Bảo vệ nguồn tin - lương tâm và trách nhiệm nhà báo

Trong những ngày náo nức đón mừng kỷ niệm 88 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2013), lại nghĩ đến đề xuất của Bộ Công an về việc cần sửa đổi Điều 7 Luật Báo chí theo hướng “Chánh án TAND, Viện trưởng Viện KSND và thủ trưởng cơ quan điều tra các cấp có quyền yêu cầu cơ quan báo chí cung cấp nguồn tin đăng tải trên các phương tiện thông tin đại chúng”. Một đề xuất gây khó cho nhà báo và những người cung cấp thông tin cho báo chí!

Đề xuất này của Bộ Công an như là một giải pháp nâng cao hiệu quả công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm tham nhũng theo yêu cầu của cử tri. Một lần nữa, việc tiết lộ nguồn tin để phục vụ công tác điều tra tham nhũng lại được đặt ra (đề xuất này từng được đề cập vào năm 2012 trong dự thảo Luật Phòng chống tham nhũng) như là một giải pháp để phòng chống tham nhũng!

Nguồn tin, được hiểu như cá nhân, tổ chức cung cấp thông tin cho nhà báo và cơ quan báo chí để từ đó được nhà báo, bằng ngòi bút trong sáng và khách quan của mình xử lý để đưa đến cho bạn đọc những cái nhìn đa chiều về các vấn đề, các sự việc xảy ra trong đời sống hàng ngày. Nguồn tin, vì vậy xét ở khía cạnh nào đó thì cũng là người làm báo. Họ giúp nhà báo nắm bắt được những vấn đề, những thông tin mà nhà báo chưa hoặc không có điều kiện tiếp cận, nắm bắt. Đặc biệt là những nguồn tin về các vụ việc tiêu cực, tham nhũng. Họ, vì lý do nào đó không thể tự đứng ra vạch trần những sai phạm, những vấn đề khuất tất cần được làm rõ. Và họ giao cho báo chí nghĩa vụ đó bằng tất cả niềm tin của mình. Và thực tế là thời gian qua báo chí đã làm rất tốt trọng trách mà nhân dân tin tưởng, mang ra trước pháp luật những vụ việc tiêu cực, đấu tranh cho những bất công còn tồn tại trong xã hội. Nguồn tin được nhà báo bảo vệ bằng cả trách nhiệm và lương tâm của người làm báo. Nếu nguồn tin không được bảo vệ, không những nhà báo, tờ báo mất đi lòng tin của bạn đọc mà hiệu quả của công tác phòng chống tham nhũng sẽ hạn chế do không có sự tham gia của người dân và báo chí.

Nhiều nhà báo khẳng định, trong trường hợp đề xuất này được thông qua, sẽ có thêm hàng ngàn cơ quan (cơ quan điều tra từ cấp Bộ xuống cấp huyện) có quyền yêu cầu báo chí cung cấp nguồn tin. Nhà báo và cơ quan báo chí có nguy cơ phải đi ngược lại nguyên tắc đạo đức nghề nghiệp là phải bảo vệ nguồn tin của mình, còn nguồn tin có nguy cơ gặp nhiều rủi ro hơn. Đó là sự thật, và lương tâm cùng trách nhiệm của một nhà báo thì không thể chấp nhận điều đó.

N.L