Đàm phán hạt nhân giữa P5+1 với Iran: Thời hạn mới là 13/7

Iran và nhóm cường quốc P5+1 (gồm Anh, Pháp, Mỹ, Nga, Trung Quốc và Đức) đã nhất trí đặt ra thời hạn mới đến ngày 13/7 để có thể đạt được thỏa thuận cuối cùng về chương trình hạt nhân của Iran. Đây là lần thứ ba trong 2 tuần qua, các bên quyết định gia hạn đàm phán giữa lúc Tehran cáo buộc các cường quốc phương Tây cố tình đặt ra những trở ngại mới.

Sau các cuộc đàm phán ráo riết đến đêm 10-7, các bên đều thừa nhận đã đạt được tiền bộ trong hai tuần đàm phán cuối cùng này, song Ngoại trưởng Anh - Philip Hammond thừa nhận tiến trình đàm phán rất chậm chạp. Ngoại trưởng Pháp - Laurent Fabius đã rời thủ đô Vienna (Áo) và cho biết sẽ trở lại vào ngày 11/7. Về phần mình, Ngoại trưởng Mỹ - John Kerry khẳng định lập trường cương quyết của Mỹ là nỗ lực đàm phán để hoàn tất thỏa thuận, nhưng không chấp nhận để bị ảnh hưởng bởi các áp lực bên ngoài. Ông cũng tuyên bố không thể chấp nhận kéo dài mãi cuộc đàm phán và các bên cần phải quyết định: hoặc hoàn tất đàm phán hoặc chấp nhận thất bại.

Trong khi đó, Ngoại trưởng Iran - Mohammad Javad Zarif tuyên bố với giới báo chí rằng: “Chúng tôi không có kỳ hạn. Chúng tôi muốn có một thỏa thuận tốt”.

Phần lớn bất đồng mới nhất tập trung vào việc liệu có bãi bỏ lệnh của Liên Hiệp Quốc cấm bán vũ khí thông thường cho Iran hay không. Ngoại trưởng Nga - Sergei Lavrov cho rằng cần phải bãi bỏ lệnh cấm vận vũ khí đối với Iran càng sớm càng tốt.

Tuy nhiên, giới chức Tây phương phản đối chấm dứt cấm vận vũ khí và lập luận rằng thỏa thuận khung đạt được ở Lausanne (Thụy Sĩ), hồi tháng 4 vừa qua, kêu gọi những hạn chế gắt gao về vũ khí thông thường và phi đạn đạn đạo đối với Iran như nghị quyết của LHQ.

Sau khi không đạt được thỏa thuận trước 6 giờ sáng 10/6 (theo giờ theo Vienna), giới chức Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) cho biết họ sẽ kéo dài lệnh nới lỏng cấm vận đối với Iran theo thỏa thuận tạm thời tới ngày 13/7 tới để các bên có thêm thời gian đạt được thỏa thuận cuối cùng. Tuy nhiên, việc bỏ lỡ thời hạn vừa qua, đồng nghĩa với việc Quốc hội Mỹ dưới sự lãnh đạo của đảng Cộng hòa sẽ có 60 ngày thay vì 30 ngày để duyệt lại thỏa thuận, khiến chính quyền Obama lo ngại sẽ tạo ra thêm những rùi ro làm chệch hướng thỏa thuận.