Giáo dục học sinh bằng những trải nghiệm từ thực tế

Nhiều người hay than phiền thế hệ học trò ngày nay sống quá thực dụng, chây lười, ỷ lại vào gia đình và xã hội. Đáng lo ngại hơn các em còn có dấu hiệu tụt dốc về đạo đức và ngày càng quay lưng với những giá trị văn hóa truyền thống dân tộc. Chính chiếc lồng son của gia đình, sự dung dưỡng của xã hội đã đẩy các em thu mình hưởng thụ trong chiếc vỏ ốc của chủ nghĩa cá nhân. Bởi vậy, việc áp dụng phương pháp giáo dục học sinh bằng những trải nghiệm từ thực tế sẽ đánh thức con người tích cực và hướng các em đến những lý tưởng sống đẹp.

Yêu quê hương qua từng di tích

“Mỗi lần được trải nghiệm, tham quan các di tích lịch sử - văn hóa thông qua các tiết ngoại khóa giáo dục lịch sử địa phương; hay các dịp mít-tinh ôn lại truyền thống các ngày lễ lớn là học trò bọn em lại háo hức không thể tả được. Bởi, mỗi chuyến đi là một bài học quý, là những trải nghiệm để chúng em tích lũy vào gói hành trang tri thức của mình. Đó còn là cơ hội để bọn em ứng dụng từ lý thuyết đến thực tiễn, hiểu sâu sắc hơn những trang sử vàng chói lọi của quê hương, từ đó có những động thái tích cực trong học tập, rèn luyện. Tiếc là, những chuyến đi ấy quá ít và quá ngắn!”, em Nguyễn Khánh V. (học sinh trường THPT Giá Rai) thổ lộ.

Học sinh Trường THCS Võ Thị Sáu viếng đền thờ Bác Hồ (xã Châu Thới, huyện Vĩnh Lợi). Ảnh do đơn vị cung cấp.

Bạc Liêu - vùng đất hai lần giành chính quyền không đổ máu với hơn 20 công trình, di tích lịch sử - văn hóa được xếp hạng cấp tỉnh, quốc gia là những chứng nhân lịch sử cho một thời oanh liệt của đất và người nơi đây. Và cho đến hôm nay, các thế hệ cháu con người Bạc Liêu cũng đang ra sức giữ gìn, kiến tạo để đất Bạc Liêu ngày thêm đẹp, dân Bạc Liêu ngày một giàu về vật chất và những giá trị văn hóa, lịch sử. Có một điều may mắn như sự sắp đặt của lịch sử, đó là các di tích được phân bố rải đều khắp 7 huyện, thành phố trên địa bàn tỉnh. Điều này càng minh chứng rõ hơn truyền thống anh hùng, quật khởi của đất và người Bạc Liêu trong những năm tháng oằn mình với chiến tranh, bom đạn. Và trong thời bình, các chiến tích kia lại góp phần quan trọng trong việc vực dậy ý thức tự lực tự cường, tình yêu quê hương thiết tha và hình thành quan điểm sống đẹp, sống có ước mơ, hoài bão.

Đền thờ Bác Hồ ở Châu Thới (huyện Vĩnh Lợi), Đồng Nọc Nạng (huyện Giá Rai), khu căn cứ Tỉnh ủy Bạc Liêu (huyện Hồng Dân), Nơi thành lập chi bộ Đảng đầu tiên của tỉnh (huyện Đông Hải), Khu lưu niệm cố nhạc sĩ Cao Văn Lầu (TP. Bạc Liêu)… đang là những “hình ảnh trực quan” hỗ trợ đắc lực trong công tác giáo dục học sinh bằng những bài học từ thực tiễn, từ văn hóa, lịch sử truyền thống của địa phương. Và vô hình trung, trong tâm khảm của những trái tim non nớt, tình yêu quê hương, trân quý những giá trị lịch sử tự khắc được kết tinh, ngưng đọng qua từng di tích.

Hình thành nhân cách đẹp từ những bài học THỰC TIỄN

Phương pháp giáo dục trực quan đang được nhiều trường trên địa bàn tỉnh áp dụng từ thực tiễn đến lý thuyết. Bởi không gì thú vị cho bằng được tiếp xúc trực tiếp với các di tích, các chứng nhân lịch sử có thật ngoài đời; được mắt thấy, tai nghe tiếng đồng vọng từ lịch sử, từ truyền thống hào hùng của cha ông; cảm thấy tự hào khi được đứng trên mảnh đất của những con người anh hùng… Để rồi khi trở về lớp học, những bài học thực tiễn kia sẽ góp phần làm giàu lý thuyết, giúp các em khắc sâu, nhớ lâu nội dung được thầy cô truyền đạt.

Ông Trịnh Văn Trượng, Hiệu trưởng trường THCS Võ Thị Sáu, khẳng định: “Phương pháp giáo dục này được đơn vị chúng tôi áp dụng từ nhiều năm qua và đang phát huy hiệu quả tối ưu. Ngoài việc tổ chức các buổi ngoại khóa thực tế tại các di tích văn hóa, lịch sử với quy mô toàn trường trong các ngày lễ lớn của năm, giáo viên chủ nhiệm và giáo viên bộ môn các khối lớp còn tổ chức những chuyến về nguồn, dã ngoại để hình thành trong học sinh tính tự lập, phát huy tinh thần đoàn kết tập thể”. Không dừng lại ở đó, hàng năm vào những ngày tháng 4 lịch sử, trường còn tổ chức những buổi trò chuyện thân tình để thế hệ hôm nay được gặp gỡ, lắng nghe những câu chuyện cảm động về những năm tháng hào hùng của dân tộc thông qua lời kể của các cựu chiến binh. Để rồi có những phút lắng lòng và tự chiêm nghiệm về cách hành xử của bản thân với lịch sử, từ đó sẽ có những động thái sống tích cực.

Tuy nhiên, ở một số địa phương, phương pháp giáo dục này còn đang bỏ ngỏ, nhiều di tích lịch sử, văn hóa, gương người tốt - việc tốt, học sinh nghèo vượt khó học giỏi… vẫn chưa được tận dụng triệt để trong việc giáo dục, học sinh còn lóng ngóng, thụ động và thờ ơ với những chứng nhân trên chính quê hương mình.

Kim Trúc