Tinh gọn bộ máy: Cần giải pháp hiệu quả và phù hợp thực tiễn

Quyết tâm tinh gọn bộ máy để nâng cao hiệu quả hoạt động, hiệu lực quản lý cùng kinh nghiệm từ các ngành đã bước đầu thực hiện thành công chủ trương này là nền tảng để Bạc Liêu triển khai thực hiện việc sắp xếp lại các cơ quan, giảm đầu mối. Tuy nhiên như thế vẫn chưa đủ nếu các bước thực hiện lộ trình đề ra không phù hợp với thực tiễn mà chỉ đơn giản là sự thu gọn cơ học. Vì vậy, các giải pháp thực hiện tinh gọn bộ máy phải thật sự hiệu quả và phát huy được tác dụng như mong muốn của Đảng, Nhà nước và sự kỳ vọng của nhân dân.

ĐÒI HỎI TỪ THỰC TIỄN

Tổ chức bộ máy khối Đảng, đoàn thể và khối chính quyền cấp tỉnh và huyện của Bạc Liêu hiện có 209 cơ quan, trong đó nhiều nhất là khối chính quyền (tổng số 110 cơ quan), khối Đảng có 51 cơ quan, đơn vị và khối đoàn thể có 48 cơ quan. Theo đánth giá của Tỉnh ủy, tổ chức bộ máy cơ quan Đảng, MTTQ, các đoàn thể, chính quyền từ tỉnh đến huyện được sắp xếp, kiện toàn; chức năng, nhiệm vụ của từng cơ quan, đơn vị được quy định cụ thể, rõ ràng. Đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức được đào tạo cơ bản; được bố trí sắp xếp theo khung năng lực của vị trí việc làm. Chất lượng hoạt động của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức ngày càng nâng lên. Từ đó, chất lượng hoạt động của hầu hết các cơ quan Đảng, đoàn thể và khối chính quyền ngày càng cao; thực hiện khá tốt công tác tham mưu cho cấp ủy, chính quyền, đồng thời thực hiện có hiệu quả chức năng, nhiệm vụ được giao, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ chính trị của tỉnh trong tình hình mới. Đánh giá của Tỉnh ủy cho thấy chất lượng hoạt động của một số cơ quan, đơn vị cũng còn có mặt hạn chế, chưa đáp ứng tốt yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn mới; sự phối hợp một số đơn vị trong một vài công việc chưa chặt chẽ nên kết quả giải quyết công việc cụ thể hoặc tình huống cấp bách còn có mặt hạn chế; vẫn còn có công chức tinh thần trách nhiệm với công việc không cao.

Thực trạng bộ máy nhiều ban, ngành cấp tỉnh, huyện còn có nhiều vấn đề hơn thế. Bộ phận chuyên môn nhiều nhưng lại rất ít nhân sự, như Phòng Kế hoạch - tài chính thuộc Sở TT&TT chỉ 2 người, Phòng Báo chí - xuất bản cũng của sở này có 3 người. Một ban của Hội LHPN tỉnh cũng chỉ có 2 người, bao gồm trưởng ban và phó ban. Ở cấp huyện, nhiều phòng, ban cũng có số cấp phó vượt quá quy định (chẳng hạn Ban Tuyên giáo Huyện ủy Vĩnh Lợi có 3 phó ban). Trong khi đó, một số đơn vị dù có số công chức, viên chức đảm bảo nhưng hoạt động lại chưa đạt hiệu quả tương ứng, có cán bộ là người đứng đầu một đơn vị cấp tỉnh đã thừa nhận “nếu được chọn, tôi chỉ cần một nửa số người trong đơn vị cũng làm được công việc của cả tập thể hiện nay”!

Thực tế này cho thấy tổ chức bộ máy ở nhiều cơ quan cấp tỉnh, huyện được tổ chức chưa khoa học, còn cồng kềnh. Chưa kể trong bộ máy có những vị trí công tác được bố trí sau khi có con người, một quy trình ngược so với việc tổ chức bộ máy quản lý nhà nước. Nhưng để sắp xếp lại các phòng ban trực thuộc ngành dọc lại không dễ vì còn phải được sự chấp thuận của cơ quan cấp trên. Trường hợp của Hội LHPN tỉnh là một ví dụ, các phòng ban được tách ra theo yêu cầu của Trung ương trong khi nguồn nhân sự quá ít. Hay việc chuyển Ban Tôn giáo trực thuộc Sở Nội vụ hợp nhất với Ban Dân tộc tỉnh thành Ban Dân tộc và Tôn giáo trực thuộc UBND tỉnh cũng chưa được sự thống nhất cao của Trung ương trong khi dựa trên thực tiễn vùng miền (ở miền Tây Nam bộ, yếu tố tôn giáo gắn liền với yếu tố dân tộc) thì việc hợp nhất hai cơ quan này là hoàn toàn hợp lý. Chưa kể không ít thủ trưởng đơn vị không đồng ý sắp xếp các phòng ban trực thuộc do lo sợ ảnh hưởng đến hoạt động cũng như biên chế của đơn vị. Tất cả những vấn đề này làm cho nhiệm vụ sắp xếp bộ máy thêm cấp bách nhưng cũng hàm chứa rất nhiều khó khăn.

