Nghị quyết 68: Vận hội mới cho kinh tế tư nhân bứt phá

Với quyết tâm hiện thực hóa mục tiêu phát triển đất nước như Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XIII đã đề ra và đáp ứng yêu cầu phát triển trong kỷ nguyên mới, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân (KTTN). Nghị quyết tuy mới ban hành nhưng đã được cộng đồng các doanh nghiệp (DN) phấn khởi đón nhận và xem là “đường băng” để DN chủ động bứt phá, tăng tốc hội nhập với nền kinh tế toàn cầu.

Mô hình cà phê - ăn sáng cùng doanh nghiệp của tỉnh Bạc Liêu thể hiện sự đồng hành và chia khó cùng doanh nghiệp.

ĐỘT PHÁ VỀ TƯ DUY

Tại hội nghị gặp gỡ giao lưu, kết nối thương mại và hợp tác phát triển các DN vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) do Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) chi nhánh Cần Thơ  tổ chức mới đây, thay mặt các DN khu vực ĐBSCL, ông Nguyễn Văn Đức - Chủ tịch Hiệp hội DN tỉnh Bến Tre khẳng định: “Với việc Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết 68, cộng đồng các DN rất phấn khởi. Đây thật sự là đổi mới về tư duy, chuyển DN từ đối tượng quản lý sang đối tác cùng đồng hành trong phát triển kinh tế. Điều DN mong muốn hiện nay là Nghị quyết này sớm đi vào cuộc sống, nhất là thực hiện tốt các chính sách hỗ trợ DN nhỏ và vừa. Đồng thời, quan tâm về đầu tư hạ tầng, cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh và không ngừng nâng cao chất lượng nguồn nhân lực”.

Khi được ban hành, Nghị quyết 68 đã thể hiện nhiều cái mới mang tính đột phá và thật sự là một cuộc cách mạng về tư duy trong việc nhìn nhận, đánh giá đúng vai trò của KTTN. Qua đó, khẳng định trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, KTTN là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia, là lực lượng tiên phong thúc đẩy tăng trưởng, tạo việc làm, nâng cao năng suất lao động, năng lực cạnh tranh quốc gia, công nghiệp hóa, hiện đại hóa, tái cấu trúc nền kinh tế theo hướng xanh, tuần hoàn, bền vững. Đặc biệt là quan điểm, cùng với kinh tế nhà nước, kinh tế tập thể, KTTN giữ vai trò nòng cốt để xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ, tự lực, tự cường gắn với hội nhập quốc tế sâu rộng, thực chất, hiệu quả, đưa đất nước thoát khỏi nguy cơ tụt hậu, vươn lên phát triển thịnh vượng. Do vậy, phải xem phát triển KTTN nhanh, bền vững, hiệu quả, chất lượng cao vừa là nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách, vừa mang tính chiến lược lâu dài; cần được cụ thể hóa trong các chiến lược, chính sách phát triển của đất nước, nhằm phát huy mọi tiềm năng, thế mạnh, giải phóng toàn bộ sức sản xuất, kích hoạt, huy động và sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực, nhất là nguồn lực trong Nhân dân cho phát triển kinh tế - xã hội, củng cố và tăng cường quốc phòng - an ninh, tăng cường đối ngoại và hội nhập quốc tế.

Đáng phấn khởi và ghi nhận hơn cả là quan điểm xóa bỏ triệt để nhận thức, tư tưởng, quan niệm, thái độ, định kiến về KTTN Việt Nam; đánh giá đúng vai trò quan trọng của KTTN đối với phát triển đất nước. Nuôi dưỡng, khuyến khích tinh thần kinh doanh, đổi mới sáng tạo của người dân, DN, tôn trọng DN, doanh nhân, xác định doanh nhân là người chiến sĩ trên mặt trận kinh tế; bảo đảm đầy đủ quyền sở hữu tài sản, quyền tự do kinh doanh, quyền cạnh tranh bình đẳng, được tự do kinh doanh các ngành nghề pháp luật không cấm. Tạo dựng, củng cố niềm tin giữa Nhà nước và khu vực KTTN; bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của DN và doanh nhân; bảo đảm KTTN cạnh tranh bình đẳng với các thành phần kinh tế khác trong tiếp cận cơ hội kinh doanh và các nguồn lực của nền kinh tế, nhất là vốn, đất đai, công nghệ, nhân lực, dữ liệu và các nguồn lực hợp pháp khác của đất nước theo quy định của pháp luật.

