Hướng nghiệp cho học sinh dân tộc Khmer: Vấn đề cần được quan tâm!

Theo thống kê của ngành Giáo dục, mỗi năm toàn tỉnh có hơn 1.000 học sinh (HS) bỏ học, trong đó nhiều nhất là HS bậc THCS và THPT. Trong hơn 1.000 HS ấy có rất nhiều trường hợp là con em đồng bào dân tộc thiểu số. Vì gánh nặng cơm áo, nhiều em phải bỏ dở ước mơ được đến trường, mù mờ thông tin trong việc định hướng nghề nghiệp nên chỉ có thể trở thành lao động phổ thông với thu nhập thấp. Bởi vậy, việc hướng nghiệp cho HS dân tộc từ sớm cũng đồng nghĩa với việc trao cho các em “chiếc cần câu cơm” khi bắt buộc phải vào đời sớm!

Học sinh Trường phổ thông Dân tộc nội trú tỉnh tham khảo thông tin về ngành nghề đào tạo của Trường cao đẳng Nghề Bạc Liêu. Ảnh: Đ.K.C

Điểm sáng trong công tác hướng nghiệp

Nhận thức được tầm quan trọng của công tác hướng nghiệp, nhiều năm qua Trường phổ thông Dân tộc nội trú tỉnh (huyện Hòa Bình) luôn tiên phong trong công tác tư vấn, định hướng chọn nghề cho HS. Bởi đa phần HS của trường đều là con em đồng bào dân tộc nghèo, có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn và nguy cơ bỏ học giữa chừng luôn “rình rập”. Ngoài việc tranh thủ các nguồn học bổng hỗ trợ, động viên học trò về mặt tinh thần thì Ban giám hiệu trường, các giáo viên, đặc biệt là giáo viên chủ nhiệm luôn sâu sát từng trường hợp để nắm bắt nguyện vọng, tâm tư, khả năng, sở trường của các em; từ đó có hướng tư vấn chọn nghề phù hợp nhất.

Song song đó, trường còn thường xuyên liên kết với các trường đại học trong khu vực ĐBSCL, TP. HCM và các nhóm sinh viên tình nguyện, cựu HS trường tổ chức các buổi ngoại khóa, tư vấn hướng nghiệp; cập nhật những thông tin ngành nghề “hot”, phù hợp với nhu cầu xã hội để HS có nhiều cơ hội tham khảo, chọn lựa. Các buổi ngoại khóa, tư vấn hướng nghiệp này đã giúp nhiều em phát hiện năng khiếu, sở trường của chính mình, từ đó lựa chọn những ngành nghề phù hợp nhất. Tỷ lệ HS đậu đại học của trường tăng dần đều qua từng năm; đặc biệt, trong năm học 2015 - 2016, trường có hơn 20% HS đậu đại học chính quy và nhiều trường hợp trúng tuyển cao đẳng, trung cấp chuyên nghiệp là minh chứng cho hiệu quả của công tác này.

Với nhóm HS có nguy cơ bỏ học vì hoàn cảnh khó khăn, trường cũng thường xuyên liên kết với các trường cao đẳng, trung cấp chuyên nghiệp tại địa phương đến tư vấn, giới thiệu ngành nghề phù hợp, cơ hội việc làm cao và thu nhập ổn định như: cắt gọt kim loại, chế tạo thiết bị cơ khí, sửa chữa ô tô, điện công nghiệp, kỹ thuật sửa chữa - lắp ráp máy tính, kỹ thuật xây dựng, may thời trang… Đặc biệt, các đơn vị này hứa sẽ lo đầu ra khi các em hoàn thành chương trình đào tạo. Đây là tín hiệu vui giúp các em nỗ lực vượt qua khó khăn, phấn đấu có được nghề nghiệp ổn định một khi không có điều kiện học đại học.

Cần định hướng nghề từ bậc THCS

Nhiều người cho rằng công tác hướng nghiệp chỉ có tác dụng khi học trò bước vào bậc THPT, vì khi ấy các em mới bắt đầu hình dung, định hướng được nghề nghiệp mà mình sẽ theo đuổi và hiện thực hóa nó. Nhưng theo nhiều giáo viên có kinh nghiệm trong hướng nghiệp, công tác này nên bắt đầu ngay từ bậc THCS, bởi đâu phải em nào cũng có điều kiện để học cao đẳng, đại học.

Một giáo viên của Trường THCS Hưng Hội (huyện Vĩnh Lợi) chia sẻ: “Do phần lớn HS của trường là con em đồng bào dân tộc có hoàn cảnh khó khăn, việc trang trải chi phí học tập cho con em với nhiều gia đình đã khó, huống chi dám nghĩ đến việc cho con cái được ăn học thành tài! Hiểu được điều đó, đơn vị này đặc biệt lưu tâm công tác hướng nghiệp; động viên các em cố gắng hoàn thành chương trình THCS để có thể dễ dàng đăng ký học nghề, theo đuổi những ngành học “vừa sức” với năng lực, cũng như kinh tế gia đình! Nhiều trường hợp đã hoàn thành chương trình trung cấp nghề và có việc làm với thu nhập ổn định”.

Quan tâm công tác định hướng nghề cho HS nói chung, con em đồng bào dân tộc nói riêng là việc làm đang được nhiều địa phương, trường học trên địa bàn tỉnh nhân rộng. Đây được xem là liệu pháp hữu hiệu để nâng cao trình độ lao động phổ thông, hạn chế đến mức thấp nhất nguy cơ bỏ học giữa chừng của HS các bậc học và mở ra tương lai tươi sáng hơn cho những HS nghèo, có hoàn cảnh không may trong cuộc sống!

KIM TRÚC