đã trang bị cho mỗi cơ sở KCB công lập một máy tính và một đường truyền Internet miễn phí để phục vụ cho việc chuyển dữ liệu lên cổng tiếp nhận KCB, nhưng một số cơ sở KCB vẫn có hiện tượng sử dụng đường truyền và máy tính chưa đúng mục đích.

Bên cạnh đó, các ngành đã tham mưu cho HĐND tỉnh ban hành Nghị quyết số 11 về hỗ trợ BHYT cho người thuộc hộ nghèo khi mới thoát nghèo trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu. Thế nhưng, theo kết quả điều tra hộ nghèo và cận nghèo năm 2019, toàn tỉnh có 3.086 hộ thoát nghèo, tương ứng toàn tỉnh có 12.344 người, nhưng tính đến nay số người được ngân sách địa phương hỗ trợ mua thẻ BHYT chỉ có 2.588 người. Lý do số người tham gia BHYT thấp hơn so với kết quả rà soát, vì các đối tượng này chuyển sang đối tượng cận nghèo, mà số đối tượng thoát nghèo xã bãi ngang ven biển thì không được ngân sách nhà nước hỗ trợ, vì vậy độ bao phủ BHYT đầu năm giảm.

Lao động nông thôn là đối tượng cần tích cực tham gia BHXH, BHYT. Ảnh minh họa: L.D

Một khó khăn khác là sự phối hợp tuyên truyền về chính sách BHXH, BHYT ở một số đơn vị, địa phương còn thiếu chặt chẽ, chưa thật sự hiệu quả. Công tác tuyên truyền, vận động người dân tham gia BHYT ở một số địa phương còn gặp nhiều hạn chế. Mạng lưới nhân viên đại lý thu chưa mang tính chuyên nghiệp; kiến thức, kinh nghiệm về BHXH, BHYT chưa sâu rộng nên việc tuyên truyền, khai thác đối tượng tham gia BHYT hộ gia đình vẫn còn chưa hiệu quả, khai thác đối tượng chưa tương xứng với tiềm năng lực lượng lao động và dân số của tỉnh. Nội dung truyên truyền có lúc, có nơi còn dàn trải, chưa phù hợp với từng đối tượng; công tác tuyên truyền, quán triệt Nghị quyết số 21-NQ/TW, Nghị quyết số 28-NQ/TW ở các xã vùng sâu, vùng xa còn hạn chế.

Nguyên nhân tồn tại các bấp cập trên là do một số cấp ủy đảng, chính quyền địa phương chưa thật sự quan tâm về công tác chỉ đạo các cấp, các ngành trong công tác tuyên truyền chính sách về BHXH, BHYT và coi đây là việc riêng của cơ quan BHXH. Chất lượng KCB của một số cơ sở KCB chưa tốt, nhất là ở tuyến cơ sở, làm ảnh hưởng đến nhận thức, nhu cầu tham gia BHYT của người dân. Đặc biệt, nhận thức của người dân còn chủ quan, chưa có ý thức dự phòng, chỉ đến lúc ốm đau nặng mới tham gia. Các hộ gia đình nghèo, cận nghèo, sau khi thoát nghèo vẫn còn tư tưởng ỷ lại vào chính sách hỗ trợ của Nhà nước nên không thực hiện mua BHYT theo hình thức hộ gia đình. Các diện khác chưa sẵn sàng tham gia vì có thể tự trang trải chi phí chữa bệnh và chưa thật sự hài lòng về chất lượng, sự thuận tiện khi chữa bệnh theo tiêu chuẩn BHYT, nhận thức về vai trò BHYT đối với vấn đề sức khỏe của bản thân và gia đình còn hạn chế… Việc thực hiện các chương trình phối hợp giữa cơ quan BHXH với các cấp, các ngành, các hội, đoàn thể, UBND các xã, phường, thị trấn chưa chặt chẽ, chưa quyết liệt…

Vì vậy, trong năm 2020 này, ngành BHXH mong muốn các ngành, địa phương cần tăng cường hơn nữa công tác phối - kết hợp để giải quyết có hiệu quả các khó khăn và bất cập nêu trên. Qua đó, thực hiện tốt chính sách BHXH, BHYT, BHTN và hướng đến thực hiện thắng lợi mục tiêu BHYT toàn dân.

HOÀNG PHÚC