Cùng với đó là tạo môi trường kinh doanh thông thoáng, minh bạch, ổn định, an toàn, dễ thực thi, chi phí thấp, đạt chuẩn quốc tế, bảo đảm khả năng cạnh tranh khu vực, toàn cầu. Kịp thời xây dựng, hoàn thiện pháp luật và cơ chế, chính sách đột phá để khuyến khích KTTN phát triển trong những lĩnh vực ưu tiên, đầu tư nghiên cứu phát triển, ứng dụng khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, tham gia vào các nhiệm vụ quan trọng, chiến lược của quốc gia và vươn tầm khu vực, thế giới; thúc đẩy tinh thần khởi nghiệp sáng tạo, chuyển đổi số và làm giàu hợp pháp, chính đáng. Tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng, kiến tạo của Nhà nước, lấy DN là trung tâm, là chủ thể; chú trọng đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ doanh nhân có đạo đức, văn hóa kinh doanh, bản lĩnh, trí tuệ, năng động, sáng tạo, nỗ lực vươn lên; tôn vinh, cổ vũ, phát triển đội ngũ doanh nhân lớn mạnh, có tinh thần yêu nước, tự tôn dân tộc, khát vọng cống hiến, thượng tôn pháp luật, tích cực thực hiện trách nhiệm xã hội…

Kinh tế tư nhân tích cực tham gia giải quyết việc làm cho nhiều lao động và tăng thu ngân sách.

Để thực hiện tốt Nghị quyết 68, Bộ Chính trị chỉ đạo: Nhất quán nhận thức của các cấp ủy, chính quyền, cả hệ thống chính trị, cộng đồng DN và Nhân dân về vị trí, vai trò của KTTN; củng cố niềm tin, khát vọng vươn lên và hành động mạnh mẽ của KTTN Việt Nam trong kỷ nguyên mới. Nhà nước kiến tạo, phục vụ, hỗ trợ KTTN phát triển nhanh, bền vững, không can thiệp hành chính vào hoạt động sản xuất - kinh doanh trái với nguyên tắc thị trường; xây dựng mối quan hệ giữa chính quyền với DN cởi mở, thân thiện, đồng hành, liêm chính phục vụ, kiến tạo phát triển.

Đẩy mạnh công tác truyền thông, nâng cao nhận thức và hành động, khơi dậy tinh thần kinh doanh, khởi nghiệp, sự tự tin, tự cường, tự hào dân tộc của mọi người dân để thúc đẩy phát triển mạnh mẽ KTTN. Các cơ quan truyền thông, báo chí cần nâng cao chất lượng, hiệu quả thông tin tuyên truyền, bảo đảm khách quan, trung thực, đầy đủ, cổ vũ, lan tỏa những mô hình tốt, cách làm hay, sáng tạo, hiệu quả, khích lệ tinh thần kinh doanh trong toàn xã hội. Nghiêm cấm các hành vi nhũng nhiễu, tiêu cực, đưa thông tin sai lệch, không chính xác, ảnh hưởng đến DN, doanh nhân.

“CÚ HÍCH” CHO KTTN

Có thể nói, việc Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết 68 ngay thời điểm này là rất kịp thời và là “cú hích” cho phát triển KTTN. Bởi DN hiện nay đang đứng trước hàng loạt các khó khăn, thách thức và phải cạnh tranh khá khốc liệt, thậm chí lâm vào hoàn cảnh khó khăn trong “vòng xoáy” thuế quan của các cường quốc về kinh tế. Hội nghị gặp gỡ giao lưu, kết nối thương mại và hợp tác phát triển các DN vùng ĐBSCL ở Cần Thơ mới đây đã chỉ ra, cộng đồng DN của khu vực này đã “cõng” trên vai hàng loạt các khó khăn về thị trường, chi phí sản xuất, chi phí vận chuyển và yếu kém về năng lực cạnh tranh, cũng như thiếu và yếu về nguồn lực tài chính… Đơn cử trong phát triển nguồn lực từ việc thành lập mới DN năm 2024, cả vùng ĐBSCL năm qua tuy thành lập được hơn 12.710 DN, nhưng chỉ chiếm 8% tổng số DN cả nước năm 2024. Trong khi đó, quy mô vốn đầu tư khá nhỏ và chỉ chiếm 6,7% tổng vốn cả nước năm 2024. Đáng quan tâm hơn cả chính là số lượng DN quay trở lại hoạt động của vùng ĐSBCL năm 2024 tuy có tăng 19% so với năm 2023 (với 4.714 DN), nhưng số lượng DN tạm ngưng hoạt động trên 5.450 DN (tăng 26% so với năm 2023). Đồng thời, số lượng DN tạm ngừng chờ giải thể hơn 6.540 DN và số lượng DN đã giải thể, chấm dứt tồn tại trên 2.183 DN. Điều này đặt ra thách thức không hề nhỏ đối với sự phát triển kinh tế của vùng khi DN tư nhân được xác định là động lực của nền kinh tế, vừa tham gia đóng góp tích cực cho ngân sách, vừa giải quyết việc làm cho hàng triệu lao động và góp phần tái đầu tư từ nền kinh tế phát triển hệ thống thương mại, dịch vụ “ăn theo” các nhà máy và các khu, cụm công nghiệp.

