Giải quyết khiếu nại, tố cáo trên địa bàn tỉnh: Góc nhìn đa chiều

Thứ Tư, 10/04/2019 | 16:02

Thời gian gần đây, tiếp công dân (TCD), giải quyết khiếu nại (KN), tố cáo (TC) của công dân không chỉ là chuyện của chính quyền mà đã có sự vào cuộc quyết liệt của người đứng đầu cấp ủy và cả hệ thống chính trị trong tỉnh. Quyết tâm của tỉnh là tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp, các ngành, nhằm từng bước giảm thiểu và hạn chế tình trạng công dân cố tình khiếu kiện kéo dài, khiếu kiện đông người, vượt cấp, góp phần giữ vững ổn định an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội….

Bài 1: Công dân khiếu nại - do đâu?

Với sự quan tâm đặc biệt của Tỉnh ủy, UBND tỉnh, công tác TCD và giải quyết KNTC của công dân được xem là một trong 3 vấn đề lớn của năm 2019 và được tỉnh tổ chức dưới dạng hội nghị chuyên đề. Ông Dương Thành Trung - Chủ tịch UBND tỉnh đề nghị đại biểu từ tỉnh đến cơ sở phải lý giải cho được câu hỏi: Vì sao chúng ta giải quyết chưa xong các vụ khiếu kiện phức tạp?

NHIỀU VỤ VIỆC CŨ CHƯA GIẢI QUYẾT DỨT ĐIỂM...

Theo thống kê từ Thanh tra tỉnh, trên địa bàn tỉnh hiện còn 36 vụ KN tồn đọng, phức tạp, kéo dài. Trong đó, có 6 vụ đông người (gồm: Nông trường Rau Đắng, đường Quản Lộ Phụng Hiệp - huyện Phước Long; đường Thống Nhất II - huyện Hồng Dân; đường 16, vụ 509ha, Khu dân cư nhà máy phát điện - TP. Bạc Liêu); 8 vụ kéo dài nhiều năm, đã có ý kiến của Bộ, ngành Trung ương nhưng đến nay vẫn chưa giải quyết dứt điểm; 14 vụ có quyết định giải quyết lần 2 của UBND tỉnh, đến nay chưa được thực hiện; 9 vụ đã có quyết định giải quyết lần đầu của UBND cấp huyện, nhưng do tính chất phức tạp nên Tỉnh ủy, UBND tỉnh giao Thanh tra tỉnh kiểm tra, xác minh.

Ngành chức năng của tỉnh đối thoại với các hộ khiếu nại ở Nông trường Rau Đắng (huyện Phước Long). Ảnh: N. Hồ

Trên cơ sở kết quả kiểm tra, rà soát và đề xuất phương án giải quyết, đến nay UBND tỉnh đã có ý kiến kết luận ban hành thông báo chấm dứt KN 5 vụ. Có 8 vụ giao Thanh tra tỉnh tiếp tục rà soát và đang xin ý kiến của Ban chỉ đạo giải quyết yêu cầu, KN cấp tỉnh; có 5 vụ kiến nghị Trung ương lập Tổ công tác kiểm tra, xem xét giải quyết. Số vụ còn lại chờ UBND tỉnh cho chủ trương.

Ông Hồ Hữu Lượng - Chánh Thanh tra tỉnh cho rằng, việc TCD của tỉnh thời gian qua tuy số lượng nhiều nhưng chủ yếu là tiếp các vụ việc cũ, giải quyết chưa dứt điểm. Nhiều trường hợp khi đã đối thoại nhiều lần, có thông báo chấm dứt giải quyết nhưng người dân vẫn không đồng tình, tiếp tục tập trung đông người kéo lên Trung ương yêu cầu. Trong khi đó, nhiều vụ việc đã được giải quyết thỏa đáng, hết thẩm quyền, bản án, quyết định giải quyết đã có hiệu lực pháp luật, nhưng không được người dân chấp hành. Một số trường hợp lợi dụng quyền KNTC để yêu cầu vượt quá quy định, cố tình khiếu kiện không có điểm dừng, gây mất an ninh trật tự...   

Chỉ thị 22, ngày 19/3/2019 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về “tăng cường và nâng cao hiệu quả công tác TCD, giải quyết KNTC của công dân trên địa bàn tỉnh”, đánh giá, thời gian qua, nội dung KN của công dân chủ yếu liên quan đến tranh chấp đất đai, việc bồi thường, hỗ trợ khi thu hồi đất. Tình trạng người dân khiếu kiện về tỉnh, về Trung ương vẫn còn diễn ra. Công tác TCD có nơi chưa nghiêm, còn mang tính hình thức. Công tác giải quyết KNTC từng lúc, từng nơi chất lượng, hiệu quả chưa cao, thiếu chủ động, còn chậm trễ. Một số vụ việc giải quyết chưa thấu tình, đạt lý, gây bức xúc trong nhân dân.

