Thực hiện Nghị quyết Trung ương VII về nông nghiệp, nông dân, nông thôn: Những thành tựu và bất cập

Năm 2008, Nghị quyết Trung ương VII Ban Chấp hành (BCH) Trung ương khóa X ra đời và đi vào cuộc sống. Qua 4 năm thực hiện nghị quyết, 3 vấn đề lớn về nông nghiệp, nông dân, nông thôn đã chuyển động tích cực cả về kinh tế, văn hóa, xã hội, hạ tầng cơ sở, an ninh lương thực… tạo nên diện mạo mới để Bạc Liêu cùng cả nước bước vào thời kỳ công nghiệp hóa - hiện đại hóa.

Thành tựu qua 4 năm

Kể từ khi Nghị quyết Trung ương VII BCH Trung ương khóa X ra đời (năm 2008), Tỉnh ủy, UBND tỉnh đã ban hành các nghị quyết, chỉ thị về nông nghiệp, nông dân, nông thôn; đồng thời phân công các sở, ban ngành, mặt trận, đoàn thể từ tỉnh cho đến cơ sở thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ đã được giao; từ đó, lĩnh vực nông nghiệp, nông dân, nông thôn đã có sự chuyển biến tích cực.

Nông dân trong tỉnh thu hoạch tôm , lúa. Ảnh: P.T.C - L.D

Có thể nói, chưa bao giờ nền nông nghiệp Bạc Liêu có tốc độ tăng trưởng nhanh như thời điểm này. Từ độc canh cây lúa, sản xuất chỉ 1 - 2 vụ lúa/năm, năng suất chỉ 20 - 30 giạ lúa/công, thì vào thời điểm này, nông dân sản xuất 3 vụ lúa/năm, năng suất từ 8 - 10 tấn/ha. Nông dân đã thay đổi 100% về phương thức sản xuất. Ngày trước, nông dân lao động thủ công, gần như “bán mặt cho đất, bán lưng cho trời”, thì nay, khoa học - kỹ thuật đã được đưa vào đồng ruộng. Từ việc cày, bừa cho đến thu hoạch đều sử dụng bằng máy móc hiện đại. Nhiều nông dân còn lai tạo giống mới, vừa thích nghi với đồng đất, vừa đạt năng suất, sản lượng cao, kháng sâu rầy tốt, giảm được chi phí sản xuất, tăng thu nhập trên một đơn vị diện tích. Nhờ vậy, tổng sản lượng lúa hàng năm đạt gần 1 triệu tấn, góp phần tích cực vào bảo đảm an ninh lương thực cũng như xuất khẩu gạo của cả nước.

Bên cạnh đó, các mô hình sản xuất cây, con như mô hình nuôi cá sặc rằn, cá chẽm thương phẩm sử dụng thức ăn công nghiệp; mô hình nuôi cá kèo thâm canh nhằm tăng năng suất và chất lượng cá thương phẩm; mô hình phát triển tôm - lúa… đã tạo nên giá trị sản xuất nông, lâm, diêm nghiệp, thủy sản mỗi năm đạt gần 11.000 tỷ đồng.

Để đẩy nhanh tốc độ xây dựng hạ tầng cơ sở cũng như phát triển kinh tế, an sinh xã hội… theo tinh thần Nghị quyết Trung ương VII, Bạc Liêu đã chủ động thực hiện cơ chế chính sách đặc thù nhằm huy động tổng lực các nguồn vốn để xây dựng và phát triển cho những năm đầu và những năm tiếp sau đạt hiệu quả cao. Nhiều chính sách hỗ trợ cây trồng, vật nuôi, cánh đồng mẫu, tổn thất sau thu hoạch đối với nông sản và xây dựng hệ thống công trình phân ranh mặn, ngọt, nạo vét kênh mương, xây dựng các công trình thủy lợi, thủy nông nội đồng, ứng phó với biến đổi khí hậu… làm cho lĩnh vực nông nghiệp, nông dân, nông thôn trở nên khởi sắc.

Tính đến tháng 12/2012, Bạc Liêu đã có 35/50 xã có đường ôtô đến trung tâm xã bằng đường kiên cố và 472/472 ấp hoàn thành hệ thống giao thông nông thôn ấp liền ấp, đáp ứng nhu cầu đi lại cho nhân dân hai mùa mưa, nắng. Bên cạnh việc hỗ trợ các chính sách cho các công trình phúc lợi xã hội, tỉnh cũng đã xây dựng mới và nâng cấp 62 chợ loại 1, loại 2 và loại 3. Qua đó, từng bước ổn định kinh doanh theo hướng văn minh, lịch sự phục vụ nhân dân. Đặc biệt là việc xóa nhà ở lụp xụp trên 10.500 căn, thực hiện dự án phát triển sản xuất thuộc Chương trình 135 giai đoạn 2006 - 2010 được triển khai trên địa bàn 14 xã, với tổng vốn đầu tư trên 13.454 tỷ đồng. Sau 4 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương VII về nông nghiệp, nông dân, nông thôn, nếu nhìn một cách tổng quan thì bộ mặt nông thôn Bạc Liêu đã thay đổi rất nhiều so với những năm trước đây.