Kết quả khảo sát DN do VCCI chi nhánh Cần Thơ thực hiện đầu năm 2025 về việc tìm hiểu những khó khăn mà DN dự báo sẽ gặp phải trong năm 2025 được chỉ rõ với tỷ lệ khá cao: 68,8% DN dự đoán sẽ phải đối mặt với khó khăn liên quan đến lạm phát và chi phí sản xuất tăng, 57,1% DN cho rằng sẽ xảy ra suy giảm nhu cầu tiêu dùng trong nước, 54,5% dự báo nhu cầu từ thị trường quốc tế cũng sẽ giảm mạnh, cho thấy DN sẽ phải đối mặt với thách thức trong việc mở rộng thị trường và xuất khẩu. Những thách thức mà KTTN được dự báo sẽ phải đối mặt trong thời gian tới, đã nhấn mạnh sự cần thiết của các giải pháp hỗ trợ kịp thời và hiệu quả nhằm giúp DN vượt qua những rào cản. Và Nghị quyết 68 được xem là giải pháp để hóa giải các khó khăn, thách thức này, đồng thời mở ra vận hội mới cho DN bứt phá trong tương lai…

Kinh tế tư nhân góp phần khai thác tốt các tiềm năng, thế mạnh về thủy sản và nông nghiệp của vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Ảnh: K.T

Mục tiêu của Nghị quyết 68

* Đến năm 2030

- KTTN là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia; là lực lượng tiên phong trong phát triển khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu Nghị quyết của Bộ Chính trị và các chủ trương, đường lối khác của Đảng.

- Phấn đấu có 2 triệu DN hoạt động trong nền kinh tế, 20 DN hoạt động/ngàn dân. Có ít nhất 20 DN lớn tham gia chuỗi giá trị toàn cầu.

- Tốc độ tăng trưởng bình quân của KTTN đạt khoảng 10 - 12%/năm, cao hơn tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế; đóng góp khoảng 55 - 58% GDP, khoảng 35 - 40% tổng thu ngân sách nhà nước, giải quyết việc làm cho khoảng 84 - 85% tổng số lao động; năng suất lao động tăng bình quân khoảng 8,5 - 9,5%/năm.

- Trình độ, năng lực công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số thuộc nhóm 3 nước đứng đầu ASEAN và nhóm 5 nước đứng đầu khu vực châu Á.

* Tầm nhìn đến năm 2045

KTTN Việt Nam phát triển nhanh, mạnh, bền vững, chủ động tham gia vào chuỗi sản xuất, cung ứng toàn cầu; có năng lực cạnh tranh cao trong khu vực và quốc tế; phấn đấu đến năm 2045 có ít nhất 3 triệu DN hoạt động trong nền kinh tế; đóng góp khoảng trên 60% GDP.

KIM TRUNG

Ông Võ Tân Thành - Phó Chủ tịch VCCI  Việt Nam: Nghị quyết 68 tạo điều kiện để DN bứt phá trong giai đoạn mới

Năm 2025, nền kinh tế toàn cầu đối mặt với những rủi ro từ chính sách thương mại Mỹ, căng thẳng địa chính trị và biến động thị trường tài chính. Trong bối cảnh này, DN Việt Nam, đặt biệt là các DN khu vực ĐBSCL cần tìm ra cơ hội, biến rủi ro, thách thức thành cơ hội và hướng đi mới cho chính DN của mình trong bước ngoặt chuyển đổi mới. Đáng phấn khởi chính là Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân, được xem là một bước ngoặt trong tư duy phát triển, khi không chỉ khẳng định vị thế và vai trò then chốt của kinh tế tư nhân, là “động lực quan trọng nhất” và là “lực lượng tiên phong” của nền kinh tế, mà còn cam kết cải thiện môi trường thể chế, gỡ bỏ rào cản, tạo điều kiện để DN khu vực này bứt phá trong giai đoạn mới.