Học sinh hờ hững với môn Lịch sử: Vì đâu nên nỗi?!

Việc Bộ GD-ĐT để học sinh tự chọn 2 trong số 4 môn thi tốt nghiệp THPT năm 2014 đã phơi bày một thực tế khá đau lòng: học sinh (nhất là học sinh thành thị) đang hững hờ với môn Lịch sử. Vậy vì đâu nên nỗi?! Thầy Huỳnh Quang Lâm, Tổ trưởng Tổ Sử - Địa Trường THPT Chuyên Bạc Liêu, người đã hơn 30 năm gắn bó với môn Lịch sử cho biết:

Giờ ôn thi tốt nghiệp THPT môn Lịch sử của Trường THCS & THPT Trần Văn Lắm (huyện Hòa Bình). Ảnh: C.K

PV: Theo thầy, nguyên nhân nào khiến học sinh ít chọn thi môn Sử?

Thầy Huỳnh Quang Lâm: Ngay từ bậc tiểu học, THCS các em đã quen với việc được đánh giá tốt, tâm lý nguy hiểm là học sinh hiện nay ham điểm hơn ham học, mà ngay cả phụ huynh cũng chạy theo xu hướng đánh giá năng lực của con thông qua điểm số, thành tích. Vậy thì, học trò đâu cần thiết phải học Lịch sử để làm gì; xu thế thời đại, tính cạnh tranh, ganh đua được gieo mầm từ tấm bé đã khiến các em chạy theo những môn tự nhiên, những môn mà ra trường sẽ “hái” ra tiền. Bên cạnh đó, tại Việt Nam, các khối ngành chuyên Lịch sử rất khan hiếm, cơ hội việc làm khi ra trường lại rất khó khăn. Trong khi đó, chương trình và sách giáo khoa Lịch sử dù đã cải tiến, nhưng còn khá nặng về sự kiện và số liệu; việc giảng dạy của một số giáo viên chưa hấp dẫn với học sinh. Hơn nữa, hình thức lại là tự luận, nặng về số liệu, sự kiện đòi hỏi học sinh phải nhớ nhiều, ít liên hệ thực tế mà hiện tại học sinh rất ngại học “thuộc lòng”.

PV: Không đăng ký thi môn Lịch sử có phải là “quay lưng” lại với lịch sử dân tộc không, thưa thầy?

Thầy Huỳnh Quang Lâm: Tôi không nghĩ như vậy. Bởi hiện nay, học trò chỉ không thích thi nhưng vẫn thích học môn Lịch sử. Bằng chứng là những tiết dạy trên lớp của tôi các em vẫn rất chăm chú và hào hứng. Những sự kiện, nhân vật lịch sử, các mốc thời gian quan trọng vẫn hằn sâu trong hành trang tri thức của các em. Vấn đề đặt ra cho giáo viên dạy Lịch sử là làm sao không để môn học này “chết lâm sàng”! Bởi nếu như vậy sẽ vô cùng nguy hiểm, khi ấy con người ta chỉ biết lo lập nghiệp mà không lo lập thân, thành công mà không quan tâm tới thành nhân và chúng ta sẽ không có đội ngũ trí thức yêu nước sau này. Vì vậy, môn Lịch sử nói riêng, các môn xã hội nói chung sẽ giữ vai trò quan trọng giúp đội ngũ trí thức hình thành nhân cách cao đẹp.

PV: Thưa thầy, làm cách nào để môn Lịch sử không “chết lâm sàng” và học sinh hào hứng hơn với môn học được xem là khá “khô khan”?

Thầy Huỳnh Quang Lâm: Trước tiên, những nhà viết sách giáo khoa cần xây dựng chương trình Lịch sử tập trung vào những sự kiện lớn, đừng quá chú ý đến tiểu tiết. Vấn đề cốt lõi là làm sao để học sinh nhận thức được toàn thể quá khứ và hiện tại của một dân tộc, chứ không phải của một cá nhân hay một sự việc trong một mốc thời gian. Giúp các em tiếp cận với lịch sử từ gần đến xa, từ đơn giản đến phức tạp, từ địa phương đến quốc gia, từ trong nước mới ra quốc tế… Bên cạnh đó, cần kết hợp với giáo dục lịch sử địa phương, tham quan thực tế những di tích lịch sử, văn hóa trong vùng, hay những danh nhân địa phương để hun đúc trong các em lòng tự hào quê hương, tự tôn dân tộc. Giáo viên đứng lớp phải khơi gợi trong các em niềm say mê, hứng thú với môn Lịch sử thông qua việc kết hợp nhiều hoạt động ngoại khóa bổ trợ, thường xuyên cập nhật những thông tin, cứ liệu quan trọng từ thực tế, vấn đề chủ quyền biển đảo… Không chỉ vậy, cách kiểm tra, đánh giá môn Lịch sử cũng nên chú trọng đến kiến thức, kỹ năng, thái độ chứ đừng đóng khung ở sự kiện, số liệu. Với tôi, một tiết dạy thành công không chỉ được đánh giá bằng thước đo điểm số, mà thông qua tiết dạy đó các em biết gì về lòng yêu nước, tự hào về lịch sử dân tộc mới là điều quan trọng.

PV: Xin cảm ơn thầy!

KIM TRÚC

(thực hiện)