Nguyên nhân chủ yếu của những hạn chế đó là do một số nơi cấp ủy, chính quyền, người đứng đầu và cán bộ chủ chốt của cơ quan, đơn vị thiếu quyết liệt, chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm của mình trong công tác TCD, giải quyết KNTC. Một số cán bộ còn hạn chế về trình độ, năng lực, thiếu tinh thần trách nhiệm, đạo đức công vụ. Một số ngành, địa phương chưa tích cực rà soát, phối hợp giải quyết đến cùng các vụ khiếu kiện phức tạp, kéo dài. Khi giải quyết vụ việc chưa đánh giá đầy đủ, toàn diện các khía cạnh pháp lý và thực tế, chưa làm tốt công tác đối thoại với công dân; chưa thực hiện tốt công tác hòa giải ở cơ sở khi giải quyết các vụ tranh chấp. Hệ thống chính sách, pháp luật về đất đai, chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi thu hồi đất còn bất cập, chưa đảm bảo hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, nhà đầu tư và người sử dụng đất. 

...ÁP LỰC DỒN VỀ TP. BẠC LIÊU

Trong số 36 vụ việc KN phức tạp, kéo dài mà tỉnh đang tập trung chỉ đạo giải quyết trong năm 2019 có 13 vụ nằm trên địa bàn TP. Bạc Liêu. Điều đáng nói, các vụ việc này đã được nhiều cấp, nhiều ngành giải quyết, nhưng người dân vẫn còn KN, nhất là công tác giải phóng mặt bằng để thực hiện các dự án.

Ông Lưu Hoàng Ly - Chủ tịch UBND TP. Bạc Liêu phân tích, nhiều vụ KN trên địa bàn thành phố thời gian qua có cả nguyên nhân chủ quan và khách quan, làm cho khá nhiều người dân có liên quan bị thiệt thòi, khó khăn trong cuộc sống. Nhiều trường hợp các cấp, các ngành giải quyết chưa nhất quán, chưa đồng bộ, thậm chí thiếu chặt chẽ.

Nguyên nhân chủ yếu là do công tác thu hồi đất, bồi thường, bố trí tái định cư cho người dân đã qua chúng ta làm chưa tốt, thiếu công khai, minh bạch, dân chủ, công bằng, không đúng trình tự, thủ tục. Một số trường hợp số tiền bồi thường, hỗ trợ chưa đủ để người dân tạo lập chỗ ở mới tốt hơn, dẫn đến công dân bức xúc, không giao mặt bằng, khiếu kiện kéo dài. Có trường hợp không triển khai quyết định bồi thường, chi trả cho người dân. Sự phối hợp với các ngành và địa phương để giải quyết KN có lúc chưa tốt, còn có hiện tượng đùn đẩy trách nhiệm, chuyển đơn lòng vòng, trả lời thiếu thống nhất.

Bên cạnh đó, việc tuyên truyền, giáo dục, vận động, thuyết phục, hướng dẫn người KN ở cấp cơ sở từng lúc, từng nơi chưa được quan tâm thực hiện đúng mức. Ông Lưu Hoàng Ly dẫn chứng thực tế, trong công tác thu hồi đất, quá trình điều tra, khảo sát, đo đạc, cơ quan chức năng không thu thập và lưu trữ đầy đủ hồ sơ, tài liệu của hộ dân. Một số trường hợp, kiểm tra không đúng đối tượng nhưng vẫn đề nghị cấp có thẩm quyền ban hành quyết định thu hồi đất, quyết định chi trả tiền, nên dẫn đến khó khăn trong công tác giải quyết KN, điển hình như ở dự án Khu dân cư phường 2 còn sót 16 hộ, UBND TP. Bạc Liêu đang giải quyết bổ sung.

Một số dự án triển khai trên địa bàn quá lâu, cơ chế chính sách thay đổi nhiều lần, thời hiệu KN đã hết, nhưng người dân vẫn gửi đơn KN gay gắt, như: dự án Khu Trung tâm Hành chính tỉnh, Khu dân cư Bắc Trần Huỳnh, Trung tâm Thương mại Bạc Liêu… Hiện, một số dự án trên địa bàn TP. Bạc Liêu kéo dài nhiều năm, năng lực nhà đầu tư hạn chế, không chi trả dứt điểm tiền bồi thường, hỗ trợ và tái định cư cho người dân cũng là nguyên nhân dẫn đến khiếu kiện kéo dài. Cụ thể, dự án Trung tâm Thương mại Bạc Liêu cho đến nay vẫn chưa có kinh phí để chi trả tiền bồi thường cho dân, mặc dù phương án bồi thường đã được UBND tỉnh phê duyệt từ năm 2008. Có trường hợp đã bàn giao mặt bằng, thậm chí giải tỏa trắng nhưng chưa có tiền chi trả bồi thường, hỗ trợ và chưa bố trí nền tái định cư khiến người dân liên tục KN. Trước tình thế đó, UBND TP. Bạc Liêu không thể xử lý dứt điểm vụ việc trong một sớm một chiều…  

Tấn Đạt

Viết bình luận mới
thăm dò ý kiến

Theo bạn, điều gì có thể giữ chân và thu hút người tài vào khu vực công?

THÔNG TIN CẦN BIẾT
Nhiều mây, có mưa, có nơi mưa vừa, mưa to và rải rác có dông. Gió tây nam cấp 3. Trong cơn dông có khả năng xảy ra lốc, sét và gió giật mạnh.