Đời sống - Xã hội
Giới trẻ trong “làn sóng” nghiện ngập
So với các tỉnh, thành cả nước, Bạc Liêu chỉ là tỉnh lẻ gần cuối trời Nam Tổ quốc. Tưởng chừng xa xôi, hẻo lánh, nhưng khi TP. Hồ Chí Minh được ví như địa bàn trung chuyển ma túy của bọn tội phạm xuyên quốc gia thì số lượng ma túy tràn về Bạc Liêu cũng không ít, và người nghiện ma túy trên địa bàn cũng tăng lên đến chóng mặt. Không phân biệt giàu nghèo, dân tộc, giới tính hay địa bàn, một bộ phận giới trẻ Bạc Liêu đã lao vào con đường hiểm họa, làm ảnh hưởng đến gia đình và gây ra nhiều hệ lụy cho xã hội.
Bài cuối: Lối đi nào cho thanh thiếu niên nghiện ngập?
>>Bài 1: Con đường dẫn vào… ma túy!
>>Bài 3: Cai nghiện ma túy tại gia đình, cộng đồng: Bộn bề khó khăn
Bằng kinh nghiệm của mình, ông Nguyễn Hùng Thái, Phó Giám đốc Sở LĐ-TB&XH chia sẻ: “Giới trẻ là giới dễ lôi kéo, dễ nhiễm ma túy nhất bởi sự nhẹ dạ, cả tin, ăn chơi không kiềm chế được. Đi cùng với đó có một bộ phận gia đình đã buông lơi giáo dục con cái…”. Với hơn 80% tỷ lệ tái nghiện ma túy trên địa bàn tỉnh, nếu như không có giải pháp hữu hiệu để làm dừng, làm giảm tệ nạn này thì nguy cơ gia tăng tội phạm hình sự là khó tránh khỏi.
Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH - Đào Ngọc Dung thăm hỏi cuộc sống cai nghiện, lao động và học tập của học viên nữ tại Cơ sở cai nghiện ma túy tỉnh. Ảnh: T.Đ
AI QUẢN LÝ, GIÚP ĐỠ NGƯỜI SAU CAI NGHIỆN?
Trong Chỉ thị 25 ngày 5/6/2017 về tăng cường công tác phòng, chống và cai nghiện ma túy trong tình hình mới, Thủ tướng Chính phủ, đề nghị: “Cần xác định rõ công tác phòng, chống và cai nghiện ma túy là nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách, thường xuyên, liên tục của các cấp ủy đảng, chính quyền và toàn xã hội; tập trung thực hiện mục tiêu 3 giảm: giảm cung, giảm cầu và giảm tác hại...”
Trên thực tế, Thượng tá Nguyễn Văn Hoàng, Trưởng Công an TX.Giá Rai - địa bàn có số người nghiện ma túy cao thứ nhì trong tỉnh - cho rằng, còn nhiều xã, phường chưa thực sự quan tâm chia sẻ, quản lý, giáo dục và giúp đỡ người sau cai nghiện trở về. Các cơ quan chính quyền, tổ chức đoàn thể đùn đẩy cho ngành Công an. Việc tiếp xúc, mời hỏi, răn đe, giáo dục đối tượng đều do công an thực hiện. Chính sự lỏng lẻo và phối hợp thiếu thường xuyên trong quản lý, giáo dục, cảm hóa, giúp đỡ đối tượng nên tỷ lệ tái nghiện trên địa bàn luôn ở mức cao.
Báo cáo của Sở LĐ-TB&XH, hàng năm có từ 30 - 45% học viên sau khi hết hạn cai nghiện về với cộng đồng được dạy nghề sửa xe gắn máy, mộc dân dụng, điện dân dụng, trồng rau, nuôi cá, dệt chiếu… Riêng chính sách cho vay thí điểm giải quyết việc làm theo Quyết định 29 năm 2014 của Thủ tướng Chính phủ dành cho gia đình người nhiễm HIV, người sau cai nghiện ma túy… , Bạc Liêu đã giải quyết cho vay được 45 trường hợp với tổng dự nợ gần 785 triệu đồng. Theo ông Lê Thanh Võ, Giám đốc Ngân hàng CSXH tỉnh, Bạc Liêu được Trung ương chọn thí điểm thực hiện chính sách tín dụng này nhưng đã dừng lại từ năm 2017. Ông Võ cũng cho rằng, đa phần người được vay vốn chất lượng cuộc sống được nâng lên đáng kể và tác động lan tỏa đến cả gia đình, người thân của họ. Sức khỏe, tinh thần của người sau cai nghiện được cải thiện; việc làm, thu nhập dần ổn định, có động lực, niềm tin để phấn đấu vươn lên trong cuộc sống. Tuy nhiên, chưa ai biết được khi nào Chính phủ sẽ cho tiếp tục thực hiện chính sách này.
Đến thăm nơi ăn, ở, sinh hoạt và lao động của học viên đang điều trị tại Cơ sở cai nghiện ma túy tỉnh vào ngày 23/4/2019, Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH - Đào Ngọc Dung khẳng định: “Ma túy đã thực sự trở thành mối hiểm họa. Bộ trưởng cho rằng, điểm đáng biểu dương là Cơ sở cai nghiện chú trọng gắn giáo dục cai nghiện với quản lý, phối hợp các trường nghề để giáo dục nghề nghiệp cho học viên”.
