Tai nạn giao thông gây chết người, xử phạt và mức bồi thường như thế nào?

Hỏi: Tôi xin hỏi giùm một vấn đề liên quan đến tai nạn giao thông cho người hàng xóm. Nguyên anh này bị xe tải tông gây tử vong. Tai nạn được xác định là do lỗi của xe kia, nhưng từ khi xảy ra tai nạn đến nay, phía bên kia không quan tâm cũng như không lo lắng cho gia đình của anh này. Anh này đang trong độ tuổi lao động, nay chết đi để lại 1 người vợ và 2 đứa con (đứa 5 tuổi, đứa 3 tuổi), người vợ không có việc làm. Vậy quy định của pháp luật về bồi thường sẽ như thế nào? Nếu trợ cấp thì có trợ cấp luôn cả vợ và 2 con của người chết không? Tài xế lái xe đi tù thì ai bồi thường? Trách nhiệm của chủ xe trong trường hợp này như thế nào?

(Trương Hồng Loan, huyện Hòa Bình)

Trả lời: Vấn đề bạn hỏi liên quan đến các quy định của Bộ luật Hình sự (BLHS) về vi phạm các quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ. Có hai vấn đề: thứ nhất là về trách nhiệm hình sự và trách nhiệm bồi thường (dân sự).

Đối với hình sự, chỉ truy cứu trách nhiệm của tài xế lái xe gây tai nạn giao thông, không truy cứu trách nhiệm của chủ xe, trừ trường hợp chủ xe giao phương tiện cho người không đủ điều kiện lái xe (không có giấy phép lái xe theo quy định). Nếu tai nạn chết người mà lỗi do phía xe tải thì người lái xe phải chịu trách nhiệm hình sự. Mức hình phạt như thế nào còn do nhiều nguyên nhân mà tòa án sẽ xem xét, cân nhắc.

“Điều 202 BLHS quy định tội vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ tại khoản 1 như sau: Người nào điều khiển phương tiện giao thông đường bộ mà vi phạm quy định về an toàn giao thông đường bộ gây thiệt hại cho tính mạng hoặc gây thiệt hại nghiêm trọng cho sức khỏe, tài sản của người khác, thì bị phạt tiền từ 5 triệu đồng đến 50 triệu đồng, cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 5 năm”.

Đối với trách nhiệm dân sự, sẽ có các quy định về mức bồi thường, thông thường thì gồm các khoản như: chi phí điều trị trước khi tử vong, chi phí mai táng (gia đình phải có bảng kê chi tiết gửi cho cơ quan điều tra), tiền bồi thường tổn thất tinh thần. Ngoài ra, nếu 2 con của người chết còn trong tuổi vị thành niên, sẽ phải trợ cấp nuôi dưỡng cho đến khi các cháu tròn 18 tuổi.

Liên quan đến bồi thường, tòa án thường xem xét đến lỗi. Nếu bên gây tai nạn lỗi 100% thì phải bồi thường toàn bộ chi phí y tế, ma chay, áo quan, mồ mả… Riêng tiền tổn thất tinh thần thì thường là cho thỏa thuận. Nếu không thỏa thuận được thì được tính bằng 60 tháng lương tối thiểu theo quy định của Nhà nước. Trách nhiệm này sẽ do tài xế và chủ xe liên đới bồi thường.

Còn vấn đề cấp dưỡng, do Luật Hôn nhân gia đình quy định, trách nhiệm nuôi dạy con cái là của cả cha và mẹ. Do đó, người mẹ cũng có trách nhiệm trong việc nuôi dạy con cái. Dù người chồng là trụ cột gia đình, thu nhập chính chết đi, cũng không thể buộc người gây ra cái chết phải có trách nhiệm nuôi cả gia đình của người chết được. Nên chỉ trợ cấp nuôi dưỡng cho các con của người chết theo tỷ lệ 50/50 mà thôi.

Để hiểu rõ hơn, bạn nên chỉ cho gia đình của người bị nạn liên hệ với TAND nơi thụ lý vụ án để được hướng dẫn cụ thể.

Thân ái!

Luật gia Kim Phượng