Hệ thống thiết chế văn hóa xã: Dần khởi sắc

Một khoảng thời gian khá lâu, hàng loạt thiết chế văn hóa xã (TCVH) trong tỉnh rơi vào tình trạng “đóng băng”, không tổ chức và duy trì được các phong trào văn hóa - văn nghệ do nhiều khó khăn khách quan lẫn chủ quan. Tuy nhiên, hiện tại hoạt động của nhiều TCVH đã bắt đầu khởi sắc, góp phần làm cho đời sống văn hóa ở nhiều vùng nông thôn như được thổi luồng gió mới.

Hệ thống TCVH giữ vai trò khá quan trọng trong sự phát triển của xã hội. Đây là nơi sinh hoạt văn hóa, tinh thần của cộng đồng và tổ chức các hoạt động tuyên truyền phục vụ nhiệm vụ chính trị, xã hội của địa phương. Cùng với sự phát triển của tỉnh nhà, các TCVH xã đã được ngành chức năng và chính quyền địa phương quan tâm đầu tư xây dựng và từng bước hoàn thiện nhằm góp phần nâng cao đời sống văn hóa tinh thần cho nhân dân. 

Không khí sôi động ở TCVH xã Vĩnh Hưng A (huyện Vĩnh Lợi). Ảnh: N.V
Vượt qua khó khăn ban đầu về cơ sở vật chất, thiếu thốn trang thiết bị, nhiều TCVH đã tự “hồi sinh” và là điểm sáng trong phong trào xây dựng đời sống văn hóa tuyến cơ sở. Nhiều năm trước, TCVH xã Vĩnh Hưng A (huyện Vĩnh Lợi) là một “điển hình” về tình trạng xuống cấp trầm trọng và gần như bị lãng quên. Tuy nhiên, thời gian gần đây, chính quyền địa phương đã dành sự quan tâm bằng cách đầu tư sửa chữa lại khu TCVH, tạo sân chơi cho người dân sở tại. Ông Đặng Hoàng Khải, Chủ tịch UBND xã Vĩnh Hưng A, cho biết: “Năm 2017 này, chúng tôi đã đầu tư vào khu thiết chế khoảng 300 triệu đồng để lợp phần mái che sân khấu; sơn sửa bia lưu niệm; làm lại hàng rào… Từ khi được sửa sang, người dân đã xem đây là điểm đến để vui chơi, giải trí, sinh hoạt và họ truyền tai nhau sân chơi mới này nên lượng người đến khu thiết chế ngày càng đông”. Mỗi buổi chiều khi tắt nắng, thanh niên trong xã rủ nhau đến TCVH xã để chơi đá bóng, bóng chuyền… Tương tự, TCVH xã Hưng Phú (huyện Phước Long) cũng đang thể hiện vai trò trong việc nâng cao đời sống nhân dân địa phương. Chị Ngọc Hân, một người dân sống cạnh TCVH xã Hưng Phú, bộc bạch: “Cứ chiều đến tối là khu thiết chế đông lắm. Thanh niên, trẻ em kéo đến chơi vui lắm vì khu đất rộng, có đèn cho tụi nhỏ tập võ, đá bóng… Người lớn cũng có khoảnh sân để tụ họp hỏi thăm nhau, chia sẻ nhiều điều trong cuộc sống”. Khu thiết chế sôi động hẳn lên nhờ các hoạt động người dân chủ động tham gia, làm cho bộ mặt nông thôn chuyển sang một tư thế mới, năng động và tràn đầy sức sống hơn.
Khảo sát thêm một số TCVH ở địa phương khác, chúng tôi ghi nhận một sinh khí thật phấn khởi tỏa ra từ các TCVH. Không thể phủ nhận rằng, chủ trương xây dựng nông thôn mới đã tác động không nhỏ trong cách nghĩ, cách làm ở các địa phương. Trong đó, việc quan tâm đến chất lượng hoạt động ở các khu TCVH là một điển hình. Địa phương đã bố trí lực lượng trực thường xuyên tại khu TCVH nhằm kịp thời giúp bà con nhân dân giải quyết nhanh chóng một vài thủ tục cần thiết. Từ đó, phong trào xây dựng ấp văn hóa, xã văn hóa thật sự đi vào chất lượng, gắn chặt với nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới. Ông Sử Thành Hà, Phó phòng VH-TT huyện Phước Long, cho biết: “Toàn huyện có 7 TCVH, trong đó TCVH xã Vĩnh Thanh hoạt động hiệu quả nhất”. Trong số các TCVH tổ chức và duy trì được hiệu quả hoạt động, TCVH xã Long Điền Đông của huyện Đông Hải cũng là một ví dụ.
Từ việc chuyển biến tích cực trong hoạt động ở các TCVH, chúng ta có thể nhìn rộng ra câu chuyện giữ gìn và bảo tồn nhiều giá trị văn hóa quý báu của dân tộc, chẳng hạn như nghệ thuật Đờn ca tài tử. Loại hình này có thể được giữ gìn, phát huy từ thế hệ này sang thế hệ khác từ những nhà văn hóa ấp, TCVH xã... mà không cần phải biểu diễn ở các nhà hát, sân khấu lớn cùng trang thiết bị hiện đại. 
Dẫu vẫn còn tồn tại nhiều khó khăn ảnh hưởng sự phát triển chung của các TCVH, nhưng với sự quyết tâm đưa phong trào đi lên của địa phương bằng kế hoạch cụ thể, tin rằng hệ thống TCVH xã sẽ ngày càng khởi sắc.
Ngọc Vũ