Tuyển sinh năm 2014: Băn khoăn lựa chọn ngành nghề

Cùng với áp lực chuẩn bị cho kỳ thi tốt nghiệp THPT, học sinh cuối cấp còn đứng trước nỗi băn khoăn chọn lựa hướng đi cho tương lai. Có không ít bạn trẻ đến thời điểm này vẫn còn lúng túng khi đặt bút ghi danh vào hồ sơ tuyển sinh.

Không xác định được hướng đi cho tương lai

Ước mơ trong tương lai của cậu học trò cuối cấp Đinh Việt Vinh (phường 3, TP. Bạc Liêu) là được công tác trong ngành Quân đội. Tuy nhiên, vì học lực chỉ ở mức trung bình nên e rằng Vinh khó có thể trúng tuyển vào ngành học yêu thích. Lựa chọn ngành nghề theo sở thích, hay dựa vào năng lực học tập để đăng ký dự tuyển là điều khiến Vinh cứ băn khoăn mãi.

Học sinh được tư vấn hướng nghiệp tại Trường đại học Bạc Liêu. Ảnh: M.Đ

Chuyện chọn lựa ngành học tưởng chừng như đơn giản, song trên thực tế lại có nhiều vấn đề nảy sinh. Chúng tôi từng biết có một sinh viên học đại học đến năm thứ hai nhưng vẫn quyết định đăng ký thi lại ngành khác vì cảm thấy không có đam mê ngành học mà gia đình bắt phải lựa chọn.

Điều đáng lo ngại hiện nay là một số học sinh cuối cấp vẫn không xác định được hướng đi cho tương lai. Trao đổi với chúng tôi, nhiều bạn thổ lộ rằng không xác định được mình yêu thích ngành nghề nào, nên đành đăng ký chọn ngành theo cảm tính, hoặc theo mong muốn của gia đình. Đây cũng là một trong những nguyên nhân đẩy tỷ lệ hồ sơ ảo thi đại học hằng năm luôn ở mức cao.

So với học sinh ở TP. Bạc Liêu, học sinh vùng sâu vùng xa còn thiệt thòi về thông tin tuyển sinh. Trong khi đó, hầu hết các trường này không có tổ tư vấn, công việc này chủ yếu giao cho giáo viên chủ nhiệm. Một học sinh ở huyện Hồng Dân chia sẻ với chúng tôi rằng bạn ấy chỉ cần được vào đại học. Còn chuyện học ở trường nào, chất lượng đào tạo ra sao, cơ hội việc làm sau khi tốt nghiệp đại học là “chuyện sau này hãy tính”…

Cập rập trong công tác tư vấn tuyển sinh

Năm nào cũng vậy, trước mùa tuyển sinh bao giờ cũng diễn ra các hoạt động tư vấn. Rất nhiều trường đại học, cao đẳng, trung cấp chuyên nghiệp trong và ngoài tỉnh đổ xô về các trường THPT để làm công tác này. Ngành Giáo dục cũng phối hợp khá tốt với các ngành, các trường tổ chức tư vấn định hướng nghề nghiệp cho học sinh. Qua nhiều năm tham dự các buổi tuyển sinh, chúng tôi cảm giác rằng, hoạt động này vẫn chưa đáp ứng nhu cầu được giải đáp thắc mắc của thí sinh, bởi đa phần các đơn vị tư vấn đều nghiêng về mục đích… quảng bá thương hiệu, hình ảnh cho trường mình (!?). Công tác tư vấn chỉ dừng lại ở những thông tin về số lượng tuyển sinh, bao nhiêu ngành nghề được mở… Toàn tỉnh có hơn 25 trường THPT, trung tâm GDTX với khoảng 5.000 học sinh lớp 12, vậy thì với thời gian một buổi không thể giải đáp hết những thắc mắc của học sinh. Chưa kể, ở một số trường vùng sâu học sinh chỉ xem qua truyền hình trực tiếp.

Hiện nay khá nhiều cử nhân có bằng đại học trong tay, vậy mà phải làm nghề “tay trái”: phụ quán cà phê, quán ăn, bán hàng, tiếp thị sản phẩm… Từ thực tế đó cho thấy, nhu cầu bức thiết của thí sinh và phụ huynh là muốn biết trường nào có chất lượng đào tạo tốt, ngành nào có nhiều cơ hội việc làm sau khi tốt nghiệp. Có ý kiến cho rằng, tỉnh cần có những thông tin dự báo ngành nghề gắn với nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương trong thời gian tới.

Ông Huỳnh Minh Hội, Giám đốc Sở Nội vụ, cho biết: “Hiện tại, việc dự báo ngành nghề cho tương lai chưa có. Sở Nội vụ chỉ tham mưu cho UBND tỉnh về nhu cầu nguồn nhân lực mỗi năm. Tâm lý của sinh viên ra trường đều mong muốn được làm việc trong các ban ngành Nhà nước, trong khi hiện nay chế độ biên chế đang cắt giảm. Vì vậy, ngay từ bây giờ, các bạn trẻ cần có sự chuẩn bị vững vàng về tri thức, có tầm nhìn xa hơn trong việc chọn lựa ngành nghề tổ chức kinh tế, sản xuất, để khi ra trường nếu không xin việc được ở các cơ quan Nhà nước thì có thể tự làm kinh tế, giảm áp lực việc làm cho xã hội”.

Tuấn Anh