Lấy năng lực làm thước đo lựa chọn ngành nghề

Mùa tuyển sinh 2014 cận kề cũng là thời điểm các sĩ tử phải đau đầu trong việc lựa chọn nghề nghiệp tương lai. Làm thế nào để chọn được ngành nghề vừa “hot” trong nhiều năm tới, vừa phù hợp với sở thích và năng lực hiện có của bản thân có lẽ là câu hỏi lớn mà nhiều sĩ tử đang cố gắng tìm lời giải đáp.

Đừng đuổi hình bắt bóng

Dù rằng đã tham gia nhiều buổi ngoại khóa hướng nghiệp, tư vấn tuyển sinh trực tiếp của các trường đại học, cao đẳng, các nhóm sinh viên tình nguyện cũng như sự hỗ trợ của các phương tiện thông tin đại chúng, Internet, cẩm nang tư vấn tuyển sinh… nhưng xem ra nhiều bạn học sinh cuối cấp còn khá lóng ngóng, mơ hồ khi được hỏi sẽ thi ngành gì trong năm nay. Thậm chí, nhiều bạn còn rất mơ mộng bảo rằng mình sẽ trở thành nhà thiên văn học, nữ tiếp viên hàng không được chu du khắp thế giới; một chính trị gia với khả năng thu phục công chúng… Một số bạn khác lại phó thác việc chọn nghề cho gia đình, hễ cha mẹ thích ngành gì mình sẽ thi ngành ấy, bất chấp nó có phù hợp với năng lực, nguyện vọng của mình hay không; có những bạn còn chọn nghề theo kiểu chạy theo phong trào, hễ mấy đứa bạn thân rủ thi ngành gì là sẵn sàng đăng ký thi mà không cần suy tính… Đó là 1.001 lý do khá “trẻ con” khi bạn trẻ chọn hướng rẽ cho tương lai.

Học sinh trường THPT Chuyên Bạc Liêu tham gia ngày hội tư vấn tuyển sinh “Và tôi sẽ 2014”. Ảnh: Đ.K.C

Theo kế hoạch quy hoạch phát triển các ngành mà Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt, các chuyên gia giáo dục dự báo ngành “hot” trong mùa tuyển sinh 2014 sẽ cần nhiều nhân lực trong tương lai là: Xuất bản, Kỹ nghệ thực phẩm, Công nghiệp tàu thủy, Thể dục thể thao, Dược và Thủy sản.

Đã có nhiều trường hợp học lực chỉ vào loại “thường thường bậc trung”, nhưng lại ôm mộng đậu vào các khối ngành an ninh, quân đội, bác sĩ… Nhiều bạn còn mê muội đến nỗi dành hẳn vài năm trời “khổ hạnh” trong các lò luyện thi nhưng kết quả vẫn không như mong đợi. Thời gian, tuổi trẻ, tiền bạc, công sức và cả sự mong đợi của gia đình đều đổ sông đổ biển cho quyết định sai lầm của các bạn. Tôi còn nhớ như in, cách đây hơn 8 năm tôi cùng đám bạn thân khăn gói lên luyện thi ở Trung tâm Minh Đức (TP. Cần Thơ). Người đón và sắp xếp chỗ ăn ở, bố trí lịch ôn tập cho chúng tôi là một anh thanh niên khoảng 28 tuổi, hỏi ra mới biết anh là người Đông Hải - cựu sĩ tử với thành tích luyện thi hơn 6 năm nhưng vẫn không chinh phục được chuyên ngành bác sĩ. Vì luyện thi lâu có cảm tình, nên Giám đốc Trung tâm đã quyết định thâu nhận anh làm chân phụ việc. Đó chỉ là một trong số rất nhiều trường hợp đau lòng minh chứng cho việc “đuổi hình bắt bóng”, chạy theo những ước mơ phù phiếm vượt quá tầm tay mình!

Hãy nhìn thẳng vào sự thật

Không ai có quyền ngăn cản bạn mơ ước và quyết tâm theo đuổi mơ ước của mình, nhưng không vì thế mà bạn mù quáng, bất chấp mọi thứ để thực hiện những mơ ước hão huyền, vượt xa tầm với.

Có thể thấy rằng, các hoạt động ngoại khóa tư vấn tuyển sinh, định hướng nghề nghiệp sẽ là cơ hội tốt để nhiều bạn trẻ trải nghiệm, đúc rút nhiều bài học thực tế bổ ích trong việc định hướng chọn nghề tương lai. Bởi lẽ, ngoài việc cung cấp nhiều thông tin thiết thực về mùa tuyển sinh, các khối ngành “hot” trong nhiều năm tới, những bí quyết ôn thi đạt kết quả cao…; các hoạt động này còn mang đến những bài trắc nghiệm thú vị giúp học sinh khám phá bản thân, tính cách, sở thích… để chọn trường, chọn ngành nghề phù hợp, đúng năng lực.

Điều quan trọng hơn hết là các bạn phải biết tranh thủ các nguồn tin trên Internet, báo đài từ Trung ương đến địa phương để thăm dò nhu cầu tuyển dụng, những khối ngành cần nhiều nhân lực sau vài năm tới để có thể yên tâm đầu ra. Đặc biệt, hãy nhìn thẳng vào sự thật, đánh giá đúng năng lực bản thân mà có sự chọn lựa phù hợp. Và các bạn hãy tâm niệm rằng, đại học không phải là con đường duy nhất để đi đến thành công. Hãy dùng năng lực làm thước đo lựa chọn ngành nghề phù hợp với xu hướng của thời đại và hoàn cảnh kinh tế của gia đình bạn! Đó là thông điệp mà chúng tôi muốn gửi đến các sĩ tử trước mùa tuyển sinh 2014. Chúc các bạn thành công!

Kim Trúc