Vận hành thử nghiệm chính quyền xã, phường mới: Những kết quả ban đầu và thách thức cần vượt qua

Kể từ ngày 20/6, thực hiện Kết luận 160 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư (khóa XIII), Bạc Liêu đã triển khai vận hành thử nghiệm mô hình chính quyền cấp xã sau sáp nhập đơn vị hành chính (ĐVHC) và thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp. Kết quả ban đầu cho thấy, nhiều tín hiệu tích cực nhưng cũng bộc lộ rõ những thách thức cần được ưu tiên giải quyết để đảm bảo sự vận hành thông suốt khi xã, phường mới chính thức đi vào hoạt động.

Vận hành thử nghiệm để đánh giá khả năng tổ chức, điều hành, xử lý công việc và phục vụ người dân khi từ ngày 1/7/2025 kết thúc hoạt động ĐVHC cấp huyện, còn ĐVHC xã, phường, đặc khu sau sáp nhập sẽ chính thức hoạt động.

Công chức xã Phước Long mới (hợp nhất giữa thị trấn Phước Long và xã Vĩnh Phú Đông, huyện Phước Long) vận hành xử lý văn bản đi và văn bản đến trên Hệ thống thông tin điều hành tác nghiệp các cơ quan Đảng.

NHỮNG BƯỚC ĐI ĐẦU TIÊN VÀ KẾT QUẢ NỔI BẬT

Trong đợt vận hành thử nghiệm đầu tiên từ ngày 20/6, 7 xã, phường tiên phong đã đồng loạt triển khai gồm: phường Bạc Liêu, phường Giá Rai, xã Vĩnh Lợi, xã Hòa Bình, xã Phước Long, xã Hồng Dân và xã Long Điền. Các xã, phường còn lại sẽ tiếp tục vận hành thử từ ngày 24 - 28/6.

Tại phường Bạc Liêu, Ban trù bị đã tiến hành thử nghiệm các cuộc họp Thường trực Đảng ủy, Ban Thường vụ Đảng ủy, và thành viên UBND phường. Các cuộc họp này nhằm xây dựng quy chế làm việc, chương trình công tác, đồng thời xử lý văn bản trên phần mềm tác nghiệp của khối Đảng, chính quyền và vận hành phần mềm xử lý dịch vụ công trực tuyến.

Ban trù bị xã Vĩnh Lợi thì tập trung vào việc vận hành thử nghiệm phiên họp của UBND xã, sử dụng Hệ thống quản lý văn bản và điều hành (iOffice) và triển khai hoạt động của Trung tâm Phục vụ hành chính công.

Đặc biệt tại xã Hồng Dân (mới) - được thành lập trên cơ sở sáp nhập thị trấn Ngan Dừa, xã Lộc Ninh và xã Ninh Hòa theo Nghị quyết 1686 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội - hoạt động vận hành thử nghiệm diễn ra nghiêm túc, mô phỏng toàn diện hoạt động của các thiết chế quan trọng trong hệ thống chính trị. Tại phiên họp giả định đầu tiên, UBND xã Hồng Dân đã xem xét, thông qua dự thảo Nghị quyết thành lập cơ quan chuyên môn thuộc UBND xã và thực hiện các quy trình liên quan đến tổ chức bộ máy, cán bộ, tổ giúp việc của HĐND xã.

Nhìn chung, công tác vận hành thử nghiệm tại các địa phương đã hoàn thành các nội dung theo yêu cầu và đạt được những kết quả tích cực. Các Ban trù bị đã chủ động phối hợp, chuẩn bị đầy đủ trang thiết bị, cơ sở vật chất và nhân sự. Cán bộ, công chức thể hiện tinh thần trách nhiệm và có trình độ chuyên môn phù hợp. Việc xử lý văn bản trên hệ thống được thực hành nhuần nhuyễn, và các Trung tâm Phục vụ hành chính công cũng đã bắt đầu vận hành thử, sẵn sàng giải quyết thủ tục hành chính cho người dân.

Kết quả bước đầu đã phản ánh sự lãnh đạo, chỉ đạo tập trung, thống nhất của cấp ủy đảng, sự điều hành linh hoạt, hiệu quả của chính quyền địa phương, cùng với sự hướng dẫn kịp thời của các cơ quan chuyên môn trong suốt quá trình chuẩn bị và tổ chức vận hành thử nghiệm tại các xã, phường. Những yếu tố này đóng vai trò then chốt, tạo nền tảng vững chắc cho việc triển khai mô hình chính quyền mới, đồng thời cho thấy sự phối hợp đồng bộ giữa các cấp, các ngành trong việc thích ứng và làm chủ các quy trình hoạt động sau sáp nhập.

