Ngành Giáo dục: Nhiều bất cập trong công tác thi đua

Thi đua là một trong những phong trào nổi bật của ngành Giáo dục nhiều năm qua nhằm nâng cao chất lượng giáo dục trong toàn ngành. Tuy nhiên, qua nhiều năm triển khai, công tác thi đua dần trở thành “gánh nặng” cho các địa phương, trường học, bộc lộ nhiều bất cập, lãng phí không đáng có, làm “sai lệch” mục đích của công tác này.

Kết quả kiểm tra một đằng, ra quyết định công nhận một nẻo. Ảnh: C.K

Hiện tại trong ngành Giáo dục có rất nhiều phong trào thi đua mà người trong ngành nhiều khi không thể nhớ nổi. Từ phong trào thi đua học tập của học sinh, giáo viên đến các phong trào thi đua giữa các trường học với nhau, giữa các phòng GD-ĐT, giữa các địa phương…

Không thể phủ nhận tính tích cực của các phong trào thi đua mang lại, vì đó chính là nguồn động viên đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên, học sinh hăng hái thi đua dạy tốt - học tốt và công tác tốt, phấn đấu thực hiện thắng lợi sứ mệnh “nâng cao dân trí, phát triển nguồn nhân lực, phát hiện và bồi dưỡng nhân tài cho đất nước”, hoàn thành xuất sắc các chỉ tiêu phát triển giáo dục - đào tạo… Tuy nhiên, theo thời gian, vì muốn có thành tích trong thi đua nên đã xuất hiện nhiều kiểu “đối phó”, bệnh thành tích nặng nề.

Nói về công tác kiểm tra chéo trong thi đua, nhiều người nhẩm tính với gần 300 cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh, chỉ tính riêng tiền công tác phí của các đoàn kiểm tra thì mỗi năm ngân sách đã mất đến hàng tỷ đồng. Đó là chưa tính đến công sức, thời gian để làm báo cáo, biểu mẫu… theo quy định để phục vụ việc kiểm tra. Trước đây chỉ kiểm tra 1 lần/năm, còn hiện nay kiểm tra đến 3 lần/năm.

Một trong những phong trào được “kiểm tra” nhiều nhất là công tác phổ cập giáo dục - xóa mù chữ (PCGD - XMC). Vì có kiểm tra mới được công nhận đạt mức độ 1, 2… theo quy định. Tuy nhiên, nhiều khi đoàn kiểm tra của tỉnh kiểm tra và kết luận địa phương này đạt mức độ “một đằng” nhưng đến khi có quyết định công nhận thì lại “một nẻo”, không biết do đâu (?). Điển hình là vào ngày 7/3/2018, đoàn kiểm tra công tác PCGD - XMC của tỉnh kiểm tra tình hình thực hiện tại TX. Giá Rai. Theo báo cáo của Ban chỉ đạo xây dựng xã hội học tập và PCGD - XMC của TX. Giá Rai thì toàn thị xã có 10/10 xã, phường đạt chuẩn PCGD THCS mức độ 2... Đối chiếu với Nghị định 20 và Thông tư 07 thì đơn vị này đủ điều kiện được công nhận đạt chuẩn PCGD mầm non cho trẻ 5 tuổi; đạt chuẩn XMC mức độ II; đạt chuẩn PCGD tiểu học mức độ III và PCGD THCS mức độ II tại thời điểm tháng 12/2017. Báo cáo là thế, vậy mà đến khi Quyết định 713 của UBND tỉnh về việc công nhận TX. Giá Rai đạt chuẩn quốc gia XMC; PCGD mầm non cho trẻ em 5 tuổi; PCGD tiểu học và PCGD THCS năm 2017 thì ở điều 1 lại công nhận địa phương này đạt chuẩn PCGD THCS mức độ 3 tại thời điểm tháng 10/2017.

Quyết định này đã làm các địa phương khác “ngỡ ngàng”, vì khi kiểm tra thì đạt mức độ 2 nhưng đến khi công nhận lại ra… mức độ 3. Kế hoạch năm 2018 của TX. Giá Rai chỉ phấn đấu đạt tỷ lệ thanh thiếu niên từ 15 - 18 tuổi tốt nghiệp THCS đạt 92%. Điều này mâu thuẫn với quy định, bởi theo quy định thì mức độ 2 phải đạt 90% trở lên, mức độ 3 là 95% trở lên đối với công tác PCGD THCS. Trong khi đó, tỷ lệ này của Giá Rai chỉ là 91,2% nhưng không biết do “nhầm lẫn” hay sai sót ở khâu nào mà lại công nhận đạt mức độ 3 (95% trở lên). Câu hỏi này xin để cho ngành Giáo dục trả lời, vì Sở GD-ĐT là cơ quan thường trực của Ban chỉ đạo xây dựng xã hội học tập và PCGD - XMC tỉnh.

Nhân Tâm