Những thay đổi trong kỳ thi THPT quốc gia năm 2019: Hướng đến mục tiêu thực chất và nghiêm túc

Trước hàng loạt sai phạm nghiêm trọng trong khâu chấm thi ở các tỉnh Hà Giang, Sơn La, Hòa Bình tại kỳ thi THPT quốc gia năm 2018, Bộ GD-ĐT tiếp tục đưa ra một số dự kiến điều chỉnh kỹ thuật cho kỳ thi năm 2019 nhằm triệt tiêu mọi nguy cơ gian lận, phản ánh một cách trung thực kết quả dạy và học trong các trường phổ thông. Theo đó, kỳ thi THPT quốc gia năm 2019 sẽ có những thay đổi cơ bản trong công tác tổ chức, giám sát và chấm thi.
Nhiều điều chỉnh trong công tác tổ chức thi
Về cơ bản, kỳ thi năm 2019 sẽ vẫn ổn định như năm 2018, những thay đổi không gì khác ngoài mục tiêu đảm bảo phản ánh đúng thực chất kết quả việc dạy và học của các trường phổ thông. 
Chia sẻ về những dự kiến liên quan đến kỳ thi năm 2019, ông Mai Văn Trinh, Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng (Bộ GD-ĐT) cho biết: “Cần ghi nhận những kết quả đạt được của kỳ thi năm 2018. Tuy nhiên, tiêu cực, sai phạm xảy ra ở một số địa phương đã làm ảnh hưởng đến niềm tin xã hội, tổn thương đến đội ngũ nhà giáo, những nhà quản lý giáo dục ở các địa phương. Từ những sai phạm ấy, chúng ta cần xác định rõ trách nhiệm, rút ra bài học kinh nghiệm nhằm tiếp tục hoàn thiện phương thức tổ chức kỳ thi những năm tới”.
Từ sự thống nhất cao của toàn xã hội về việc nên tiếp tục duy trì ổn định kỳ thi THPT quốc gia đến hết năm 2020, nhưng phải kèm theo điều chỉnh về kỹ thuật, hoàn thiện về mặt tổ chức, nên Bộ GD-ĐT đã đề xuất một số phương hướng tổ chức kỳ thi cho năm 2019 và năm 2020. Cụ thể, trước mắt phải rà soát toàn bộ quy trình tổ chức thi, hoàn thiện Quy chế thi và hướng dẫn chi tiết hơn, cụ thể hóa hơn nữa các chế tài xử lý với các sai phạm. Tiếp tục hoàn thiện ngân hàng câu hỏi. Cải tiến quy trình ra đề thi để nâng cao chất lượng đề thi, đảm bảo phù hợp hơn với thời gian làm bài của thí sinh, đáp ứng tốt mục tiêu của kỳ thi.
Theo đó, thời gian tới Bộ sẽ thực hiện cải tiến, điều chỉnh các khâu về kỹ thuật trong tổ chức thi. Hoàn thiện phần mềm chấm thi trắc nghiệm, theo hướng tăng cường bảo mật và hỗ trợ tốt cho việc phát hiện, phòng ngừa các sai phạm trong chấm thi. Cải tiến phương thức tổ chức coi thi, chấm thi theo hướng tăng cường sự khách quan, nghiêm túc ở tất cả các khâu của kỳ thi. Đồng thời xem xét tổ chức chấm thi đảm bảo nguyên tắc giáo viên không chấm bài thi học sinh tỉnh mình; Chú trọng công tác lựa chọn nhân sự tham gia các khâu của kỳ thi, lựa chọn những người có trách nhiệm, am hiểu công việc. Đặc biệt, công tác thanh tra, giám sát phải đi vào hiệu quả hơn…

Thí sinh tham gia kỳ thi THPT quốc gia năm 2018 làm thủ tục dự thi môn Toán. Ảnh: Đ.K.C

Học sinh hãy yên tâm học tập
Bên cạnh những điều chỉnh trong công tác tổ chức thi hướng đến mục tiêu thực chất và nghiêm túc, vấn đề được dư luận đặc biệt quan tâm, nhất là phụ huynh và học sinh đó là Bộ GD-ĐT cần xác định lại mục đích kỳ thi là gì để thiết kế đề thi tiêu chuẩn. Trước hết, cần phải kiện toàn ngân hàng câu hỏi và cách soạn đề thi; đề thi phải thiết kế làm sao để thí sinh đạt yêu cầu tối thiểu của chương trình thì mới được tốt nghiệp.
Các chuyên gia giáo dục cho rằng, để có một đề thi tiêu chuẩn hóa sẽ bao gồm 50% số câu hỏi cơ bản bám sát chuẩn đầu ra môn học, yêu cầu thí sinh phải đảm bảo được yêu cầu tối thiểu; còn 50% số câu còn lại có yêu cầu cao hơn để đề có tính phân hóa cao. Kỳ thi cũng cần tiếp tục phân cấp về cho địa phương tổ chức, có thể hạn chế tiêu cực bằng tổ chức chấm thi độc lập, không phải người của địa phương đó tham gia. Trong trường hợp địa phương nào để xảy ra sai sót, người đứng đầu địa phương phải chịu trách nhiệm chính, có như thế mới tổ chức tốt và đảm bảo không có gian lận thi cử.
Trước những băn khoăn, lo lắng của học sinh, phụ huynh và xã hội về những đổi mới, ông Mai Văn Trinh trấn an: Các thay đổi, điều chỉnh trong kỳ thi THPT quốc gia năm 2019 và những năm tới đây đều hướng tới bảo đảm cho kỳ thi thực chất, công bằng hơn, cũng như tạo thuận lợi cho thí sinh. Thay đổi chủ yếu liên quan đến các vấn đề kỹ thuật. Những điều chỉnh nếu có chỉ tập trung vào người tổ chức thi, còn phía học sinh thì căn bản là ổn định, không thay đổi. Nên các em hãy yên tâm học tập. Bộ GD-ĐT sẽ ban hành quy chế, hướng dẫn trong thời gian sớm nhất. Về thời gian thì sẽ cố gắng giữ ổn định để các Sở GD-ĐT chủ động trong kế hoạch năm học.
Kim Trúc