Gặp “Ni cô Huyền Trang” ở Bạc Liêu

Trong những ngày diễn ra Ngày hội Văn hóa - Du lịch Bạc Liêu và Lễ hội Dạ cổ hoài lang năm 2022 vừa qua, nhiều người bất ngờ khi được diện kiến “ni cô Huyền Trang” - Nghệ sĩ ưu tú (NSƯT) Thanh Loan tại Bạc Liêu. Đây là nhân vật được khán giả vô cùng yêu mến trong bộ phim cách mạng kinh điển của Việt Nam - “Biệt động Sài Gòn”.

Nhân vật ni cô Huyền Trang trong phim Biệt động Sài Gòn. Ảnh: T.L

NSƯT Thanh Loan vừa có chuyến thực tế sáng tác tại Bạc Liêu cùng đoàn công tác của Hội Điện ảnh Việt Nam. Phóng viên Báo Bạc Liêu đã có cuộc gặp gỡ với nhân vật đặc biệt này.

PV: Thưa NSƯT Thanh Loan, “Biệt động Sài Gòn” thực hiện từ năm 1984, đã gần 40 năm khán giả vẫn chưa quên nhân vật Huyền Trang. Bà có thể kể lại cơ duyên nào đưa mình đến với vai diễn này?

NSƯT Thanh Loan: Tôi rất cảm ơn Báo Bạc Liêu và khán giả Bạc Liêu đã dành nhiều tình cảm cho tôi. Tất cả mọi sự trong cuộc đời đều có cơ duyên. Tôi xuất thân là diễn viên Đoàn kịch nói Quân đội (tôi tham gia quân đội từ năm 16 tuổi). Sau này chuyển sang điện ảnh truyền hình Công an, tôi có điều kiện đi nhiều hơn. Trong một chuyến đi công tác vào TP. Hồ Chí Minh, tôi tình cờ gặp họa sĩ Trịnh Thái, ông cho tôi hay bộ phim “Biệt động Sài Gòn” đã quay được một năm nhưng vẫn chưa tìm được người đóng vai ni cô Huyền Trang. Tôi bảo cho tôi đọc kịch bản. Sau khi đọc tôi thấy đây là một vai hay, có đất diễn, tôi nhận lời và xin phép cơ quan được tham gia bộ phim.

NSƯT Thanh Loan trò chuyện với phóng viên Báo Bạc Liêu. Ảnh: H.T

PV: Để vào vai này, được biết bà phải hy sinh mái tóc dài của mình? Xin bà chia sẻ thêm những kỷ niệm khi tham gia vai diễn đặc biệt này?

NSƯT Thanh Loan: Hồi đó tóc tôi dài tới thắt lưng, để vào vai này, ban đầu ê-kíp tính phải cắt trọc, nhưng sau đó suy nghĩ lại thì vai diễn có lúc là nữ chiến sĩ biệt động nên tôi chỉ bị cắt tém. Tiếc lắm nhưng phải hy sinh vì nghệ thuật. Chồng tôi lúc đó đang làm việc ở nước ngoài, là nhà khoa học cũng rất yêu nghệ thuật và chìu vợ nên thông cảm với tôi.

Kỷ niệm thì nhiều lắm, ngày đó cả nước chỉ có một cơ sở duy nhất in tráng phim nhựa là Hãng phim tài liệu khoa học Trung ương nên mỗi lần quay xong bối cảnh nào đó phải gửi ra Hà Nội để kiểm tra chất lượng. Cho nên 4 tập phim mà kéo dài đến 4 năm. Phim trường lúc ấy như một nhà giữ trẻ vì ai vào đây quay cũng mang con theo, nhất là mỗi mùa hè. Lúc ấy con gái tôi 10 tuổi, con trai 8 tuổi, có khi tôi bận quá thì chị và mẹ chồng thay tôi đưa các cháu trở ra Hà Nội. Về vai diễn, tôi phải thâm nhập thực tế vào chùa Dược sư để xem cách tụng kinh, gõ mõ, tập dáng đi, thần thái khoan thai khi đi khất thực, nhất là những cảnh bị tra tấn dã man tôi phải vào động tác hình thể của người bị điện giật... Tất cả phải học hỏi và tích lũy, đặc biệt là môi trường quân đội đã giúp tôi hóa thân rất phù hợp. Đạo diễn bảo khuôn mặt tôi chỉ được vào vai chính diện, nét từ bi hỷ xả rất hợp với ni cô Huyền Trang.

PV: Khán giả nhận ra sau vai diễn này, bà không còn tham gia đóng phim, là vì bóng dáng nhân vật Huyền Trang quá lớn hay do công việc khác chi phối, thưa bà?

NSƯT Thanh Loan: Do cả hai nguyên nhân! Vai diễn Huyền Trang là vai diễn đạt đến đỉnh cao nên sau này có nhiều bộ phim mời nhưng tôi từ chối, hơn nữa tôi chuyển sang vai trò là đạo diễn, phó giám đốc hãng phim công an, làm công tác quản lý. Không có vai diễn nào tôi cho là phù hợp, đợi mãi, thời gian qua đi tuổi già ập đến mất rồi. Trong chuyến đi thực tế ở Bạc Liêu lần này, có một nhà biên kịch ấp ủ kịch bản phim truyện về đất và người Bạc Liêu, về Công tử Bạc Liêu và lịch sử cuộc đời nhạc sĩ Cao Văn Lầu. Tôi bảo chị ấy: gần 40 năm tôi chưa trở lại phim trường, nếu có kịch bản nào tôi hóa thân được thì tôi sẽ tham gia ngay, chẳng hạn kịch bản về cuộc đời cụ Cao Văn Lầu.

PV: Khán giả Bạc Liêu muốn biết cuộc sống của bà hiện nay ra sao?

NSƯT Thanh Loan: Vai Huyền Trang là dấu ấn sâu sắc, phần thưởng cao quý nhất trong cuộc đời người nghệ sĩ của tôi. Tôi đi đến đâu, mọi người không gọi tên thật Thanh Loan nữa, mà toàn gọi Huyền Trang. Mặc dù nhân vật hy sinh nhưng nhiều người vẫn đặt tên con, cháu mình là Huyền Trang. Gần 40 năm rồi mà gặp các khán giả ở Bạc Liêu, tôi vẫn nhận được nhiều tình cảm, sự ngưỡng mộ đặc biệt!

Cuộc sống của tôi hiện nay thì an phận tuổi già, chồng tôi là phó giáo sư - tiến sĩ khoa học làm công tác giảng dạy, tôi có 3 cháu ngoại, 2 cháu nội. Từ lúc trẻ đến già, chồng tôi luôn tạo điều kiện cho tôi đi khắp mọi miền đất nước, đó là hạnh phúc của tôi!

PV: Bà đã đi khắp mọi miền đất nước, vậy thì ấn tượng của bà đối với đất và người Bạc Liêu như thế nào?

NSƯT Thanh Loan: Tôi có cảm giác mỗi người Bạc Liêu đều mang trong người cái cốt cách của Công tử Bạc Liêu, rất hào sảng, nhiệt tình, rộng lượng. Tôi đi đến đâu cũng được đón tiếp như vậy. Về Bạc Liêu cứ có cảm giác như về nhà, một vùng đất thân thiện, nghĩa tình.

* PV: Xin cảm ơn bà!

TỪ CẨM (thực hiện)