Ban Bảo vệ, chăm sóc sức khỏe Tỉnh ủy (ảnh) sẽ  được ghép vào Bệnh viện Đa khoa Bạc Liêu theo đề án của tỉnh. Ảnh: M.Đ

CẦN LÀM TỐT CÔNG TÁC CHÍNH TRỊ, TƯ TƯỞNG

Được biết, hiện nay Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã chỉ đạo UBND tỉnh sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy của 22 phòng, ban, đơn vị trực thuộc các ngành tỉnh. Sau việc ghép một số đơn vị như Trường trung cấp VH-NT vào Trường cao đẳng Kinh tế - Kỹ thuật, sáp nhập Đoàn cải lương Cao Văn Lầu và Đoàn nghệ thuật tổng hợp Khmer thành Nhà hát Cao Văn Lầu, ghép Trung tâm Phát hành phim và chiếu bóng vào Trung tâm Văn hóa tỉnh; hiện tỉnh đang tiếp tục triển khai việc sáp nhập 6 chi cục, trung tâm trực thuộc Sở NN&PTNT thành Trung tâm Kỹ thuật nông nghiệp trực thuộc UBND huyện. Bên cạnh đó, các đề án sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy ở một số đơn vị cũng đang được chỉ đạo khẩn trương như đề án sắp xếp, tổ chức lại Văn phòng Tỉnh ủy để phục vụ chung các cơ quan tham mưu, giúp việc của Tỉnh ủy; đề án sắp xếp lại tổ chức bộ máy, đổi mới cơ chế hoạt động của Ban Bảo vệ, chăm sóc sức khỏe cán bộ Tỉnh ủy; đề án hợp nhất Văn phòng HĐND và Đoàn ĐBQH...

Như đã nói, việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy liên quan đến một yếu tố vô cùng phức tạp là con người. Làm thế nào để có sự đồng thuận cao, chắc chắn không chỉ qua công tác tuyên truyền là đủ để "đả thông" tư tưởng cho công chức, viên chức, nhất là khi công việc, thu nhập của họ đang ổn định, trong khi việc sắp xếp lại tổ chức bộ máy hoàn toàn có thể gây xáo trộn cuộc sống. Một công chức (xin giấu tên) ở một ngành có dự kiến sắp xếp lại chia sẻ “tôi băn khoăn liệu mình có còn được tiếp tục công việc hay không khi cơ quan sáp nhập”. Sự băn khoăn này không phải là không có căn cứ bởi việc tinh gọn bộ máy phải đi kèm với tinh giản biên chế. Đoàn công tác của Ban Tổ chức Trung ương khi đến làm việc với Bạc Liêu vào trung tuần tháng 4/2018 xung quanh nội dung này đã lưu ý tỉnh cần làm tốt công tác chính trị, tư tưởng trong nội bộ và tạo sự đồng thuận cao trong nhân dân, đồng thời triển khai các đề án đúng lộ trình, thường xuyên có sự kiểm tra, giám sát để tháo gỡ khó khăn. Bên cạnh đó phải thực hiện tốt các chính sách để tạo điều kiện cho công chức, viên chức khi ra khỏi bộ máy có thể ổn định cuộc sống và tìm kiếm được công việc khác phù hợp với bản thân.

Ở đây, kinh nghiệm từ việc bố trí nhân sự, vận động người không đủ điều kiện, lớn tuổi nghỉ việc trước thời hạn cũng như đảm bảo nguồn kinh phí hoạt động, thu nhập công chức, viên chức ở Sở VH-TT&DL có thể được tham khảo cho các đơn vị có điều kiện tương đồng. Tất nhiên, mọi sự tính toán, sắp xếp phải phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ chính trị của đơn vị, cũng như điều kiện thực tiễn của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức. Nhưng dù giải pháp là thế nào thì cũng cần phải được tổ chức thực hiện một cách nghiêm túc, kiên quyết, đồng thời phải công khai, minh bạch, đặt lợi ích tập thể lên trên thì mới mong có sự đồng thuận cao của mọi người.

THANH LÂM