Đề tài NCKH “Nghiên cứu khả năng thu hồi biogas từ rơm rạ bằng quá trình phân hủy kỵ khí”: Nhiều ý nghĩa đối với ngành Trồng trọt và môi trường

Hội đồng nghiên cứu khoa học (NCKH) Trường đại học Bạc Liêu vừa tổ chức nghiệm thu đề tài NCKH “Nghiên cứu khả năng thu hồi biogas từ rơm rạ bằng quá trình phân hủy kỵ khí” của giảng viên (GV) Trần Ngọc Hạnh (ảnh - Khoa Nông nghiệp). Qua báo cáo, Hội đồng đã đã xếp loại Khá và đánh giá đây là đề tài mới, có tính ứng dụng thực tiễn cao, mở ra nhiều ý nghĩa đối với ngành Trồng trọt và môi trường.

Theo GV Trần Ngọc Hạnh thì tỉnh Bạc Liêu cùng các tỉnh ĐBSCL được xem là vựa lúa lớn nhất cả nước, do đó lượng chất thải từ trồng lúa như rơm rạ là khá lớn. Tuy nhiên, phần lớn rơm rạ thường được đốt bỏ hoặc dùng trong sinh hoạt nấu nướng trực tiếp. Hoạt động này sẽ phát thải ra môi trường một lượng lớn khí CO2 gây ô nhiễm không khí. Ngoài ra, rơm rạ có thể được chất đống ngoài trời cho phân hủy tự nhiên hoặc ủ trực tiếp vào cây trồng để làm phân bón, nhưng quá trình phân hủy này rất lâu, cây trồng sẽ không hấp thụ hết hoàn toàn các chất dinh dưỡng. Xuất phát từ nguyên nhân đó, GV Trần Ngọc Hạnh đã thực hiện đề tài NCKH “Nghiên cứu khả năng thu hồi biogas từ rơm rạ bằng quá trình phân hủy kỵ khí” với mong muốn góp phần cải thiện môi trường và nâng cao hiệu quả sản xuất cho người nông dân.

Công nghệ khí sinh học đã được nghiên cứu và ứng dụng vào thực tiễn từ khá lâu. Tuy nhiên, lợi ích của nó chủ yếu phục vụ ngành Chăn nuôi gia súc, đặc biệt là những hộ gia đình sử dụng mô hình VAC. Bên cạnh đó, công nghệ áp dụng là công nghệ kỵ khí ướt, lượng nước thải đầu ra khá lớn nếu không xử lý thì khí thải trực tiếp ra sông, mương sẽ gây ô nhiễm môi trường nước. Trong khi đó, đề tài của GV Trần Ngọc Hạnh là nghiên cứu việc sử dụng kỹ thuật xử lý chất thải rắn với công nghệ xử lý kỵ khí khô một giai đoạn, quy trình vận hành đơn giản, ít tốn kém, vừa giảm thiểu lượng nước thải ra môi trường (do độ ẩm nguyên liệu đầu vào thấp từ 60 - 80%), vừa tận dụng được hết các sản phẩm đầu ra (khí biogas và chất thải sau ủ). Đây cũng chính là điểm mới nổi bật của đề tài.

Về phương pháp thực hiện đề tài, GV Trần Ngọc Hạnh cho biết: nguyên liệu rơm rạ trước khi tiến hành lên men sẽ được xử lý sơ bộ bằng quá trình ủ hiếu khí ngoài trời, sau đó đem phơi khô đến độ ẩm không đổi và cắt nhỏ cho đồng nhất. Bước tiếp theo là tiến hành phối trộn nguyên liệu lên men ở tỷ lệ 50% rơm khô: 50% chất thải sau ủ biogas (chất mồi cho quá trình phát triển của vi sinh). Tiếp đến là điều chỉnh độ ẩm nguyên liệu ủ ở giá trị khoảng 80% bằng nước thải chuồng heo và thêm một ít chế phẩm vi sinh tricô (do Trường đại học Cần Thơ cung cấp). Đưa hỗn hợp vào mô hình, đậy kín và tiến hành hút chân không để tạo môi trường kỵ khí. Trong quá trình ủ sẽ theo dõi thể tích biogas, nhiệt độ, hàm lượng CH4. Thời gian cho mỗi mẻ ủ khoảng 2 tháng.

Sau thời gian ủ, sản phẩm đầu ra là khí biogas có thể sử dụng trong đun nấu, tiết kiệm chi phí mua nhiên liệu cho người dân. Đặc biệt, chất thải của nó có thể dùng làm phân bón hữu cơ rất có lợi cho cây trồng. Từ những ưu điểm đó, khi áp dụng đề tài này vào thực tế vừa mang lại lợi ích cho người nông dân, vừa góp phần giảm thiểu tác hại đến môi trường.

HỮU THỌ