Cần có cái nhìn cẩn trọng và tâm huyết

Thời điểm này, các nhà xuất bản, đơn vị sản xuất đã hoàn tất hội thảo giới thiệu sách giáo khoa (SGK) lớp 3, 7, 10 được phê duyệt và đã gửi sách, tài liệu để giáo viên (GV) tiếp cận, nghiên cứu. Giờ là giai đoạn các trường, địa phương tăng tốc trong việc xúc tiến lựa chọn SGK cho năm học mới, chủ động tâm thế cho công tác tập huấn, phát hành sách triển khai đúng tiến độ.

Nói đến việc chọn sách, Bộ GD-ĐT đã quy định khá rõ trong Thông tư 25. Theo đó, ngoài việc bảo đảm nguyên tắc theo quy định, quá trình chọn SGK cần chú ý đến sự phù hợp với đặc điểm kinh tế - xã hội địa phương, điều kiện tổ chức dạy và học tại cơ sở giáo dục phổ thông. Thế nên, khi lựa chọn SGK cần dựa trên ý kiến của GV, HS và phụ huynh, trong đó quan trọng nhất là vai trò của GV.

Sở dĩ vai trò của GV được đề cao trong hoạt động lựa chọn SGK là bởi trước đó Bộ trưởng Bộ GD-ĐT - Nguyễn Kim Sơn đã nhấn mạnh: “Tinh thần chung là cố gắng bảo đảm sự lựa chọn chuyên môn từ các cơ sở giáo dục; phát huy được tiếng nói của người trực tiếp dạy học. Bởi hơn ai hết, chính GV, người dạy học trực tiếp mới nắm rõ đặc thù địa phương, điều kiện trường lớp, tâm sinh lý, năng lực HS…”.

Không chỉ vậy, trong bối cảnh một chương trình, nhiều bộ SGK thì lẽ hiển nhiên sẽ tồn tại việc cạnh tranh để sản phẩm của đơn vị mình “được lựa chọn” đưa vào nhà trường. Và nếu GV đứng ngoài cuộc, phó mặc cho các nhà quản lý lựa chọn thì không thể nào tránh khỏi tình trạng chọn SGK vì “hoa hồng”, “tình nghĩa”… làm ảnh hưởng đến hiệu quả, chất lượng dạy học, gây vất vả cho cả thầy lẫn trò.

Dõi theo sát sao hoạt động giới thiệu, thẩm định, lựa chọn SGK, chúng tôi đánh giá cao và ghi nhận tâm huyết của đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý khi vừa tham gia đầy đủ các buổi hội thảo, vừa chủ động tìm hiểu, nghiên cứu sâu hơn các bản PDF được đăng tải để đưa ra những nhận xét chi tiết về những mặt được, hạn chế của từng đầu sách, từng nhà xuất bản… Tuy nhiên, vẫn còn tình trạng chọn SGK theo kiểu qua loa, đại khái, hoặc làm theo “chỉ đạo, định hướng ngầm”, vẫn còn GV bỏ phiếu tán thành chạy theo số đông… rất cần được giám sát, chấn chỉnh kịp thời để tránh những hệ lụy đáng tiếc về sau.

Để việc lựa chọn SGK lớp 3, 7, 10 chương trình giáo dục phổ thông mới thành công, đáp ứng sự kỳ vọng của toàn xã hội, ngoài cái nhìn cẩn trọng, trách nhiệm, tâm huyết và nỗ lực của đội ngũ nhà giáo, thì thiết nghĩ cả quá trình lựa chọn SGK cũng cần được minh bạch, khách quan.

Mai Khôi