Bộ trưởng lo ngại khi thấy tỷ lệ cai nghiện bắt buộc ở Bạc Liêu hiện quá cao. Điều đó cho thấy, tỉnh vẫn đang chủ yếu dùng biện pháp hành chính, chưa chú ý nhiều tới giáo dục, cai nghiện ở cộng đồng. Để giải quyết vấn đề hiệu quả hơn, Bộ trưởng đề nghị tỉnh thời gian tới cần cố gắng có sự phối hợp giữa các ngành chức năng với vai trò tổng chỉ huy là Chủ tịch và Phó Chủ tịch UBND các cấp trong công tác cai nghiện và giúp đỡ người sau cai tại cộng đồng.
Nghề đan ghế của học viên cai nghiện ma túy tỉnh. Ảnh: T.Đ
CẦN SỰ VÀO CUỘC QUYẾT LIỆT
Theo số liệu của Cơ sở cai nghiện ma túy tỉnh, giai đoạn 2016 - 2018, số học viên cai nghiện đã có tiền án và tiền sự phức tạp chiếm 25%, trong đó có tội danh giết người, nhưng phần nhiều là trộm cắp, cướp giật, cố ý gây thương tích và tàng trữ, mua bán trái phép chất ma túy.
Mặc dù ma túy gây nên hậu quả khôn lường, nhưng người sử dụng ma túy lại được xem là nạn nhân, là người bệnh. Do đó, ngoài việc cai nghiện, trị bệnh, hỗ trợ giải quyết việc làm… thì việc đánh mạnh vào bọn tội phạm ma túy được tỉnh xem như một cuộc chiến. Đại tá Dương Tứ Phương, Trưởng Phòng Cảnh sát hình sự (Công an tỉnh) dự báo: “Trong lúc Việt Nam được xem là địa bàn trung chuyển ma túy (nhất là địa bàn TP.HCM) của bọn tội phạm xuyên quốc gia với số lượng khủng thì số ma túy “ở lại” Việt Nam cũng tăng hơn trước nhiều. Chính vì vậy, tội phạm ma túy và người sử dụng ma túy trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu sẽ tiếp tục diễn biến phức tạp và khó lường, đòi hỏi sự chung tay vào cuộc mạnh mẽ của toàn xã hội để đầy lùi…”
Theo Đại tá Phương, việc làm này ngoài việc trừng trị thích đáng những kẻ gieo “cái chết trắng” cho xã hội, nó còn ý nghĩa triệt tiêu nguồn cung ma túy đối với những ai đã từng sử dụng, nghiện ngập và có nguy cơ sa vào ma túy.
Song song đó, Đại tá Phạm Quang Chung, Trưởng Công an TP.Bạc Liêu cho rằng, lực lượng chức năng đòi hỏi phải nắm cho được ai đang sử dụng ma túy, ai đang có ý định và ai đang bị lôi kéo, dụ dỗ, từ đó để tuyên truyền, giác ngộ dưới dạng cá biệt. Ngoài ra, các cấp, các ngành có liên quan cần tích cực vận động người nghiện ma túy đi cai nghiện tự nguyện, vì hiện nay tỉnh đã có chế độ miễn toàn bộ chi phí.
Là địa bàn có nhiều thanh thiếu niên nghiện ngập, anh Dương Đức Thắng, Bí thư Huyện đoàn Vĩnh Lợi chia sẻ, hàng năm, mỗi Đoàn cơ sở xã, phường, thị trấn phải giúp đỡ thành công từ 1-2 đối tượng sau cai nghiện trở nên tiến bộ là vô cùng khó. Lý do, các đối tượng nghiện rất khó tiếp cận, cho nên chủ yếu là tuyên truyền cho gia đình. Theo anh Thắng, việc làm này cần sự vào cuộc mạnh mẽ hơn của Hội Nông dân và Hội LHPN. Bởi lẽ, các hội viên này chính là các bậc cha, mẹ hiểu biết con mình nhiều nhất, cần có trách nhiệm nhiều hơn trong việc quản lý, giáo dục các thành viên trong gia đình. Đặc biệt, không được bao che, giấu diếm khi con cháu mình sa vào ma túy.
Năm 2018, trước sự gia tăng giới trẻ nghiện ngập, hai Sở LĐ-TB&XH và Giáo dục, Khoa học và Công nghệ đã phải ký kế hoạch liên tịch đẩy mạnh tuyên truyền tác hại của ma túy xâm nhập trường học. Việc làm này chú trọng trước hết địa bàn trọng điểm về tệ nạn xã hội. Mục tiêu hướng đến không chỉ ngăn ngừa ở lứa tuổi học sinh THCS, THPT mà chính các em sẽ là những tuyên truyền viên hùng hậu trong cộng đồng.
Và quan trọng nhất, thông điệp dành cho mỗi người là cần có lối sống lành mạnh, không ăn chơi đua đòi, sống buông thả và kiên quyết không quan hệ với đối tượng xấu. Tuyệt đối không sử dụng ma túy dù chỉ một lần. Và khi đã nghiện thì phải tự giác khai báo chính quyền địa phương để được giúp đỡ, hỗ trợ cai nghiện, trở thành người công dân tốt.
……………………...................................................................................................................................................................................................
Năm 2019, tỉnh đặt ra mục tiêu 100% người cai nghiện ma túy có nhu cầu học nghề sẽ được tư vấn và đào tạo nghề; từ 50% người sau cai nghiện ma túy trở lên có nhu cầu sẽ được tạo việc làm, vay vốn ưu đãi để phát triển kinh tế gia đình…
………….................................................................................................................................................................................................................
HỮU DUYÊN
.jpg)
