Hiến pháp sửa đổi: Đảng là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội

Trong Điều 4 của Hiến pháp sửa đổi (HPSĐ), mặc dù không dùng thuật ngữ “Đảng cầm quyền”, song khi khẳng định Đảng Cộng sản Việt Nam (CSVN) là “lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội” thì đó cũng có nghĩa Đảng CSVN là Đảng cầm quyền.

Văn phòng Chủ tịch nước họp báo công bố Hiến pháp mới. Ảnh: T.L

Thực tiễn gần 84 năm qua đã khẳng định sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng là nhân tố hàng đầu quyết định thắng lợi của cách mạng Việt Nam. Vì vậy, Đảng CSVN trở thành lực lượng lãnh đạo cách mạng, đất nước, dân tộc và từ khi giành được chính quyền sau Cách mạng tháng Tám năm 1945, trở thành lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội một cách hợp tự nhiên, được nhân dân thừa nhận, lịch sử chấp nhận và giao phó sứ mệnh mà không một lực lượng nào có thể thay thế được. Vai trò lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước và xã hội là chính đáng, hợp lòng dân, hợp pháp.

Ngày nay trên thế giới, Hiến pháp của nhiều nước đều quy định về đảng chính trị. “Đảng cầm quyền” đã trở thành một khái niệm chính trị - pháp lý quốc tế. Đảng cầm quyền có thể là một đảng hoặc liên minh nhiều đảng nhưng có một đảng chi phối tùy thuộc vào tương quan lực lượng giữa các đảng, vào kết quả bầu cử, vào điều kiện lịch sử cụ thể của mỗi nước. Thiết lập chế độ đa đảng hay một đảng là do điều kiện cụ thể mỗi nước, mỗi giai đoạn lịch sử quy định. Vấn đề là ở chỗ bản chất của đảng cầm quyền đó như thế nào, phục vụ cho ai, cho giai cấp, tầng lớp xã hội nào, cho nhân dân hay chỉ cho một thiểu số giai cấp bóc lột.

Ở nước ta, chế độ một đảng lãnh đạo, cầm quyền là Đảng CSVN đã được thực tiễn lịch sử quy định, nhân dân lựa chọn. Đảng CSVN với công lao to lớn với cách mạng, Tổ quốc và nhân dân, với lịch sử chiến đấu hy sinh cho dân tộc, bằng “pho lịch sử bằng vàng” (lời Hồ Chí Minh) của mình đã tự khẳng định một cách xứng đáng là người lãnh đạo dân tộc, được nhân dân suy tôn. Ở Việt Nam không có cơ sở khách quan để hình thành chế độ đa nguyên chính trị, đa đảng đối lập; không một lực lượng nào, đảng phái nào ngoài Đảng CSVN có thể lãnh đạo dân tộc trên con đường đổi mới và phát triển theo định hướng xã hội chủ nghĩa.

Tuy nhiên trong quá trình lãnh đạo, có thời kỳ Đảng cũng phạm sai lầm, khuyết điểm do giáo điều, chủ quan, duy ý chí, vi phạm quy luật khách quan.

Đảng đã nghiêm túc tự phê bình, sửa chữa khuyết điểm, tự đổi mới, tự chỉnh đốn, để nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng, tiếp tục lãnh đạo để đưa sự nghiệp cách mạng tiến lên.

Hiện nay một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng chính trị và đạo đức lối sống, đã làm ảnh hưởng đến uy tín của Đảng và niềm tin của nhân dân đối với Đảng. Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay” đã thẳng thắn chỉ ra tình trạng trên đây và đề ra một hệ thống các giải pháp cấp bách để tiếp tục đổi mới, xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng và tổ chức. Thực hiện Nghị quyết Trung ương 4, toàn Đảng đã và đang triển khai việc kiểm điểm tự phê bình và phê bình nghiêm túc từ Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đến các tổ chức Đảng ở các cơ quan Trung ương cũng như các cấp ủy địa phương và cơ sở.

Việc kiểm điểm tự phê bình và phê bình đã tạo sự chuyển biến bước đầu có tác dụng cảnh báo, răn đe và phòng ngừa các hành vi tham nhũng, tiêu cực, góp phần ngăn chặn tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên, củng cố lòng tin của nhân dân đối với Đảng.

Như vậy, mỗi khi phạm sai lầm, khuyết điểm, Đảng kiên quyết sửa chữa, thể hiện trách nhiệm cao của mình trước nhân dân, dân tộc. Vì vậy, không thể vin vào những khuyết điểm hoặc hạn chế, yếu kém hiện nay trong Đảng để phủ nhận vai trò lãnh đạo của Đảng. Cũng không thể đồng nhất toàn bộ Đảng Cộng sản với một số cán bộ, đảng viên tham nhũng, thoái hóa, biến chất, quy chụp mọi khuyết điểm, sai lầm, tiêu cực trong xã hội về cho Đảng CSVN. Làm như vậy là chỉ thấy cây mà không thấy rừng, không thấy được bản chất cũng như công lao to lớn của Đảng đối với dân tộc. Phủ nhận vai trò lãnh đạo của Đảng CSVN là phủ nhận lịch sử, phủ nhận lòng tin của nhân dân với Đảng. Ngày nay các tầng lớp nhân dân vẫn tin tưởng ở Đảng, ủng hộ đường lối của Đảng. Vai trò lãnh đạo của Đảng đã được Hiến định trong Hiến pháp năm 1980, Hiến pháp năm 1992 và tiếp tục trong HPSĐ.

GS-TS LÊ HỮU NGHĨA