Trân trọng và bảo vệ đúng mức giá trị di tích

Gần đây, vấn đề bảo tồn và phát huy giá trị các di tích trên địa bàn tỉnh được đặt ra thường xuyên trong những cuộc tiếp xúc cử tri. Dù không phải là vấn đề nóng, song việc quan tâm bảo vệ và khai thác đúng mức các di tích cũng không thể xem nhẹ. Nếu không có những giải pháp kịp thời và phù hợp, các di tích sẽ dần mai một, mất đi những giá trị lịch sử - văn hóa độc đáo vốn có.
Vừa qua, tại kỳ họp thứ 10, HĐND tỉnh khóa IX đã dành thời gian trả lời các kiến nghị của cử tri trên nhiều lĩnh vực, trong đó có những kiến nghị liên quan đến di tích. Cụ thể là Khu di tích Bia Chiến thắng tại ấp Mỹ Trinh (xã Hưng Phú, huyện Phước Long) đang trong tình trạng xuống cấp nghiêm trọng. Cử tri địa phương mong muốn được xem xét và có giải pháp sửa chữa để công trình này phát huy hiệu quả trong việc giáo dục lòng tự hào, truyền thống cách mạng cho cán bộ, đảng viên và nhân dân vùng căn cứ Mỹ Trinh nói riêng, Bạc Liêu nói chung.
Về vấn đề trên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh - Lâm Thị Sang cho biết: “Trong quá trình quản lý và sử dụng, huyện Phước Long đã nhiều lần duy tu Khu di tích Bia Chiến thắng tại ấp Mỹ Trinh. Thế nhưng, do ngân sách địa phương còn hạn chế nên chưa khắc phục hết các hạng mục xuống cấp. UBND tỉnh đã chỉ đạo UBND huyện Phước Long khẩn trương khảo sát thực trạng và đề xuất kế hoạch, phương án sửa chữa trong thời gian tới, khi có nguồn vốn thích hợp sẽ bắt tay thực hiện”.

Du khách tham quan một ngôi nhà cổ trên địa bàn phường 3 (TP. Bạc Liêu). Ảnh: H.T

Khai thác tiềm năng và giá trị nhà cổ trên địa bàn TP. Bạc Liêu trong thu hút khách du lịch cũng được cử tri kiến nghị nên quan tâm nhiều hơn. Bởi thực tế thời gian qua, ngành chức năng và chính quyền địa phương chưa có giải pháp hiệu quả để “đánh thức” sự độc đáo của di sản văn hóa vật thể này. Hiện, nhiều ngôi nhà cổ đang trong tình trạng “cửa đóng then cài”, nhiều hạng mục trong các ngôi nhà có dấu hiệu xuống cấp nên không thể phục vụ nhu cầu tham quan của du khách. Đã có 13/21 ngôi nhà cổ được xếp hạng di tích nghệ thuật kiến trúc cấp tỉnh, song việc phát huy công năng về du lịch của các công trình thì gần như bị bỏ ngỏ.
Lãnh đạo UBND tỉnh cho rằng, bảo tồn và phát huy giá trị các di tích này là trách nhiệm của cả cộng đồng. Để thu hút khách tham quan, góp phần thúc đẩy sự đa dạng sản phẩm du lịch của tỉnh nhà thì việc trùng tu một số ngôi nhà cổ trên địa bàn TP. Bạc Liêu là cần thiết. Trong điều kiện ngân sách khó khăn, UBND tỉnh sẽ chỉ đạo thực hiện theo hướng huy động các thành phần kinh tế tham gia đầu tư, tu bổ các di tích xuống cấp, kết hợp với nguồn hỗ trợ kinh phí từ ngân sách Nhà nước (khi có điều kiện) để thực hiện công tác này. Về khai thác, ngành VH-TT-TT&DL và chính quyền địa phương cần tăng cường quảng bá, kết nối với các doanh nghiệp lữ hành đưa nhà cổ vào tua du lịch tại Bạc Liêu.
Cũng theo cử tri, mặc dù đảm bảo các điều kiện và tiêu chí của Luật Di sản văn hóa, nhưng chùa Hộ Phòng cũ (phường Hộ Phòng, TX. Giá Rai) chưa được công nhận là di tích lịch sử cấp tỉnh. Ngôi chùa từng là địa điểm nuôi chứa bộ đội trong thời kỳ chiến tranh, là trung tâm tập hợp và lãnh đạo đồng bào dân tộc Khmer đi theo ngọn cờ cách mạng của Đảng. Từ năm 2012, Trụ trì chùa Hộ Phòng cũ đã lập hồ sơ đề nghị tỉnh xếp hạng nhưng đến nay, ngôi chùa này vẫn chưa nhận được danh hiệu trên. 
Theo UBND tỉnh, chùa Hộ Phòng cũ đã được đưa vào danh mục kiểm kê di tích và đang lập hồ sơ đề nghị xếp hạng. Theo quy định phải xây dựng 5 bộ hồ sơ khoa học để thẩm định và cần có kinh phí thực hiện công việc này. Do tỉnh chưa sắp xếp, bố trí được nguồn vốn hỗ trợ nên trước mắt, UBND tỉnh đề nghị Ban quản trị chùa chủ động huy động kinh phí thực hiện lập hồ sơ khoa học và đề nghị Sở VH-TT-TT&DL thẩm định để trình tỉnh công nhận xếp hạng theo đúng quy định.
Từ những kiến nghị của cử tri, có thể thấy di tích có vai trò, ý nghĩa quan trọng trong đời sống xã hội. Người dân đang trông chờ vào sự nỗ lực, quyết tâm của các ngành, các cấp để di tích được bảo tồn và phát huy tương xứng với giá trị vốn có.
TRỊNH HỮU