Học sinh nghèo vào hè

Trong khi bạn bè đồng trang lứa đã có những chuyến du lịch, đi thăm người thân, hoặc tham gia khóa học kỳ trong quân đội với nhiều hoạt động bổ ích, thú vị trong kỳ nghỉ hè, thì học sinh nghèo lại tất tả ngược xuôi, tranh thủ mấy tháng hè ngắn ngủi để mưu sinh, nhằm sẻ chia gánh nặng với gia đình trước thềm năm học mới.

Học sinh nghèo thị trấn Gành Hào (huyện Đông Hải) phụ mẹ đi phơi cá khô mướn trong những ngày hè. Ảnh: Đ.K.C

Mưu sinh bằng đủ nghề

Bất chấp cái nắng oi nồng hay những cơn mưa bất chợt của ngày hè, hơn 1 tháng qua, Thanh Nhã (phường 8, TP. Bạc Liêu) vẫn miệt mài lặn lội trên những cung đường, ngõ hẻm khắp thành phố để bán từng tờ vé số. Mồ hôi nhễ nhại trên khuôn mặt không làm nhòe đi đôi mắt sáng và cái miệng lúc nào cũng cười tươi như thách thức mọi khó khăn của em. “Em bỏ ống heo được gần 1 triệu đồng rồi. Ráng bán thêm vé số, hy vọng tới ngày tựu trường ba mẹ em sẽ nhẹ đi gánh nặng”, Thanh Nhã tự hào khoe chiến tích. Năm nay, Thanh Nhã chuẩn bị vào lớp 10, còn đứa em gái đã lên lớp 7. Cha chạy xe ôm, mẹ buôn bán ở chợ phường 1, cứ đến hè anh em Thanh Nhã lại xin ba mẹ bán vé số để phụ thêm. Vốn là “mối quen” nên thằng bé chẳng ngại ngần kể với tôi về hoàn cảnh gia đình.

Không riêng gì những ngày hè, mà hễ có thời gian rỗi thì em Nguyễn Ngọc Trân (phường 5, TP. Bạc Liêu) lại ra bến xe buýt phụ mẹ bán những bọc trứng cút, trà đường, cà phê cho hành khách. Những đồng tiền ít ỏi kiếm được mỗi ngày ấy không chỉ giúp gia đình độ nhật, mà còn giúp chị em Trân tiếp tục theo đuổi chuyện học hành. Dù năm nay chuẩn bị vào lớp 8, nhưng cô bé dường như “trưởng thành” sớm hơn so với tuổi của mình. Mấy tháng hè này, Trân còn tranh thủ đếm thêm bánh cam, bánh tiêu… bán để phụ mẹ kiếm thêm thu nhập. “Mỗi ngày em chỉ kiếm thêm được khoảng 40.000 đồng từ tiền đếm bánh bán lại nhưng đó là số tiền không nhỏ để em tích cóp, chuẩn bị mua sắm đồ dùng học tập đầu năm mới cho cả hai chị em”, Trân thổ lộ.

2 - 3 giờ sáng lạnh thấu xương với những cơn mưa rả rích cắt vào da thịt, nhưng Trần Văn Dũng (ấp 5, thị trấn Gành Hào, huyện Đông Hải) lại vội vàng cùng gia đình ra bãi đào chem chép cho kịp con nước ròng. “Vài năm trước, bãi này nhiều chem chép lắm, đây là nghề mưu sinh truyền thống của gia đình em từ nhiều năm qua. Tuy thu nhập không nhiều, nhưng cũng giúp gia đình em vượt qua những ngày gian khó. Tiền đi cào của ba để dành cho những khoản chi lớn, còn tiền mẹ con em đào chem chép để sinh hoạt hằng ngày. Nhìn nó nhỏ nhắn vậy nhưng nó đã giúp em học xong lớp 9 và năm nay chuẩn bị vào lớp 10”, Dũng cười hiền chia sẻ.

Cùng gia đình đồng cam cộng khổ

Cứ đến hè, Nguyễn Hoàng Huy (ấp 1, thị trấn Gành Hào, huyện Đông Hải) lại phụ mẹ đi phơi khô, xẻ cá mướn trong xóm để kiếm thêm thu nhập. Chỉ mới học lớp 8, lại là con trai, nhưng cậu bé này rất đảm đang, tháo vát. Bữa nào không đi làm phụ mẹ, thì Huy lại ở nhà trông em, dọn dẹp nhà cửa và nấu cơm giúp mẹ. Người ta bảo con nhà nghèo thường trưởng thành và đảm đang từ rất sớm. “Thấy mẹ đi làm cực khổ để nuôi con ăn học nên con chẳng dám ham chơi, việc nào có thể làm giúp mẹ để sẻ chia gánh nặng gia đình cũng đều làm hết! Mong mẹ có nhiều sức khỏe để nuôi con ăn học nên người”, Huy cho biết.

Nhìn Lý Ngọc Diễm (phường Láng Tròn, TX. Giá Rai) bẻ đôi ổ bánh mì chia cho mẹ mà nhiều người có mặt cảm thấy chạnh lòng. Ngọc Diễm năm nay chuẩn bị lên lớp 10, nài nỉ mãi mới được mẹ cho đi lột tôm cùng vì mẹ sợ con gái cực. Ngọc Diễm sụt sùi: “Bữa nào mẹ cũng nhịn ăn để dành phần cho em. Thu nhập bấp bênh từ việc lột tôm của mẹ, gánh cát thuê của ba không sao đủ tiền để xoay sở chi phí gia đình và chuyện học hành của chị em em. Có bận, em và thằng Út lén ba mẹ đi bán vé số, bị ba mẹ phát hiện và mắng cho một trận nên thân. Giờ em lớn rồi nên xin mẹ cho làm thêm mấy tháng hè để có thêm chi phí cho năm học mới”.

Vậy đó, những học trò nghèo mà chúng tôi được gặp, được nghe những câu chuyện cuộc đời riêng đầy khó khăn, nhưng tất cả vẫn phơi phới một niềm tin sẽ tiếp tục con đường học vấn. Học để mở mang tri thức, học để tiếp tục nuôi dưỡng ước mơ giúp cha mẹ đổi đời. Mùa hè với học sinh nghèo ý nghĩa biết bao khi mà các em được cùng gia đình đồng cam cộng khổ, sẻ chia những gánh nặng, nhọc nhằn của ba mẹ trong cuộc mưu sinh.

Kim Trúc