Hướng nghiệp cho học sinh: Cần bám sát nhu cầu thực tế của xã hội!

Hoạt động tư vấn, hướng nghiệp cho học sinh khối lớp 12 nhằm giúp các em có một định hướng, một quyết định đúng đắn trong việc chọn ngành nghề cho tương lai. Tuy nhiên, theo nhận định, công tác tư vấn, hướng nghiệp cho học sinh cuối cấp thời gian qua chưa bám sát nhu cầu việc làm thực tế của xã hội.

Trường đại học Bạc Liêu trao bằng tốt nghiệp cho tân cử nhân ngành Ngữ văn. Ảnh: C.K

Trong các chương trình tư vấn mùa thi, tư vấn, hướng nghiệp do các đơn vị trong, ngoài tỉnh tổ chức đều có sự góp mặt của các trường đại học danh tiếng, các trường đang có các ngành đào tạo “hot”, thu hút nhiều sinh viên… Đó là một điều đáng mừng khi các thí sinh trong tỉnh có cơ hội tìm hiểu cặn kẽ các ngành, nghề muốn theo học do đội ngũ lãnh đạo, giảng viên các trường danh tiếng trực tiếp tư vấn… Thế nhưng, điều đáng lo ngại là sự thiếu vắng của các trường cao đẳng, trung cấp chuyên nghiệp trong tỉnh với các ngành đào tạo “vừa sức”, dễ tìm việc làm. Nếu xét về nhu cầu việc làm thực tế của địa phương, của xã hội thì việc quá nhiều thí sinh đổ dồn vào một vài trường đại học với một số nhóm ngành, nghề sẽ tạo ra sự dôi dư nhân lực sau khi ra trường. Vì nhu cầu việc làm là có hạn, trong khi nguồn cung lại quá dồi dào sẽ dẫn đến sự lãng phí rất lớn về chất xám, thời gian, tiền của… Điển hình như một số ngành hiện nay rất khó tìm việc làm, song lại được học sinh trong tỉnh đổ xô đăng ký học: Ngữ văn, Tài chính - ngân hàng, Mầm non… Thực tế cho thấy, nhu cầu việc làm trong tỉnh đối với các ngành này không cao, trong khi đó hàng năm có hàng trăm tân cử nhân tốt nghiệp ra trường. Thất nghiệp, tìm được việc làm nhưng không đúng chuyên ngành được đào tạo là một bài toán cần lời giải đáp đối với công tác đào tạo hiện nay. Trong khi đó, các ngành nghề đang cần nguồn nhân lực chất lượng cao lại không nhận được sự quan tâm của đa số học sinh. Một doanh nghiệp kinh doanh trong lĩnh vực kỹ thuật nông nghiệp trên địa bàn huyện Vĩnh Lợi cho biết: “Chúng tôi gặp rất nhiều khó khăn khi tìm nguồn nhân lực có chất lượng phục vụ công tác hướng dẫn nông dân sản xuất. Vì đa số các kỹ sư nông nghiệp mới ra trường đều không có kinh nghiệm thực tế trên đồng ruộng”.

Thực tế này còn cho thấy, khi tư vấn, hướng nghiệp cho học sinh, các ngành như Thủy sản, Nông nghiệp… ít được các đơn vị chú trọng. Một điều nữa là do không hiểu được định hướng, thế mạnh, quy hoạch của tỉnh đối với sự phát triển kinh tế - xã hội, nên đa số học sinh chỉ chọn các ngành “hot”, ngành được xã hội “nể trọng” mà quên đi các ngành xã hội đang rất cần.

Trong xã hội không có nghề nào là cao quý hơn nghề nào. Vì thế, công tác tư vấn, hướng nghiệp cho học sinh, nhất là học sinh cuối cấp cần bám sát nhu cầu thực tế của xã hội để sau khi ra trường, các tân sinh viên tìm việc làm ổn định, đúng với ngành nghề được đào tạo.

CHÂU KHÁNH