Những vấn đề bất cập

Tuy nhiên, bên cạnh những thành quả đạt được, việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động của tỉnh nói chung và trong nội bộ từng ngành nông, lâm, diêm nghiệp và thủy sản nói riêng còn chậm, chưa phát huy tốt các nguồn lực cho đầu tư phát triển sản xuất, chế biến và tiêu thụ nông sản phẩm cho nông dân. Kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội còn thiếu và chưa đồng bộ, chất lượng thấp; năng lực phòng chống, thích ứng với biến đổi khí hậu, nước biển dâng còn nhiều bất cập. Nhiều công trình kênh mương, cống đập, cầu đường nông thôn bị xuống cấp nghiêm trọng nhưng thiếu kinh phí đầu tư sửa chữa, nâng cấp, nhất là điện phục vụ sản xuất tại các vùng nuôi tôm công nghiệp, bán công nghiệp vẫn chưa đáp ứng. Các hình thức tổ chức trong nông nghiệp, nông thôn chậm đổi mới, phổ biến vẫn là sản xuất nhỏ, phân tán; năng suất, chất lượng và khả năng cạnh tranh của nhiều loại nông sản, thực phẩm chưa cao; vệ sinh an toàn thực phẩm chưa đảm bảo

Nhiều vấn đề bức xúc xuất hiện ở nông thôn chậm được giải quyết, nhất là khiếu kiện về đất đai. Nhiều hộ nông dân do hoàn cảnh khó khăn phải cầm cố đất cho các hộ giàu. Không ít hộ lại bị chiếm đoạt đất do trước đây việc đăng ký quyền sử dụng đất nông nghiệp đại trà, họ phải trắng tay làm thuê, làm mướn để sống, dẫn đến hệ quả con cái không được học hành. Thị trường giá cả nông sản và hàng hóa công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp và dịch vụ nông thôn vẫn chưa có chính sách điều tiết hợp lý của Nhà nước. Một số nông sản thả nổi đầu ra cho hộ sản xuất tự lo liệu, nhất là cây lúa, vì vậy, nông dân vẫn nghèo và mức sống vẫn còn thấp so với khu vực thành thị…

Mục tiêu phấn đấu

Từ nay đến năm 2015, tỉnh phấn đấu đạt tổng giá trị sản xuất 40.540 tỷ đồng, tổng sản phẩm đạt 16.538 tỷ đồng, cơ cấu GDP ngành nông, lâm, ngư nghiệp đạt 36,4%, công nghiệp, xây dựng đạt 31,7%, dịch vụ đạt 31,9%. Song song đó, duy trì nhịp độ tăng trưởng GDP trên mức bình quân chung của cả nước, tương đương với mức bình quân của ĐBSCL (khoảng 13,5%/năm trở lên), thu nhập bình quân đầu người/năm là 38.862.000 đồng, kim ngạch xuất khẩu 380 triệu USD, thu ngân sách 16%.

Đây là những chỉ tiêu lớn nhằm đưa Bạc Liêu trở thành một tỉnh trung bình khá. Qua đó, đòi hỏi cả hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở phải nỗ lực phấn đấu, thực hiện tốt các giải pháp phát triển khoa học - công nghệ, đào tạo, phát triển nguồn nhân lực, tạo nguồn lực cho đầu tư phát triển nông nghiệp, nông thôn, phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế, xã hội, củng cố và nâng cao năng lực bộ máy quản lý Nhà nước về nông nghiệp, nông thôn từ tỉnh đến cơ sở. Bên cạnh đó, xây dựng các mô hình liên kết kinh tế, các hình thức tổ chức sản xuất có hiệu quả ở nông thôn. Khuyến khích phát triển việc liên kết giữa các hộ nông dân với doanh nghiệp, hợp tác xã, tổ chức khoa học, hiệp hội ngành hàng để hỗ trợ kinh tế hộ phát triển theo hướng trang trại, sản xuất hàng hóa lớn phù hợp với nhu cầu thị trường…

Nếu thực hiện tốt các yêu cầu trên, nông nghiệp, nông dân, nông thôn ở Bạc Liêu sẽ chuyển biến nhanh và phát triển bền vững.

Việt SỬ