THÁCH THỨC LỚN VỀ HẠ TẦNG VÀ NĂNG LỰC CÁN BỘ

Bên cạnh những điểm sáng, quá trình vận hành thử nghiệm vẫn còn một số hạn chế đáng kể. Đó là hạ tầng công nghệ thông tin yếu kém, cơ sở vật chất chưa đồng bộ và năng lực cán bộ cần nâng cao.

Tình trạng máy tính cũ, cấu hình yếu, đường truyền Internet không ổn định là vấn đề chung ở nhiều đơn vị, ảnh hưởng trực tiếp đến tốc độ xử lý công việc. Thậm chí, trong hội nghị trực tuyến giữa Tỉnh ủy và các xã sơ kết vận hành thử nghiệm, nhiều điểm cầu gặp sự cố “có tiếng, không có hình” hoặc âm thanh, hình ảnh không rõ ràng, thậm chí có xã không có mi-crô để lãnh đạo phát biểu ý kiến.

Một số Trung tâm Phục vụ hành chính công xuống cấp, chưa đáp ứng tốt nhu cầu phục vụ người dân, cho thấy sự thiếu đầu tư đồng bộ. Về nguồn nhân lực, dù cán bộ, công chức có tinh thần trách nhiệm, nhưng do thời gian làm quen ngắn, một số vẫn còn lúng túng và chậm trễ trong thao tác và không ít người chưa có chữ ký số.

Cán bộ các sở, ngành tỉnh xuống hỗ trợ xã, phường sau sáp nhập vận hành thử nghiệm Trung tâm Phục vụ hành chính công từ ngày 20 - 28/6/2025. Ảnh: N.Q

CHỈ ĐẠO TỪ LÃNH ĐẠO TỈNH VÀ HƯỚNG ĐI SẮP TỚI

Phát biểu tại hội nghị, Chủ tịch UBND tỉnh - Phạm Văn Thiều nhận định những yếu kém về hạ tầng viễn thông là hệ quả của công tác chuyển đổi số chậm chạp mấy năm qua. Đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh đề nghị các cấp, các ngành cần khẩn trương rà soát, nâng cấp hệ thống máy tính và đường truyền Internet cho các xã mới sáp nhập để đảm bảo vận hành thông suốt các hệ thống phần mềm và dịch vụ công trực tuyến. Đồng thời, nhấn mạnh sự cần thiết của việc tập huấn, hướng dẫn người dân sử dụng dịch vụ công trực tuyến để nâng cao chất lượng phục vụ.

Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy - Huỳnh Quốc Việt ghi nhận nỗ lực và kết quả của các địa phương, đồng thời chỉ đạo các sở, ngành, địa phương khẩn trương khắc phục những hạn chế, đặc biệt về trang thiết bị, hạ tầng công nghệ thông tin và năng lực cán bộ, nhằm đảm bảo việc vận hành chính thức đạt hiệu quả cao nhất.

Để đảm bảo sự chuẩn bị kỹ lưỡng nhất, Tỉnh ủy Bạc Liêu đã đồng ý tiếp tục vận hành thử nghiệm tổ chức chính quyền cấp xã sau sáp nhập cho đến hết ngày 30/6/2025. Quyết định này nhằm tạo thêm thời gian để hoàn thiện và chuẩn bị sẵn sàng, đảm bảo các ĐVHC mới sẽ chính thức đi vào hoạt động từ ngày 1/7/2025 một cách thông suốt và ổn định, phục vụ tốt nhất nhu cầu của người dân và doanh nghiệp.

NGUYỄN QUỐC

Ba nội dung vận hành thử nghiệm mô hình chính quyền cấp xã sau khi sắp xếp ĐVHC:

1. Tổ chức phiên họp của UBND xã, phường để xem xét, thông qua quy chế làm việc của UBND, chương trình công tác của UBND và các nội dung công việc khác có liên quan;

2. Sử dụng Hệ thống quản lý văn bản và điều hành (iOffice);

3. Vận hành Trung tâm Phục vụ hành chính công cấp xã.

(theo Kế hoạch 105, ngày 18/6/2025 của UBND tỉnh Bạc Liêu)