Ma túy “núp bóng” thực phẩm - Hậu quả khó lường

Thời gian qua, cơ quan chức năng đã đưa ra nhiều cảnh báo về các loại chất ma túy (MT) mới “núp bóng” dưới dạng thực phẩm, đồ uống, thuốc lá điện tử, thảo mộc… có khả năng gây nghiện và tạo ảo giác mạnh, đầu độc người dùng. Tuy nhiên, vẫn còn một bộ phận người dân, trong đó đa số là giới trẻ chưa hiểu hết về tác hại, hậu quả của các loại MT trên.

Quản lý thị trường tỉnh phát hiện một cơ sở kinh doanh thuốc lá điện tử.

Cảnh giác với các loại MT mới

Từ đầu năm đến nay, lực lượng Công an cả nước đã bắt giữ nhiều đối tượng liên quan trong đường dây sản xuất, vận chuyển và mua bán trái phép chất MT. Một trong những tang vật thu giữ là các sản phẩm ghi công dụng tăng cường sinh lý cho nam giới nhưng thực chất là loại thảo mộc có chứa MT loại ADB-BUTINACA. Để tạo ra các loại MT trên, các đối tượng sử dụng lá cây sấy khô, sau đó tẩm ướp với hóa chất để sản xuất, tên thường gọi là Tobaco hoặc cỏ Mỹ nhằm để qua mắt lực lượng chức năng. Khi giao dịch mua bán, các đối tượng quảng cáo dưới dạng thuốc lá điện tử, hoặc gói thảo mộc.

Ngoài ra, các đối tượng còn sử dụng thủ đoạn hòa tan chất ADB-4en-PINACA thành dung dịch và phun tẩm vào mẫu cỏ khô cắt nhỏ, sợi thuốc lá điếu, thuốc lào hoặc pha trộn vào dung dịch thuốc lá điện tử, khi sử dụng sẽ gây ảo giác tương tự như cần sa, MT. Người sử dụng chất này sẽ bị gây ảo giác mạnh, hoang tưởng, ảnh hưởng đến sức khỏe, có khi không làm chủ được bản thân, hành vi của mình từ đó đã dẫn đến những hành động mất kiểm soát.

Trên thị trường cũng xuất hiện nhiều loại MT tổng hợp có mẫu mã, hình thức đóng gói dưới dạng thực phẩm, đồ uống được giới trẻ ưa chuộng. Thủ đoạn của các đối tượng là nghiền nhỏ MT (thuốc lắc) rồi trộn với bột cà phê hoặc pha vào nước ngọt, soda... đóng thành túi, chai để bán, đối tượng sử dụng các sản phẩm này thường là học sinh - sinh viên. Đặc điểm của các loại MT “núp bóng” này có bao bì bắt mắt ngụy trang dưới dạng thực phẩm, bánh kẹo, nước giải khát, gây ảo giác mạnh, thậm chí tử vong nếu sử dụng quá liều.

Các sản phẩm MT “núp bóng” đã phát hiện ở nước ta như: nước trái cây “Crispy Fruit” hương dâu, hương nho, hương xoài, chứa chất Bromazepam, Nimetazepam đều là chất MT (danh mục III, Nghị định 57 năm 2022 của Chính phủ); Chocolate nhãn hiệu “Chill Max” có chứa chất MT ADB-BUTINACA (danh mục IIC, Nghị định 57); các loại “nước vui”, “nước biển” chứa chất MT GHB; bánh cần, bánh lười “Lazy cakes” chứa cần sa; trà chanh, nước giải khát chứa chất MT Ketamine, MDMA…

MT “ngụy trang” được rao bán tại các shop online, các tụ điểm vui chơi - giải trí, quán bar, vũ trường, thậm chí xung quanh khu vực trường học để lôi kéo, dụ dỗ những học sinh - sinh viên nhẹ dạ, chủ quan.

ADB-4en-PINACA được hòa tan thành dung dịch và phun tẩm vào mẫu cỏ khô cắt nhỏ, sợi thuốc lá điếu, thuốc lào vừa bị lực lượng Công an TP. Đà Nẵng phát hiện, xử lý. Ảnh: H.Q

Nhập viện vì thuốc lá điện tử

Thời gian gần đây, một số học sinh khi hút thử thuốc lá điện tử đã bị choáng, đau đầu, buồn nôn, ngộ độc phải đưa đến bệnh viện cấp cứu. Theo nguồn tin từ các giáo viên, một số phụ huynh và học sinh của Trường tiểu học Lại Yên (huyện Hoài Đức, TP. Hà Nội), có 5 đối tượng là nữ mang thuốc lá điện tử đến mời gọi trẻ em sử dụng ở công viên với hứa hẹn: “Hút và rủ thêm người hút sẽ được tặng luôn điếu thuốc lá điện tử và thêm 50.000 đồng”. Kết quả, một số trẻ em tham gia hút thử.

Trước đó, Bệnh viện Bãi Cháy (tỉnh Quảng Ninh) cũng tiếp nhận 4 học sinh trường THCS trên địa bàn nhập viện do ngộ độc Nicotine sau khi hút thuốc lá điện tử. Khi vào viện, các bệnh nhân được cấp cứu và xử trí truyền dịch theo phác đồ, tiếp tục được theo dõi và điều trị tại Khoa Thận lọc máu.

Liên tiếp các vụ việc liên quan đến thanh thiếu niên sử dụng MT, các chất MT mới thời gian qua khiến dư luận không khỏi lo lắng. MT thế hệ mới đã và đang có nguy cơ xâm nhập vào môi trường học đường với nhiều chiêu thức tinh vi, gây ra những hậu quả khó lường.

Tổ chức Y tế thế giới khẳng định, các sản phẩm thuốc lá truyền thống hay thế hệ mới đều độc hại đối với sức khỏe, và cho đến nay ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy tác hại của các loại thuốc lá thế hệ mới. Thuốc lá thế hệ mới có thể làm ảnh hưởng đến tương lai của cả một thế hệ nếu không có những biện pháp ngăn chặn kịp thời.

Trước tình trạng người sử dụng MT ở tuổi vị thành niên đang ngày càng có chiều hướng gia tăng. Bộ GD-ĐT cũng đã xây dựng Dự án “Tăng cường năng lực phòng, chống MT trong trường học đến năm 2025” với mục tiêu tạo chuyển biến căn bản về nhận thức và trách nhiệm của các thành viên nhà trường trong công tác phòng ngừa, đấu tranh với tệ nạn MT, ngăn chặn không để tệ nạn MT xâm nhập trường học, đặc biệt là các trường học thuộc khu vực nhạy cảm, phức tạp.

Để phòng, chống MT nói chung, các loại MT mới, thuốc lá điện tử xâm nhập học đường nói riêng, gây tổn hại đến học sinh thì các trường học, gia đình và toàn xã hội cần phối hợp chặt chẽ để trở thành “lá chắn thép”, trang bị cho giới trẻ những kiến thức, kỹ năng cũng như sức đề kháng để tự bảo vệ bản thân trước hiểm họa khôn lường từ MT cũng như quyết liệt các giải pháp ngăn chặn, xử lý nghiêm những tổ chức, cá nhân vi phạm.

Hải Quyên